samenvattingen van religie voor atheïsten van Botton. Gebruikt door minor levensbeschouwing en maatschappij voor het vak Niet Religieuze Levensbeschouwingen.
Hoofdstuk 1: wijsheid zonder dogma.
1.
We stellen dat natuurlijke geen enkele religie een van God gegeven waarheid
bezit.
Dit is voor mensen die niet in staat zijn in wonderen, geesten of verhalen over
brandend struikgewas te geloven, en ook geen diepe belangstelling koesteren
voor de buitengewone daden van uitzonderlijke mannen en vrouwen.
2.
Waar het werkelijk om gaat is niet zozeer de vraag of God bestaat, maar hoe je
verder redeneert wanneer je hebt besloten dat dit niet het geval is. Het
uitgangspunt van dit boek is dan ook dat het mogelijk moet zijn een overtuigd
atheïst te blijven, terwijl je religies af en toe nuttig, interessant en troostrijk kunt
vinden – en nieuwsgierig kunt zijn naar de mogelijkheden om bepaalde religieuze
ideeën en gewoonten te vertalen naar de seculiere wereld.
Wanneer we beseffen dat religie niet uit de hemel is komen vallen komt het besef
dat het uitgevonden is om twee essentiële zaken:
- De behoefte om, ondanks onze diepgewortelde egoïstische en
gewelddadige neigingen, op harmonieuze wijze in gemeenschapen samen
te leven.
- De behoefte om het hoofd te bieden aan afschuwelijk leed dat voortkomt
uit onze ontvankelijkheid voor fiasco’s in de beroepssfeer, verstoorde
relatie, het overlijden van dierbaren en ons eigen verval en verscheiden.
Het moderne atheïsme is zo onverstandig geweest over het hoofd te zien hoeveel
aspecten van de godsdiensten relevant blijven nadat hun fundamentele
leerstellingen zijn verworpen.
3.
Het is een bevrijdende gedachte dat je je met religie kan bezighouden zonder de
bovennatuurlijke inhoud ervan te hoeven onderschrijven.
De seculiere samenleving is ten onrechte verarmd door de teloorgang van allerlei
gebruiken en thema’s waarmee atheïsten doorgaans niet uit de voeten kunnen
omdat ze te veel associaties oproepen met de ‘kwalijke geuren van religie’. We
moeten een keuze maken: of we omhelzen merkwaardige denkbeelden over
onstoffelijke goden, of we keren ons volledig af van het geloof.
Het vroege christendom was zelf zeer bedreven in het zich toe-eigenen van de
goede ideeën van anderen, waarbij het op agressieve wijze talloze heidense
gebruiken annexeerde die de moderne atheïsten nu vaak mijden, in de valse
veronderstelling dat de puur christelijk zijn. Het is nu aan de atheïsten om het
proces van religieuze kolonisatie om te keren: ze moeten een manier vinden om
ideeën en rituelen los te maken van de religieuze instanties die er aanspraak op
hebben gemaakt, maar waaraan ze niet werkelijk toebehoren. We hebben te vaak
onaannemelijke ideeën overboord gegooid maar daardoor ook afstand hebben
gedaan van een aantal nuttige en aantrekkelijke aspecten van de godsdiensten.
4.
Bij religies mag je niet alleen gebruiken wat jou uitkomt (niet alleen de lekkere
hapjes van het buffet, maar het hele buffet). Toch is menig godsdienst ten onder
gegaan omdat aanhangers aan de onredelijke eis van de godsdienst moesten
voldoen.
, Religies verdienen onze aandacht om hun conceptuele ambities; om het feit dat
ze de wereld hebben veranderd op een manier die door maar weinig seculiere
instituten ooit is geëvenaard.
Hoofdstuk 2: gemeenschap.
Vreemden ontmoeten.
1.
Een gemis in de moderne samenleving is de gemeenschapszin. Een deel van
deze heimwee wordt ingegeven door de hedendaagse onwil een royaal gebaar te
maken naar mensen in nood, maar we hebben al net zoveel moeite met
alledaagsere symptomen van sociale afzondering.
Bij het zoeken naar verklaringen voor die uitholling van de gemeenschapszin is
altijd een belangrijke rol toegekend aan de privatisering van het religieuze geloof
die in de negentiende eeuw in het westen plaatsvond.
Zou het mogelijk zijn gemeenschapszin terug te winnen zonder deze op een
religieuze basis te stoelen?
2.
Als we kijken waar het gevoel van vervreemding vandaan komt, blijkt het deels
door getalsmatige factoren te worden bepaald.
De manier waarop we met elkaar in aanraking komen is een bijkomend probleem.
De plekken waar we elkaar ontmoeten doen er alles aan om onze identiteit in een
kwaad daglicht te stellen.
Doordat ons contact met de buren vroeger sterker was komt ook omdat buren
meer waren dan alleen buren. In het verleden leerden we andere mensen kennen
door het vragen van hulp. Naastenliefde maakte deel uit van het bestaan omdat
de problemen niet door de regering opgelost werden.
In financieel opzicht zijn we tegenwoordig een stuk guller, door middel van de
belastingen. We voelen echter zelden een band met de minder bedeelden.
Ontvanger noch de schenker voelt de noodzaak iemand te bedanken.
Doordat we opgesloten zitten in onze individuele cocon, wordt onze voorstelling
van andere voornamelijk bepaald door de media, met gevolg dat we in elke
vreemdeling een moordenaar, oplichter of pedofiel zien. Waardoor we alleen de
enkeling vertrouwen die door onze vriendenkring is doorgelicht. Bij zeldzame
gelegenheden waar door gebeurtenissen onze cocon wordt opengescheurd
komen we in contact met mensen die we niet kennen staan we meestal versteld
van hoe onze medeburgers zijn.
3.
Religies lijken nogal wat van onze eenzaamheid af te weten. Zelf als we amper in
de leer geloven, kunnen we bewondering voelen voor het feit dat ze begrijpen
wat ons van vreemden scheidt en dat ze proberen vooroordelen weg te nemen,
die ons weerhouden een band met vreemden op te bouwen.
Een mis zit vol met elementen die op subtiele wijze de affectieve banden van de
aanwezigen versterken. Om een gemeenschap te creëren schept de kerk eerst
een kader. Elk gebouw bied de eigenaar de gelegenheid de verwachtingen van
bezoekers bij te stellen en hun specifieke gedragscodes op te leggen. De kerk
geeft ons toestemming om naar een vreemde te buigen en deze te begroeten. De
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shannon-xxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
