Basisbegrippen van recht: Bekwaamheid
Deel 1) Begrippen
De feitelijke bekwaamheid (la capacité de fait)
= is de feitelijke mogelijkheid die een persoon bezit om een bepaalde daad te stellen
Rechtsbekwaamheid of genotsbekwaamheid (la capacité de jouissance)
= is de bevoegdheid om titularis te zijn van rechten en plichten.
(De notie is zeer verwant met het begrip persoonlijkheid)
Handelingsbekwaamheid (la capacité d’exercice)
= is de bevoegdheid om rechten en plichten zelf en zelfstandig uit te voeren
Deel 2) De bekwaamheid van fysieke personen
A) Genotsbekwaamheid
Principe: volledig gelijke genotsbekwaamheid voor alle Belgen (Art.4 BW)
Zie ook: art. 10-11 Grondwet; art. 14 EVRM
Alle belgen hebben het volle genot = komt vanuit het grondwet
Art 10: Grondwettelijk gelijkheidsbeginsel
= Art. 10, tweede lid Grondwet: De Belgen zijn gelijk voor de wet; zij alleen zijn tot de burgerlijke en
militaire bedieningen benoembaar, behoudens de uitzonderingen die door een wet kunnen worden
gesteld.
Art 11: non discriminatie beginsel
Uitzonderingen:
- Algemene beperkingen = m.b.t. (twee) categorieën personen
- Specifieke beperkingen = m.b.t. één bepaalde rechtsverhouding
Algemene beperking voor:
- Vreemdelingen
i.v.m. burgerlijke rechten (art. 5 BW) bv. een niet-belg mag geen priester worden, luitenant
worden
i.v.m. politieke rechten bv. Wie mag er gaan kiezen, van EU is het al makkelijker dan andere
- Zwaar strafrechtelijke veroordeelden
Ontzetting uit de bepaalde politiek en/of burgerlijke rechten als bijkomende straf. Zo mogen
bv de komende 5 a 10 jaar niet deelnemen aan de verkiezingen bovenop hun straf.
⇒ Wat zijn dit?
- Mensen die voor de rechter verschenen zijn voor een misdrijf of misdaad
- De strafrechter kan ingrijpen op de genotsbekwaamheid dus burgerlijke
rechten afneemt
, Bv: man die had gesjoemeld → Dit zijn onbetrouwbare figuren , bv het recht om als
getuige op te treden bij een procedure kan ontnomen word
Specifieke beperkingen:
- Opgelegd door de wet
Bv; huwelijksbeletselen (art. 161-163 BW) Je mag niet trouwen met je familie tot de 2 de
graad, voor derde graad heb je toestemming nodig, maar tot vierde graad mag je wel
trouwen (neven, nichten)
Bv. onbekwaamheden tot het stellen van bepaalde rechtshandelingen (art. 411 BW)
een voogd (= als er geen van beide ouders meer is die ouderlijk gezag kan uitvoeren, wordt
er iemand aangesteld om voor het kind te zorgen) mag geen goederen van de pupil kopen.
Er zou belangenconflict zijn
→ Er zijn bepalingen: wetgever zegt: die mensen mogen met elkaar niet trouwen
Maar kan ook zeggen die mensen mogen nooit met elkaar trouwen
= Art. 161 – 163
Enkel 163 kan opgeheven worden (oom tante)
Bv:
Bloedverwanten mogen NOOIT met elkaar trouwen (moeder/vader/.. =
INCEST) (In verticale lijn in de stamboom)
Als er nooit staat = beperking op de genotsbekwaamheid want de wet zegt
dat jij niet met die mensen mag trouwen
Bv:
Uzelf en uw broer en zus ,ook halfbroer en halfzus = NOOIT trouwen
Mag niet want het zijn bloedverwanten (is in horizontale lijn)
Bv: niet trouwen met u oom of tante = NOOIT
Bv: neven en nichten kunnen wel trouwen
Bv: onbekwaamheden tot het stellen van bepaalde rechtshandelingen
Verboden om goederen te verkrijgen van zijn pupil, of dus dingen te verkopen aan
uw voogd
→ (want voogd zou prijs kunnen beïnvloeden)
⇒ Uitzondering want de voogd kan het niet genieten om dingen te kopen van zijn
pupil
- Opgelegd door de rechter
Bv. Verbod tot beroepsuitoefening, als een echtgenoot het gezin, de kinderen in gevaar
brengt
Bv. ontzetting uit het ouderlijk gezag, de kinderrechtbank kan beslissen dat ouders niet in
staat zijn om voor hun kinderen te zorgen.
Bv. Vervallenverklaring van het recht tot sturen, doordat je bv te snel gereden hebt
ð Uitzondering op genotsbekwaamheid
Bv. Uitsluiting uit een erfenis
● verbod tot beroepsuitoefening:
Staat bij huwelijksrecht = elke echtgenoot heeft vrije bepaling voor een beroep te
kiezen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fraukedeschepper. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.