LES 1: THEORIEËN EN CONCEPTEN EN EVOLUTIE VEILIGHEIDSSTUDIES ......................................... 3
1.1 Theorieën IB en oorlog ...................................................................................................... 3
1.2 Veiligheid en bedreigingen ................................................................................................. 5
1.3 Waarom bedreigingen uitvergroten?.................................................................................... 9
1.4 Evolutie veiligheidsstudies ............................................................................................... 11
LES 2: INTERSTAATSE CONFLICTEN, COLLECTIEVE VEILIGHEID ................................................... 17
2.1 Evolutie oorlogsvoering ................................................................................................... 18
2.2 Categorisering oorlogen................................................................................................... 23
2.3 Oorzaken oorlog ............................................................................................................. 23
2.4 Legaliteit en legitimiteit ................................................................................................... 24
2.5 Revolution in Military Affairs............................................................................................. 27
LES 3: RUSLAND EN HET WESTEN............................................................................................. 29
3.1 De Oorlog tussen Rusland en Oekraïne .............................................................................. 29
LES 4: KERNWAPENS: NUCLEAIRE AFSCHRIKKING, PROLIFERATIE, EN ONTWAPENING ................... 41
4.1 Inleiding ........................................................................................................................ 41
4.2 Standpunt kernwapenstaten ............................................................................................ 44
4.3 Humanitair initiatief en het Nucleair Verbodsverdrag ........................................................... 50
4.4 België: Belgisch Beleid is schizofreen ................................................................................ 58
LES 5: BELGISCHE DEFENSIE – GASTSPREKER GEN. M. THYS, VICE GHOD .................................... 59
5.1 Inleiding Vredesbeweging ................................................................................................ 59
5.2 België en defensie: Een korte inleiding .............................................................................. 60
5.3 Understanding the role and place of a defence organisation in society ................................... 60
5.4 Defensie budget om wat te doen? ..................................................................................... 61
5.5 Belgische veiligheidspolitiek ............................................................................................. 64
5.6 Defensiebijdragen ........................................................................................................... 65
5.7 Huidige Belgische Defensie context ................................................................................... 65
5.8 Reconstructie in uitvoering............................................................................................... 66
5.9 Iets om over na te denken ............................................................................................... 66
LES 6: NAVO – GASTSPREKER AMB. P. HEYMAN, BELGISCHE VERTEGENWOORDIGER ..................... 67
LES 7: OPERATIONS DE PAIX – GASTSPREKER PROF. M. LIEGEOIS, UCL ....................................... 71
7.1 Opération de paix de l’ONU .............................................................................................. 71
7.2 L’ONU est sa charte ........................................................................................................ 71
7.3 La Guerre froide et les opération fondatrices ...................................................................... 71
7.4 L’âge d’or du maintien de la paix ...................................................................................... 72
7.5 La deuxième génération d’OMP......................................................................................... 73
7.6 La crise des OMP ............................................................................................................ 73
7.7 évolutions récentes ......................................................................................................... 74
7.8 Conclusie ....................................................................................................................... 74
1
,LES 8: INTERSTAATSE CONFLICTEN .......................................................................................... 75
8.1 Conflict.......................................................................................................................... 75
8.1.1 Definitie conflict ........................................................................................................ 75
8.1.2 Conflicten = normaal ................................................................................................. 75
8.1.3 Geweld is niet normaal .............................................................................................. 75
8.1.4 Vredesonderzoek ...................................................................................................... 79
8.2 Oorzaken gewelddadige intrastaatse conflicten ................................................................... 81
8.3 Externe (humanitaire) interventies ................................................................................... 85
LES 9: TERRORISME ................................................................................................................ 88
9.1 Definities en concepten ................................................................................................... 88
9.2 Actoren ......................................................................................................................... 89
9.2.1 Hoe wordt iemand terrorist? ....................................................................................... 90
9.2.2 Organisatie-structuur AQ/IS ....................................................................................... 90
9.2.3 Sympathisanten ....................................................................................................... 91
9.3 Klassiek vs. catastrofaal terrorisme ................................................................................... 91
9.4 Historiek van Al Qaida (en IS) .......................................................................................... 92
9.4.1 Eerste fase: ontstaan AQ en opstartfase ...................................................................... 92
9.4.2 Tweede fase: eerste aanslagen ................................................................................... 93
9.4.3 Derde fase ............................................................................................................... 94
9.4.4 Vierde fase .............................................................................................................. 94
9.4.5 Vijfde fase: geografische uitdeining van AQ.................................................................. 94
9.5 Historiek IS.................................................................................................................... 95
9.6 Verschillen tussen AQ en IS ............................................................................................. 95
9.7 Root causes van Al Qaida ................................................................................................ 96
9.8 Actuele problemen ........................................................................................................ 100
LES 10: DE OPKOMST VAN CHINA ........................................................................................... 101
10.1 De Chinese economische groei ..................................................................................... 101
10.2 Economische macht zal China vertaald willen zien in politieke en militaire macht ................ 102
10.3 Hoe reageert VS? ........................................................................................................ 104
10.4 Moet Europa de VS volgen? .......................................................................................... 107
2
, INTERNATIONALE VEILIGHEID
LES 1: THEORIEËN EN CONCEPTEN EN EVOLUTIE VEILIGHEIDSSTUDIES
➢ Algemene doelstellingen:
o Nieuw feitenmateriaal (kennis)
o Beter inzicht in de internationale veiligheidsproblematiek
o om zelf beter (lees: op een doordachte, logische, kritische manier) te kunnen analyseren
o en zowel mondeling als schriftelijk te rapporteren.
➢ Lesmateriaal:
o Lesnota’s en PPT slides
o Literatuurbundel
▪ Te lezen voor de les
o Tom Sauer, De Strijd voor vrede, en hoe we kunnen winnen
➢ Evaluatie
o Schriftelijk examen 12/20
▪ Openboek
• Je mag je literatuurbundel en je boek van Sauer meenemen
• Je mag er in onderlijnen en schrijven
• Je moet naar de artikels verwijzen op het examen
o Naar de bladzijden van de artikels
▪ Drie essayvragen
• Kan ook peilen naar opinie
• Maar vnl. inzichts- en analysevragen
▪ Je mag alles meebrengen, maar geen computer
o Groepswerk 8/20
▪ 20-25 blz, 1,5 interlinie, 12 lettertype
▪ Verdeling punten:
• ¾ staat op kwaliteit paper
• ¼ op mondelinge presentatie
▪ Plagiaat is ten strengste verboden
▪ Over één gezamenlijk thema
1.1 Theorieën IB en oorlog
3
, ➢ Theorieën IB en oorlog:
o Over samenwerking tussen staten: zie tekst Harald Mueller
o Offensief realisme:
▪ Samenwerking tussen staten?
• Sceptisch → realisten staan sceptisch tov samenwerking tussen staten
o Als er al samengewerkt wordt, is dat kortstondig
o Behalve in allianties: zoals de NAVO → Opgericht tegen de Sovjets
▪ Kern van een alliantie
• Samen optreden als een van de landen wordt
aangevallen → iedereen schaart zich achter dat land
• Art. 5
▪ Als Oekraïne wordt aangevallen → wat gebeurt er dan?
• Geen lid van de NAVO
• Biden: we komen niet helpen, ook al beloofden ze dit
wel in 2008
• Dus ze voelen zich in de steek gelaten
▪ Gaat het tot een oorlog komen?
• Rusland is een grootmacht → grootmachten willen
meer macht?
• Anderen geloven hier niet in
• Je moet dus met allerlei verschillende brillen naar de
werkelijkheid kijken → dus vanuit de verschillende
theorieën de werkelijkheid bekijken
o Toepassen op examen!
• Geen samenwerking want staten zijn expansionistisch
▪ Oorlog
• Zeer denkbaar & expansionistisch
▪ Alternatief voor oorlog
• De nummer 1 worden in de wereld, de hegemoon
o Als je veruit nummer 1 bent in de wereld, dan kan niemand je nog
iets doen
o Defensief realisme:
▪ Samenwerking tussen staten?
• Realisten staan sceptisch tov samenwerking tussen staten (zie hierboven)
▪ Oorlog
• Ook denkbaar
• MAAR: Eens je voldoende veiligheid hebt moet je niet naar meer streven
▪ Alternatief voor oorlog
• Allianties als alternatief → Machtsevenwichtdenken, balance of power
o Neo-liberalisme / English School
▪ Samenwerking tussen staten?
• Ook voor samenwerking, maar meer op economisch vlak
▪ Oorlog
▪ Alternatief voor oorlog
• Samenwerking als alternatief:
o Door handelsverdragen: make trade not war
o Maar nog meer: internationale instituties
▪ Hier vallen niet alleen de internationale organisaties onder
(>< realisten tegen internationale organisaties), maar ook
internationale regimes
• Voorbeeld internationale organisaties:
o OVSE: Organisatie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa
▪ Ontstaan uit CVSE (Conferentie)
o VN, met vooral de VR
• Voorbeeld internationale regimes:
o Non-proliferatieregime
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BAC. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,69. Je zit daarna nergens aan vast.