Internationaal aanvaard systeem : het SI-systeem(“Système International d’unités”).
De meter is gedefinieerd als : “ de lengte van het pad dat het licht in het vacuüm aflegt
gedurende een tijdsinterval van 1/299792 458 van een seconde.
1.1 Het SI-eenhedensysteem : 7 basiseenheden
o Ze zijn onderling onafhankelijk.
o Alle andere SI-eenheden worden hiervan afgeleid.
Grootheid naam symbool
Lengte Meter m
Massa kilogram kg
tijd seconde s
Elektrische stroom ampère A
temperatuur kelvin K
Hoeveelheid stof mol mol
lichtsterkte candela cd
o Voorbeelden afgeleide:
De eenheid frequentie hertz: 1Hz = 1/s
De eenheid van elektrische lading C = A.s.
o Bepaalde eenheden hebben een uitzonderingsstatus.
De eenheid dag(en) mag worden gebruikt wanneer het over een langere tijd
gaat.
1l = 1 dm³
naam symbool Waarde in SI-eenheden
Minuut Min 1min= 60 sec
Uur H 1h= 3600s
Dag D 1d= 86400 s
Graad(hoek) ° 1°= (Pi/180) rad
Hoekminuut ‘ 1’ = (1/60)°
Hoekseconde ‘’ 1” = (1/60)’
Liter L of I 1L = 1 dm3
Metrische ton T 1t = 1000 kg
Neper Np 1 Np = 1
Bel (decibel) B 1 = ( ½) In 10 Np
Elektronvolt eV 1 eV= 1.60218 x 10-19 j
Atomaire massa-eenheid U 1u = 1.66054 x 10-27 kg
, Astronomische eenheid Ua 1ua = 1.49598 x 1011 m
o Prefixen: of voorvoegsels
m.b.v voorvoegsels kan men een eenheid verschillende machten van 10
groter of kleiner maken.
10n voorvoegsel symbool
1024 Yotta Y
1021 Zetta Z
1018 Exa E
1015 Peta P
1012 Tera T
109 Giga G
106 Mega M
103 Kilo K
102 Hecto H
101 Deca Da
10-1 Deci D
10-2 Centi C
10-3 Milli M
10-6 Micro U ( niet juiste tekn)
10-9 Nano n
10-12 Pico p
10-15 Femto f
10-18 Atto a
10-21 Zepto z
10-24 Yocto Y
De prefixen zijn hoofdletter gevoelig
1.2 Energie en vermogen
o De SI-eenheid voor energie is de joule(J) : Eén joule is gelijk aan de arbeid die nodig is
om een voorwerp 1 meter te verplaatsen met een kracht van 1 newton:
1 J = 1N * 1m
o Eén joule is ook gelijk aan de arbeid die nodig is om een lading van 1 coulomb te
verplaatsen over een spanningsverschil van 1volt:
1 J = 1C * 1m
o De SI-eenheid van vermogen is de watt(W) : Eén watt is het vermogen dat nodig is
voor het leveren van 1 joule in 1sec:
1 W = 1J/s
, o Het is belangrijk om de niet SI-eenheden voor energie te kunnen omzetten naar SI-
eenheden.
Eén elektronvolt(ev) = 1.60218 * 10^-19 j
Eén vat olie = 6.12 GJ
Eén ton steenkool equivalent (t.c.e) = 29.3 GJ
Eén ton olie equivalent(t.o.e) = 41.9 GJ
Eén britische thermal unit (BTU) = 1055J
Eén calorie (cal) = 4.184J
Eén erg = 100nJ
Eén TNT equivalent = 4.18MJ
1.3 Omzetting van primaire naar nuttige energie
We beschouwen geen impliciete vormen, zoals zonne-energie. Omdat ze moeilijk te
kwantificeren zijn. We spreken enkel over expliciete energievorme, zoals olie, gas, zonne-
energie( dus de zonne-energie die we gebruiken om rechtstreeks elektriciteit op te wekken.
Er zijn verschillende soorten energie: elektrische energie, chemische energie…
De omzetting van de ene energievorm naar de andere gaat gepaard met energieverliezen.
Het rendement van deze energieomzetting bedraagt ongeveer 30 tot 55%.
Primaire energiedragers:
o Zijn stoffen die nog geen enkele technische conversie hebben ondergaan. Met
“primaire energie” bedoelen we de energie-inhoud van deze primaire
, energiedragers. Deze primaire energie kan omgezet worden in secundaire energie
die op zijn beurt kan worden omgezet worden tot nuttige energie.
Elke omzetting brengt verliezen met zich mee:
o Omzettingsverliezen: het converteren van de ene energiedrager naar de andere
(prim --> secund) gebeurt nooit met een efficiëntie van 100%.
o Zelfconsumptie: het converteren van de ene energiedager naar de andere vraagt zelf
ook energie die in rekening moet gebracht worden.
o Distributieverliezen: bij het transporteren van energiedragers vinden
energieverliezen plaats.
Een steenkool-, olie- , of aardgascentrale kan zijn brandstof slechts omzetten naar
elektriciteit met een maximaal rendement van ongeveer 55%.
1.4 Energieconsumptie
De wereldwijde primaire energieconsumptie wordt geschat op 16 TW.
Waar komt deze energie vandaan?
o 4/5 van onze energie is afkomstig van fossiele brandstoffen(olie, steenkool,gas)
o De verbranding van biomassa en afval zorgt voor 10% van onze
energiebevoorrdading.
o Kernenergie zorgt voor 5% van onze energiebehoeftes
o Waterkracht zorgt voor 2.3%
o Het aandeel van geothermische energie, windenergie , zonne- energie en
getijdenenergie is wereldwijd te verwaarlozen.
De verdeling van de primaire energie per sector :
o 31% gaat naar de transportsector, het haalt bijna al zijn energie uit olie.
o 30% van de primaire energie gaat naar de fabrieken.
o 26% van de primaire energie gaat naar residentieel gebruik.
De belangrijkste secundaire energiedager is elektriciteit, wereldwijd wordt er 2.3 TW
geproduceerd. Het primaire energieverbruik voor elektriciteitsopwekking is ongeveer 7.0TW.
7.0TW – 4.2TW( omzettingsverliezen) – 0.5 TW( transmissieverliezen) =2.3TW prim
De oorsprong van de gegenereerde elektriciteit:
o 42% steenkool
o 21% gas
o 14% kernenergie
o 16% waterkracht
o 5% olie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jonasvermeulen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.