Samenvatting
Samenvatting OWE 8 Indiceren van Zorg
- Instelling
- Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Kennistoets in 1x gehaald met een 7,2 door deze samenvatting. Samenvatting van de leerdoelen van OWE 8 Indiceren van Zorg
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 69 pagina's
Voorbeeld 4 van de 69 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Leerdoelen OWE 8Inhoudsopgave
AF – Lesweek 1: Dwarslaesie 1
AF – Lesweek 2: Multiple Sclerose (MS) 6
AF – Lesweek 3: Veroudering 10
AF – Lesweek 4: Ziekte van Parkinson 17
AF – Lesweek 5: Dementie 22
AF – Lesweek 6: Longcarcinoom en COPD 34
AF – Lesweek 7: Autisme Spectrum Stoornis (ASS) 47
WG – Lesweek 1: OMAHA 51
WG – Lesweek 2: Indicatiestelling 52
WG – Lesweek 3: Zelfredzaamheid 53
WG – Lesweek 4: Financiering van zorg 53
WG – Lesweek 5: Zorgtechnologie 56
WG – Lesweek 6: Onvrijwillige zorg en mantelzorg 57
WG – Lesweek 7: Palliatieve zorg 59
Verpleegtechnische vaardigheden 60
Anatomie en fysiologie
Lesweek 1: Dwarslaesie
Overige informatie:
- Osteoporose = poreuze/zwakke botten komt vaak voor bij ouderen.
- Spinale shock = eerste stadium van een acuut optredende dwarslaesie. Kan voorkomen
in de eerste zes weken na het ongeval. Er is dan sprake van slappe verlamming en
afwezigheid van spierrekkingsreflexen onder het niveau van de laesie. Er kunnen
zwellingen optreden en soms bloedingen in het beschadigde ruggenmerg. Dit kan zorgen
voor verdere beschadiging van het ruggenmerg.
- Neurogene shock = cardiovasculaire stoornis van spinale shock met hypotensie,
bradycardie en hypothermie door uitval van de sympathicusactiviteit (zorgt normaal
voor vernauwing van de bloedvaten regeling bloeddruk).
- Chronische fase dwarslaesie = autonome hyperreflexie, overmatige
sympathicusactiviteit: hypertensie en bradycardie.
- Letsels van ruggenmerg: compressie, distractie en rotatie.
Ruggenmerg compressie (blijvend of tijdelijk)
Ruggenmerg kneuzing
Gedeeltelijke of gehele doorsnijding: compleet of incompleet
Beklemming van zenuwen
Onvoldoende lokale circulatie hypoxie
Vochtophoping (secundair) als het ruggenmerg afsterft.
- Broca spraak.
- Wernicke begrip van taal.
- Hemisfeer hersenhelft.
- Intercostale spieren hulpademhalingsspieren.
- Parese krachtvermindering (gedeeltelijke verlamming)
- Paraplegie krachtverlies aan de benen (parese). Hier is sprake van vanaf Th8 t/m L3.
- Tetraplegie krachtverlies aan armen en benen (parese).
- Paralyse verlamming
- Paraplegie uitval vanaf T1 of lager. Armen zijn niet aangedaan en benen zijn wel
aangedaan. Uitval is afhankelijk van de hoogte van de laesie.
1
, - Tetraplegie uitval vanaf C1 t/m C8. Armen, benen en romp zijn aangedaan.
- Hemiparese halfzijdige parese.
- Hemiplegie halfzijdige uitval.
- Apraxie onvermogen om doelbewuste handelingen uit te voeren.
- Afasie taalstoornis waarbij meestal beschadiging is opgetreden in de linker
hersenhelft. Bij meeste mensen bevindt het taalcentrum zich in de linker hersenhelft. Je
hebt sensorische afasie (taalbegrip is verstoord) en motorische afasie (spraak is
verstoord).
- Alexie stoornis m.b.t. lezen.
- Agrafie stoornis m.b.t. schrijven.
- Agnosie het niet kunnen herkennen en begrijpen van wat wordt waargenomen.
- Amnesie het onvermogen om te kunnen herinneren.
- Hyperalgesie verhoogde gevoeligheid voor pijnprikkels.
- Complete dwarslaesie geen gevoel en motoriek meer.
- Incomplete dwarslaesie geen gevoel of geen motoriek meer.
Beschrijf de definitie van een dwarslaesie.
- Bij een dwarslaesie is er sprake van een onderbreking van de continuïteit van het
ruggenmerg met gehele of gedeeltelijke uitschakeling van de functie ervan. Door de
onderbreking zijn de zenuwbanen die door het ruggenmerg lopen afgekneld.
Beschrijf de oorzaken van een dwarslaesie.
- Val bij ouderen met osteoporose kunnen sneller fracturen krijgen die effect kunnen
hebben op het ruggenmerg.
- Vasculaire ziektes, zoals aneurysma, avm (arterio-veneuze malformatie misvorming
bloedvatenstelsel) of bloeding
- Tumoren
- Ontstekingen
- Congenitaal (aangeboren maar niet erfelijke aandoeningen)
- Andere oorzaken, zoals multiple sclerose (MS), uitstulping van een tussenwervelschijf
(hernia) of wervelkanaalstenose
- Traumatische oorzaken:
Te ver buigen of draaien van de wervelkolom (zoals door sport of een
verkeersongeval)
Beschadiging van de wervelkolom van buitenaf (zoals door mes- of kogelwonden)
Druk op de wervelkolom (zoals door een breuk in één of meerdere wervels)
Beschrijf de pathofysiologie van een dwarslaesie.
- Bij een dwarslaesie is er sprake van een onderbreking van het ruggenmerg en de
zenuwen die door het ruggenmerg lopen. Hierdoor ontstaat er uitval van de zenuwen.
- Tijdens de acute fase kunnen er bloedingen (hemorragie) ontstaan en vervolgens
necrose. De axonen van nabijgelegen neuronen zullen hierdoor gaan opzwellen.
De typen dwarslaesie.
- Hoge dwarslaesie:
Vanaf de bovenste borstwervel (Th1) en hoger
Verlamd vanaf de schouders
Mogelijk kunstmatige beademing nodig
- Lage dwarslaesie:
Vanaf de tweede borstwervel (Th2) en lager
Armen en handen meestal niet verlamd
- Complete dwarslaesie
- Incomplete dwarslaesie:
2
, Een gedeelte van het ruggenmerg is onderbroken
Er is nog enige uitwisseling mogelijk van zenuwprikkels tussen de hersenen en de rest van het
lichaam bepaalde spieren werken dan nog (gedeeltelijk) wel
Gevoel in huid is deels verstoord
Werking blaas, darmen en geslachtsorganen is deels verstoord
Bij een lage incomplete dwarslaesie is het mogelijk dat je de benen gedeeltelijk of zelfs geheel
kunt leren gebruiken
Beschrijf de epidemiologie van een dwarslaesie.
- Bij de meeste mensen met een dwarslaesie is er geen sprake van een traumatische
oorzaak.
- Incidentie o.b.v. ontsteking, vasculaire stoornis of benigne tumor wordt geschat op 200
gevallen per jaar.
- Incidentie van oncologische dwarslaesies zijn minder dan 1450 gevallen per jaar.
- Incidentie o.b.v. trauma is 200 gevallen per jaar.
- Incidentie = aantal nieuwe gevallen per periode.
- Prevalentie = het totale aantal mensen met de aandoening. Schattingen liggen tussen de
12.000 en 15.000 in Nederland.
- Epidemiologie van ruggenmergletsel 80% is mannelijk en dwarslaesie komt het meeste
voor bij mensen tussen de 15 en 30 jaar. Daarnaast hebben 65-plussers ook een
verhoogde kans op het krijgen van een dwarslaesie door een grotere kans op vallen.
- 3% van stomp traumaslachtoffers heeft wervelletsel en 1% heeft ruggenmergletsel.
- 40-50% komt door verkeersongeval.
- 20-30% komt door val van zekere hoogte.
- 5-10% komt door geweld en schotwonden.
- 5-10% komt door sportwonden.
Beschrijf de symptomen en signalen van een dwarslaesie.
- Onvermogen om de ledematen te bewegen paralyse.
- Tintelingen in armen en/of benen paresthesie.
- Sensibiliteitsstoornissen in armen en/of benen.
- Parese
- Spasmen
- Problemen met seksualiteit en vruchtbaarheid
- Afwezigheid van pijn bij zichtbaar letsel aan armen en/of benen.
- Incontinentie
- Buikademhaling
- Moeite met ademen
- Moeilijkheden om te kunnen hoesten
- Bewustzijnsverlies
- Botbreuken
- Coördinatiestoornissen
- Matige tot intense pijn in de rug of nek (is het gevolg van de schade aan de zenuwvezels
in het ruggenmerg)
- Neurogene shock bloedtoevoer raakt verstoord bij een dwarslaesie waarbij bloedvaten
verder open gaan staan. Zo ontstaat er een lage bloeddruk.
- Acute spinale shock fase:
Reflexen, beweging en gevoel afwezig ten gevolge van ruggenmergletsel
Kan enkele uren, tot enkele maanden duren
Hypotonie verminderde druk of concentratie, lage osmotische waarde
- Chronische fase:
De reflexen keren terug
Reflexen zijn sterk verhoogd
Hypertonie verhoogde druk of concentratie, hoge osmotische waarde
3
, Beschrijf het diagnostische onderzoek van een dwarslaesie.
- Lichamelijk onderzoek algemeen lichamelijk onderzoek en uitgebreid neurologisch
onderzoek. Tijdens het neurologisch onderzoek worden door de arts onder andere de
reflexen, het gevoel, de bewegingen en de functie van vooral de ledematen gecontroleerd.
- Aanvullend onderzoek beeldvorming (CT-scan, MRI, röntgenfoto’s).
- Myelografie = hierbij wordt een röntgenfoto van het ruggenmerg gemaakt door een
contrastvloeistof in het ruggenmergkanaal te brengen.
- De omvang van de dwarslaesie wordt aangegeven met de ASIA-classificatie.
Beschrijf de behandeling van een dwarslaesie.
- Tijdens de spinale shock blijft de patiënt in het ziekenhuis.
- Wervelfracturen fixeren (stabiele en instabiele) fixeren om stabiel te krijgen/te houden
bijvoorbeeld d.m.v. halotractie, plaat/schroeven.
- Operatie wervelkolomchirurgie
- Extra letten op het voorkomen van infecties tijdens spinale shock in die periode werkt
het immuunsysteem namelijk niet tot nauwelijks. Deze periode kan drie tot zes weken
aanhouden.
- Wanneer de dwarslaesie wordt veroorzaakt door een tumor kan bestraling nodig zijn. Dit
vermindert de pijn of voorkomt verdere schade aan het ruggenmerg.
- Revalidatie na het stabiliseren van de wervelkolom komt de patiënt in een
gespecialiseerd revalidatiecentrum terecht. De revalidatie kan ook al worden gestart in het
ziekenhuis. Tijdens de opname in het revalidatiecentrum wordt geprobeerd d.m.v.
oefeningen en hulpmiddelen te leren omgaan met de gevolgen van de dwarslaesie.
- Psychische gevolgen gesprekken met een psycholoog of maatschappelijk werker om te
leren omgaan met de gevolgen van de lichamelijke beperkingen.
Beschrijf nauwkeurig de medische gevolgen van een dwarslaesie voor de ademhaling, hartfunctie, mictie
en defecatie, vaattonus, huid.
- Ademhaling:
Bij een hoge dwarslaesie (van de nek) kan het middenrif verlamd zijn, waardoor je niet meer
zelfstandig kunt ademen. Je wordt dan afhankelijk van een beademingsapparaat. Als de
dwarslaesie ter hoogte van de borstwervels zit, zijn de ribspieren verzwakt. Hierdoor kunnen er
problemen ontstaan bij het ophoesten van slijm. Dit geeft een groter risico op een longontsteking.
Een lage dwarslaesie geeft geen ademhalingsproblemen.
- Hartfunctie:
Dwarslaesie patiënten hebben een verhoogd risico op trombose.
Door verlamming en weinig beweging veranderd de bloedstroom, en de samenstelling van
het bloed. Hierdoor is er een verhoogde kans op trombose. Er ontstaat in het bloedvat een
bloedpropje. Dit bloedpropje kan het bloedvat afsluiten, waardoor het bloed niet meer goed naar het
hart stroomt.
- Mictie en defecatie:
Over de mictie en defecatie is geen controle meer. Doordat er geen samentrekking van de blaas
zal plaatsvinden door reflexen zal er overvulling ontstaan van de blaas. Ook sluitspieren van de
blaas kunnen niet meer worden aangestuurd. Daarom is katheteriseren nodig.
Na de dwarslaesie wordt de darm slapper, de spieractiviteit wordt minder. De darmen blijven werken
om voedingstoffen op te nemen, maar er moet naar een andere manier worden gezocht om de
ontlasting te beheersen.
Bij een dwarslaesie boven de eerste lumbale wervel zal de darm zich waarschijnlijk legen door een
reflex van de endeldarm. We spreken hier over reflexdarm. Door de reflex trekken
endeldarmspieren zich samen en de anus ontspant.
Ook bestaat er de slappe darm. De endeldarm heeft hier waarschijnlijk geen reflexfunctie meer
doordat de zenuwbanen van de reflexboog kapot zijn. Dit is het geval van dwarslaesie op wervel L1
of lager. De endeldarmspieren zullen niet samentrekken en de anus blijft ontspannen.
- Vaattonus:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimSmeets2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80364 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen