H8: voeding en spijsvertering
- monofagen = dieet is beperkt tot 1 enkele voedingsbron
→ gespecialiseerd spijsverteringsstelsel
- polyfagen= gevarieerde voedselkeuze
→ bij een tekort aan een voedingsbron kunnen ze nog andere dingen eten
→ spijsverteringstelsel moet extra uitegrust zijn om dit diverse aanbod te
kunnen verteren
A) bemachtigen van voedsel
1) aquatische voedingswijzen
- risico dat prooi door water gewoon verder geduwd wordt door het te
naderen
→ speciale adaptaties
a) filtreren
- nemen zowel de prooi als het omgevende water op
- vòòr de ingestie wordt het geheel gefilterd (voor het inslikken)
- passieve filteringen
→ bij larven van de prik
→ water wordt over de kieuwen heen bewogen
→ voedzame partikels blijven in de mucus kleven
- pompmechanisme
→ walvishaaien, haringen en kikkervisjes
→ water wordt actief over de filters bewogen
→ contracties van de keelmusculatuur
- mond wijd open en snel uithalen naar prooi
→ reuzenhaai en baleinwalvissen
→ zwemmen langere periodes met opengesperde mond
→ water verlaat de oropharyngeale ruimte vie de kieuwspleten
b) happen en vastklemmen
- omklemmen of vastklemmen met hun kaken
- prooien zijn groter
- kaken zijn uitgerust met hoornige randen (schildpad), driehoekige tanden (haaien) of
kegelvormige tanden (beenvissen)
- veel beenvissen zuigen hun prooi aan door tractie op het tongbeen en opensperren
van de keelstreek
- anderen halen uit naar hun prooi en pakken ze op snelheid
- viseters zoals dolfijnen hebben langgerekte snuit waar hun prooi precies in past
, - zeeschildpadden zwemmen zowel met mond open als aanzuigen met de mond
- protractiele kaken zorgen ervoor dat prooien sneller opgeslokt kunnen
worden → geeft versterking van de aanzuiging
2) bemachtigen van voedsel aan land
- komt op snelheid aan voor roofdieren
- herbivoren kunnen met een simpele kopbeweging grassen en bladeren tot in hun
mond brengen
- tanden of een aangepaste snavel helpen bij het bemachtigen en vasthouden van
prooien
a) intrinsieke hulpmiddelen
- ledematen van roofdieren zijn uitgerust met scherpe klauwen om eten
naar hun mond te brengen
→ olifant gebruikt slurf
→ giraf heeft lange nek
- tong is een bijzonder hulpmiddel om voedsel te bemachtigen
→ bij tetrapoden: transport van voedsel van mond naar keel (doorslikken)
→ giraffen: rukken met hun tond bladeren van bomen
→ kolibries: hebben lange tong om diep in bloemen nectar te kunnen
halen
→ eenden en ganzen hebben op de tongrand een verhoornde nagel
waarmee ze grassen afsnijden
→ andere dieren gebruiken hun kleverige tong als projectiel om prooi te
vangen
- kikkers en padden gebruiken katapultmechanisme om hun tong te projecteren
- bij de kamelon is er een gespecialiseerde spier die de tong van het tongbeen
wegschiet
- bij sommige salamanders reiken de uiteinden van het tongbeen tot in de
nek
→ ook bij de specht: tongbeen krult aan de achterijde van de schedel
- bij de miereneter zit de tong verpakt in een spierige schede
b) extrinsieke hulpmiddelen
- chimpansee gebruikt twijgen om in openingen te pulken
- ei-etende dieren gebruiken stenen om eieren kapot te kloppen
B) mechanische verwerking van voedsel
1) alternatieven voor het kauwen
- sommige dieren verkleinen het voedsel voor ze het opnemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noagoyvaerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.