100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting persoonlijkheidspsychologie €7,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting persoonlijkheidspsychologie

 13 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling

Volledige cursus + powerpoints + eigen notities samengevat + antwoorden op vragen van artikel

Voorbeeld 4 van de 46  pagina's

  • 27 mei 2022
  • 46
  • 2021/2022
  • Samenvatting
avatar-seller
Hoofdstuk 1: zelfbeeld en
zelfwaardering
Inleiding
2 belangrijke fenomenen Thompsons:

 Menselijke vermogen tot zelfreflectie  motieven, emoties en oorzaken van eigen gedrag begrijpen
 Het zelf in grote mate door sociale factoren beïnvloed

Begripsbepaling
Zelfbeeld (zelfconcept/zelfschema) = beeld dat iemand heeft van eigen persoon
 van jongsaf aan + in verband gebracht met eigen functioneren
 zowel inhoud (= uitspraken die je over jezelf kan doen) als structuur (=manier waarop persoon zijn opvattingen en
verwachtingen over zichzelf organiseert)
 eindbeeld = cognitieve component = denken over onszelf

Zelfwaardering = affectieve aspect van zelfbeeld, slaat op positieve of negatieve evaluatie ervan
 oordelende houding die we hebben tegenover onzelf
 kan beïnvloeden in onze gedachten, gevoelens en gedragingen

Zelfpresentatie = beeld dat mensen van zichzelf ophangen zodat andere zich een beeld van hen kunnen vormen
 intern zelfbeeld moet niet altijd overeen stemmen met extern
 soms doen we ons anders voor dan we in werkelijkheid zijn
Doel = controle krijgen op gedrag van anderen tegenover onszelf

Zelfbeschikking = oorzaak die we aan ons eigen gedrag gaan toekennen (=attributies)
 negatief zelfbeeld = slagen toekennen aan externe, oncontroleerbare, onstabiele en globale oorzaken + mislukken
verklaren door interne, stabiele, controleerbare en specifieke oorzaken

Zelfhandhaving = verdedigingsstrategieën die we toepassen om bedreigende situaties aan te kunnen
 coping 🡪 leer je als kind tijdens opvoeding
 hoe hoger iemands zelfwaardegevoel, hoe meer deze persoon gestimuleerd zal zijn om
verdedigingsmechanismen te gebruiken
 Verdedigingsmechanismen:

● Rationalisatie = zaken die voor ons bedreiging vormen leggen we zo uit dat ze verklaarbaar zijn
= verklaring geven die acceptabel is terwijl het eigenlijk anders is
● Compensatie = doel gelden op gebied waar hij/zij zwak in is
= echt of ingebeeld gebrek compenseren
 bv onzeker zijn maar grote mond opzetten om onzekerheid te compenseren
● Verschuiving = wanneer iets/iemand aanleiding geeft tot ongewenste reacties, worden deze reacties gericht
op veiliger persoon/object
 Bv kwaad zijn om begeleidster, maar andere bewoner pijn doen
● Negatie = pijnlijke informatie wil je liever niet te horen krijgen
 bv kind weet dat zijn papa lang in gevangenis zal zit, maar kind blijft zeggen dat zijn papa zal verhuizen
● Sublimering = reacties die sociaal niet aanvaardbaar zijn, omvormen zodat ze voor persoon sociaal
aanvaardbaar zijn
 bv kind blijft klikken omdat anderen hem anders gaan pesten

, ● Regressie = reactie die kenmerkend is voor vroeger ontwikkelingsstadium (terugval)
 bv kind is 12 jaar maar blijft in slaap last hebben van wieggedrag
● Projectie = men gaat eigen gevoelens projecteren op iemand anders
 bv iemand heeft honger en zegt dat iemand anders honger heeft terwijl dit niet zo is

Theoretisch kader: het persoonsmodel van Verhofstadt-Denève
(1994)
= kader over persoonsontwikkeling

Persoon als dynamische IK-MIJ relatie
Uitgangspunt van model = ‘human dilemma’
= mens is in staat zich simultaan als subject en object te ervaren
= kan als reflecterend subject zichzelf zijn in zijn wereld als object voerschouwen en is van deze mogelijkheid bewust

Persoon = dynamisch evoluerende relatietussen IK en MIJ = 2 wederzijds afhankelijke polen:

● IK = subjectpool = persoon als kenner = kan denken, voelen en doen (reflecteert)
 meer een proces dan inhoud
● Mij = objectpool = persoon als gekende (wordt op gereflecteerd)
 eigen psychische, fysieke en maatschappelijke componenten
 betekenissysteem als resultaat van reflecties door het IK

Fenomenologische zelfconstructies = resultaat van reflectieproces van IK op MIJ

Dimensies van het zelfbeeld: 6 fenomenologische zelfconstructies
= Verhofstadt-Denève

● Zelf-Beeld = Wie ben ik?
 betrekking op 2 domeinen
o Persoonskenmerken die ik aan mezelf toeschrijf (Welke persoon
ben ik?)
o Condities waarin ik leef (In welke situaties leef ik?)
● Ideaal-Zelf = Wie zou ik willen zijn?
= evolutie van bestaande zelfbeeld 🡪 wegdromen, fantasieën, …
 ideaalbeeld is dynamisch en kan voortdurend worden aangepast obv
nieuwe ervaringen
● Alter-Beeld = Hoe zijn anderen?
= niet alleen beeld over onszelf maar ook over anderen
● Ideaal-Alter = Hoe zouden anderen moeten zijn?
= ideaalbeeld dat je over anderen opbouwt
● Meta-Zelf = Welk beeld hebben anderen van mij?
= hypothesen formuleren over beeld dat anderen van onszelf kunnen hebben
= grotendeels afhankelijk van mogelijkheden tot inleving in ander en zijn wereld
● Ideaal-Meta-Zelf = Welk beeld zouden anderen van mij moeten hebben?
= hoe wil ik dat anderen mij zien
Doel = zekere controle krijgen op gedrag van anderen tegenover onszelf

Zelf-Beeld en Ideaal-Zelf  betrekking op mezelf

,Alter-Beeld en Ideaal-Alter  constructies van mezelf over anderen

Meta-Zelf en Ideaal-Meta-Zelf  betrekking op anderen in relatie tot mezelf




Persoonskenmerken en condities
Persoonskenmerken
= vroegere en actuele situatie
= psychische en fysische persoonskenmerken (intellectuele en karakteriële kenmerken)

Condities = levensomstandigheden van mijzelf en anderen
 sociale rollen belangrijk

In zelfbeeld ook toekomstige ontwikkelingen (wie zal ik worden?)
 gericht op toekomst, duidelijk onderscheid van ideaal-zelf

Sociale condities = geheel van mensen en groepen met wie ik bepaalde relatie heb
Betekenisvolle anderen = personen die ik als belangrijks zie
 aspecten van iemand zijn zelfbeeld

Extern en intern zelfbeeld
 zelfpresentatie

Bewustzijnsniveaus
Naast bewuste zijn er ook onbewuste componenten van zelfbeeld

Fenomenologische zelfconstructie en realiteit
= geheel van bewuste en onbewuste persoonskenmerken en condities die ik aan mezelf toeken
 kan foutieve interpretaties bevatten = onjuiste zone

Hypothetische kenmerken en condities waarop ik niet kan reflecteren omdat ik ze nog niet ken
= niet gekende inhouden

Informatiebronnen bij de opbouw van ons zelfbeeld
Noodzakelijk om informatie te hebben over onszelf voor we beeld kunnen vormen over onszelf

Belangrijke informatiebronnen bij opbouw van zelfbeeld en zelfwaardering:

Introspectie
= in onszelf kijken en onze eigen gevoelens en gedachten waarnemen

Percepties van ons eigen gedrag
Zelfperceptie = ons eigen gedrag waarnemen en dit gaan beoordelen

Zelfperceptietheorie van Bem = wanneer interne signalen moeilijk te interpreteren zijn, personen zelfinzicht
verwerven door observatie van eigen gedrag en situatie

Jezelf vergelijken met anderen
= “the looking-glass self”
= onze interpretative van reactie van onze omgeving op ons gedrag

, Sociale vergelijkingstheorie van Festinger
= mensen evalueren hun eigen capaciteiten en opinies door ze met die van anderen te vergelijken

Wanneer vergelijken we ons met anderen?
 bij onzekerheid en afwezigheid van objectieve criteria
 maar ook als objectieve informatie aanwezig is ook

Met wie vergelijken we ons?
 personen die op ons lijken
 soms met anderen die minder goed presteren

Autobiografisch geheugen
= herinneringen uit ons verleden
= essentieel onderdeel van identiteit omdat heden en verleden koppelt en innerlijke continuïteit verschaft
 geheugen op 2 manieren gevormd:

● Egocentrische vertekening = verleden vertekenen zodat zelf meer op voorgrond treedt

● Achteruitzicht vertekening = eigen bekwaamheid tot voorspellen van uitkomsten overschatten voor
gebeurtenissen uit verleden

Flitslichtherinneringen = blijvende, gedetailleerde, scherpe herinneringen

Culturele perspectieven
Ene cultuur hecht waarde aan individualisme en beklemtoont zelfstandigheid, autonomie en afhankelijkheid
 persoonlijke doelstellingen krijgen voorrang op trouw aan groep

Andere culturen vinden collectivisme belangrijk en hechten aandacht aan onderlinge samenwerkingen sociale
harmonie  individu in 1e plaats loyaal familielid, teamlid, …

Besluit
Zelfbeeld is effect van reacties uit je omgeving
 hierdoor positief en realistisch zelfbeeld opbouwen of vervormen

● Onrealistisch zelfbeeld

● Ongenuanceerd zelfbeeld


Ontwikkeling van zelfbeeld en zelfwaardering
Wanneer kinderen zichzelf herkennen in spiegel 🡪 ontwikkeling van zelfbeeld start

De ontwikkeling van taal
= belangrijkste stap in ontwikkeling van zelf 🡪 kind kan zichzelf en anderen beschrijven in termen van persoonlijke
voornaamwoorden of namen
 start rond 18 maanden + kind begint te reageren op eigen spiegelbeeld

Door ontwikkeling van taal leren kinderen om symbolische regels en standaarden van ouders weer te geven + in
welke mate zijn hieraan kunnen voldoen
 door internaliseren van regels en verboden leren kinderen om eigen gedrag te reguleren + inschatten welke
verwachtingen ouder hebben ten aanzien van competenties en prestaties

Kinderen in leeftijd van 3 tot 4 jaar
● Zelfpresentaties van specifieke, observeerbare eigenschappen van zichzelf (‘ik ken het alfabet’)

● Oordeel geven over hun eigen kunnen en vaardigheden als het over concreet, observeerbaar gedrag gaat

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yentlgoeminne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,99
  • (0)
  Kopen