Arbeidsrecht
Blok 1. Arbeidsrecht algemeen
Kennisclip 2. Definitie, doelgroep en doel
Arbeidsrecht, definitie van een functioneel rechtsgebied
- Het geheel van rechtsregels dat betrekking heeft op de arbeidsverhouding van de
onzelfstandige beroepsbevolking in de private en publieke sector (Bakels Schets. P.
1)
Arbeidsrecht is een functioneel rechtsgebied → de regulering van de
arbeidsverhouding centraal gaat en niet de juridische aard van de regel.
Er bestaat niet zoiets als het wetboek van het arbeidsrecht.
Doelgroep: de onzelfstandige beroepsbevolking
→ Het gaat om mensen die betaalde arbeid verrichten.
Wie vallen onder het arbeidsrecht? Onzelfstandige of zelfstandige?
Volwassenen die in dienst werken van een ander (werkgever) = onzelfstandige
beroepsbevolking. Het arbeidsrecht is in beginsel niet van toepassing bij
zelfstandige.beroepsbevolking
Platformarbeid: (schijn)zelfstandige arbeid?
Platformwerkers: werkende die via online platformen op een zzp contract werken.
Volgens de rechter zijn het zelfstandige werkers.
De arbeidsovereenkomst als entreebiljet voor…
In het Burgerlijk Wetboek (o.a):
- Ontslagbescherming
- Loon bij ziekte, vakantierechten, informatierecht, goed werkgeverschap
Buiten het Burgerlijk wetboek:
- Bescherming door andere wettelijke regelingen voor werknemers
1
,(zoals Wet Minimumloon, Arbeidstijden- en omstandigheden wetgeving,
werknemersverzekeringen (onderdeel van de sociale zekerheidswetgeving)).
Ook de flexwerknemers vallen onder het arbeidsrecht, maar de beschermingen gaan minder
ver. Vooral dat zij niet of nauwelijks ontslagrecht bescherming hebben. De klapstoelen van het
arbeidsrecht.
Arbeidsovereenkomst (iao): een bijzondere overeenkomst
- In het arbeidsrecht gaat het om het regelen van de verhouding tussen degene die in
afhankelijkheid arbeid verricht (= onzelfstandige beroepsbevolking) en degene die
van die arbeid gebruikt maakt
- Regering in parlementaire stukken wet flexibiliteit en zekerheid 1999
Waarom verdient de onzelfstandige beroepsbevolking zoveel bescherming?
‘Dubbele afhankelijkheid’ die werknemers hebben van hun werkgever
- Werknemer is zowel JURIDISCH ongelijk (gezagsverhouding) aan de werkgever, als
ook ECONOMISCH
Hij is immers doorgaans VOOR ZIJN LEVENSONDERHOUD AFHANKELIJK van het hebben
van een baan
De dubbele afhankelijkheid maakt dat de werknemer, als maatschappelijk zwakkere
contractspartij, bescherming verdiend ten opzichte van de sterke wederpartij, de werkgever.
Het doel van het arbeidsrecht: ongelijkheidscompensatie
Door de ongelijkheidscompensatie krijg je de werknemer op een gelijke(re) voet met de
werkgever.
2
,Kennisclip 3. Technieken en bronnen van het arbeidsrecht
Doel van het arbeidsrecht: ongelijkheidscompensatie
Ongelijkheidscompensatie= hebben we twee partijen, die in beginsel allebei partijautonomie
hebben. Vanwege de dubbele afhankelijkheid van de werknemer is dat beginsel
ongelijkheidscompensatie tot ontwikkeling gekomen. Dit is een van de belangrijkste beginselen
van het arbeidsrecht. Hierdoor zijn een aantal technieken tot stand gekomen
Ongelijkheidscompensatie: hoe? Technieken→
1. Dwingend recht
2. Wezen gaat voor schijn = primaat van de feiten
3. Collectieve arbeidsvoorwaardenvorming
4. Bescherming via de sociale zekerheid (publiekrechtelijk onderdeel van het arbeidsrecht)
Hierdoor zijn werknemers minder afhankelijk geworden van de werkgevers voor hun
levensonderhoud;
Waarom dwingend recht?
‘Gij kunt zooveeel regels van aanvullend recht ten behoeve van arbeiders verzinnen als gij wilt,
het zal u niets baten: de werkgever legt hun een contract voor, waarbij zij van hunnen
rechten afstand doen: wanneer zij geteekend - en zij zullen altijd teekenen behalve in tijden
van werkstaking - dan blijft er van al hunne rechten niets over (wetgever 1907)
→ er kan ten gunste van de werknemer worden afgeweken
Collectieve arbeidsovereenkomst (cao)
- Vakbonden & werkgever(organisatie) sluiten collectieve arbeidsovereenkomsten voor
sector of onderneming
- Gestimuleerd via driekwartdwingend recht. Zie bijv. Art. 7: 668a lid 5/6 , art. 7:672 lid 6
Waarom collectieve arbeidsverhoudingen?
3
, De gemeenschap tusschen de arbeiders ligt in de noodzakelijkheid om gezamenlijk voor betere
arbeidsvoorwaarden te strijden
De partroons worden tot gemeenschap gedrongen door hun gezamenlijk verweer tegen den
aanval der arbeiders én door de economische noodzakelijkheid tot concurrentiebeperking. (Paul
Scholten 1949)
Voordelen van cao’s → ordeningsfunctie
- Regels door ‘eigen kring’ en dus meer draagvlak en arbeidsrust,
- Maatwerk Per sector of bedrijf
- Sneller dan wetgeving
- Eenheidsregeling, dus lage transactiekosten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper astrdpd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.