Samenvatting Zakenrecht H1 tot H14
Met voorbeelden gezien uit de les, en voorbeelden bij moeilijk te begrijpen onderdelen zodat je ze makkelijker begrijpt
Vastgoed van Mevr. D. Lockefeer
Jaar 1, semester 2
H1 Juridische bronnen opzoeken en ernaar verwijzen
1. De verschillende bronnen
1.1 De papieren bronnen
A. Tijdschriften en kranten
Kranten:
Voordeel:
- Actueel (verschijnt elke dag en volgt het nieuws)
- Vulgariserend (want grote publiek moet dit begrijpen)
Nadeel:
- niet alle kranten zijn even objectief in hun commentaar
- je moet zelf deze kranten dagelijks lezen
- niet altijd duidelijk of bepaalde reglementering nog in discussie staat of al omgezet is in toepasselijke wetgeving
Tijdschriften:
Afkortingen voor gespecialiseerde tijdschriften wat betreft recht:
Rechtskundig Weekblad RW
Nieuw Juridisch Weekblad NJW
Juristenkrant /
Tijdschrift voor Bouwrecht en Onroerend Goed TBO
Tijdschrift voor Appartements- en Immorecht T.App
Tijdschrift voor Gentse en Westvlaamse rechtspraak TGR/TWVR
Tijdschrift voor Belgisch Burgerlijk Recht TBBR
Voordeel:
- gespecialiseerde informatie
- de commentaar is juridisch opgebouwd, waardoor men verwijzingen krijgt naar andere commentaren
- vaak zijn volledige arresten of vonnissen opgenomen, zodat je zelf een oordeel kunt vormen
Nadeel:
- soms loopt de informatie in tijdschriften achter; het vraagt nu eenmaal tijd om commentaren te schrijven
B. Boeken
Voordeel:
- Gespecialiseerde materies kunnen tot op het bot uitgewerkt worden
- Juridisch onderbouwde werken bevatten veel verwijzingen naar andere bronnen
- Vaak handiger om te hanteren voor opzoekingen dan een scherm waarop je moet scrollen
Nadeel:
- Niet altijd snel up-to-date brengen
- Soms moeilijk om iets specifieks in op te zoeken
1.2 Digitale bronnen: websites
A. Officiële bronnen = bronnen uitgaand van de overheid
Alle wetgeving wordt eerst in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd, en dit is voor de gewone burger enkel nog via het
internet te consulteren. Daarom is het een primaire bron. (officiële bron, want gaat uit van de overheid zelf)
Altijd verwijzen naar de primaire bron, dus naar de wetgeving rechtstreeks.
Andere officiële websites (maar geen garantie op juistheid van informatie):
- www.vlaanderen.be (site van Vlaamse gewest en de Vlaamse Gemeenschap)
- www.just.fgov.be (site van de FOD Justitie)
1
, - www.minfin.fgov.be (site van de FOD Financiën)
B. Niet-officiële bronnen
Altijd opletten met bronnen die geen officiële bronnen zijn!!
Waar moet je op letten:
- Kijk altijd na of je met een Belgische site te maken hebt (Nederlands recht is anders dan Belgisch recht en kan
leiden tot fouten)
- Kijk of de tekst up-to-date is (wetgeving evolueert, dus kunnen oude teksten niet meer correct zijn)
- Raadpleeg meerdere bronnen, zodat je afwijking makkelijker kan opsporen
- Sommige bronnen zijn radicaal af te raden op juridisch vlak, zoals Wikipedia (gebruik NOOIT Wikipedia als
juridisch bron)
1.3 Digitale bronnen: databanken
Heel gemakkelijk veel informatie vinden op korte tijd. Veel databanken zijn betalend.
Via de site apollox.hogent.be gratis databanken raadplegen waar HOGENT geabonneerd is.
- Het artikel of meerdere artikels, gevolgd door een aanduiding van de paragraaf (§) of lid
- Titel van het wetboek, de wet of uitvoeringsbesluit, met eventueel datum
o Grondwet: Gw.
o Burgerlijk Wetboek: BW
o Nieuw Burgerlijk Wetboek: NBW
o Veldwetboek: Veldw.
o Hypotheekwet: Hyp.W.
o Vlaamse Codex Fiscaliteit: VCF
Voorbeeld: artikel 1382, eerste lid BW
- Datum van de wet wordt als volgt uitgedrukt: de dag in Arabische cijfers (normale cijfers), de maand voluit en
dan het jaartal voluit
- Indien het om nieuwe wetgeving gaat, of minder courante wetgeving die niet te vinden is in wetboek, moet men
het Belgische Staatsblad vermelden (BS is cursief of onderlijnd)
Voorbeeld: BS 26 mei 2014
Verwijzingen naar rechtspraak (examenvraag)
- Wanneer men naar een vonnis of arrest verwijst, dan moeten volgende gegevens vermeld worden:
o Rechterlijke instantie die het vonnis of arrest heeft geveld, gevolgd door plaatsnaam:
Vrederechter: Vred.
Politierechtbank Pol.
Rechtbank van eerste aanleg, burgerlijke kamer: Rb.
Jeugdrechtbank Jeugdrb.
Correctionele rechtbank Corr.
Familierechtbank Famrb.
Rechtbank van koophandel Kh.
(oude benaming van ondernemingsrechtbank)
2
, Ondernemingsrechtbank Orb.
Arbeidsrechtbank Arbrb.
Arbeidshof Arbh.
Voorzitter: Voorz.
Kort geding KG
Hof van beroep (volgens de plaats waar het arrest is geveld: Antwerpen, Gent,
Brussel, Bergen, Luik)
Hof van Cassatie (alleen in Brussel, maar moet niet vermeld worden) Cass.
Raad van Stat RvS
Als een rechtbank verschillende territoriale afdelingen heeft, zoals rechtbank van eerste
aanleg, vermeld je de afdeling tussen haakjes (vb. Orb. Dendermonde (afd. Sint-Niklaas))
Gaat het om een uitspraak in kort geding, dan vermeld je KG tussen haakjes na de plaatsnaam
van de rechterlijke instantie
- Datum van de uitspraak (dag in cijfers, maand voluit geschreven, jaartal voluit in cijfers)
- Vindplaats, nl. de benaming van het tijdschrift of het boek waarin de rechterlijke uitspraak terug te vinden is, in
cursief (of onderlijnd wanneer cursief niet mogelijk is)
Verwijzingen naar de URL (databanken) opnemen en onderlijnen (vb. Brussel 16 juni 2011, www.jura.be)
- Soms wordt de gepubliceerde rechterlijke uitspraak gevolgd door commentaar, dit duidt men aan door het
woord ‘noot’ op te nemen, gevolgd door de initialen en naam van de auteur van deze noot in hoofdletters.
(Voorbeeld: Pol. Paliseul 19 juni 1992, T. Vred. 1993, 257, noot H. DE RADZITZKY)
Maak oefeningen op leerpad !!!
H2 Basisbegrippen van zakenrecht/goederenrecht
1. Situering in het recht
Begrip “vermogen”: (art. 3.35 BW)
- alle in geld waardeerbare rechten en plichten die een persoon heeft, het vermogensrecht. (niet: familiale rechten
en persoonlijkheidsrechten (zoals recht te huwen, handelingsbekwaamheid..)
- elke natuurlijke en elke rechtspersoon heeft een vermogen en het gaat om 1 vermogen
- heel dit vermogen zal worden gebruikt als waarborg van de persoonlijke schuldeisers (art. 3.36 BW)
- kunnen rechtstreeks (verbintenis uit overeenkomst) verworven worden of onrechtstreeks (erfenis, schenking,
testament, huwelijksvermogensrecht)
Begrippen “goed” en “zaak”:
- “Zaak”: verwijst men enkel naar de lichamelijke vermogensbestanddelen (vb. grond, huis, boek)
- “Goed”: is de overkoepelende term (art. 3.41), wijst op alle mogelijke vermogensbestanddelen die het voorwerp
kunnen zijn van een zakelijke recht (grond, maar ook recht van vruchtgebruik op die grond)
- In art. 3.7 BW: zakelijke rechten kunnen betrekking hebben op alle goederen, men zal specifiek zakelijke recht
moeten kijken op eventueel een beperking te vinden (bv. opstalrecht enkel mogelijk op ORG)
2. Het nieuwe goederenrecht
Vanaf 1/9/2021 treedt het nieuwe Goederenrecht in werking. Dit wordt uiteengezet in het Boek 3 Goederen van het NBW.
Dit boek bestaat uit 8 titels:
- Algemene bepalingen
- Goederen
- Eigendomsrecht
- Mede-eigendom
- Burenrelaties
- Recht van vruchtgebruik
- Erfpachtrecht
- Opstalrecht
Op dit moment is de wetgeving over het zakenrecht versnipperd o.a. over het oud BW, Veldwetboek, Wet over recht van
opstal en Wet over het recht van erfpacht…
Men heeft tegelijk de inhoud gemoderniseerd (minder focus landbouw) en veel vaststaande rechtspraak omgezet in
wetgeving.
3
, 3. Basisprincipes van het zakenrecht/goederenrecht
Art. 3.3 NBW bevestigd het numerus-claususbeginsel, nl. enkel de zakelijke rechten die in het NBW zijn opgesomd, zijn
zakelijke rechten. gesloten systeem, er kunnen geen nieuwe zakelijke rechten ‘uitgevonden’ worden.
Dit beginsel is door het Hof van Cassatie gevestigd in het Blieckarrest van 16 september 1966 en is nu omgezet in een
wetsartikel.
Welke zijn de zakelijke rechten volgens art. 3.4 NBW:
- Het eigendomsrecht
- De mede-eigendom
Toevallige ME
Vrijwillige ME
Gedwongen ME
- De zakelijke gebruiksrechten
o Deze rechten geven de titularis een gebruiks- en genotsrecht op een welbepaald goed
Vruchtgebruik
Opstalrecht
Erfpacht
Erfdienstbaarheden
- De zakelijke zekerheden
Het pand
Voorrechten
Hypotheek
Retentierecht
Zakelijke recht versus persoonlijke recht
Zakelijke rechten:
regelen de verhouding tussen een persoon en een zaak, bepalen in hoeverre iemand zeggenschap heeft over een zaak (VE
heeft volledige zeggenschap over een zaak, VG kan enkel de zaak gebruiken en genieten, daden van beschikking zijn niet
voor hem weggelegd)
Persoonlijke rechten:
geven het recht op een prestatie van iemand anders (iets doen, iets geven of iets laten) (typevoorbeeld: huurrecht)
Onderscheid tussen zakelijke rechten en persoonlijke rechten: (te merken aan de verschillende gevolgen van elk recht)
Zakelijke rechten Persoonlijke rechten
- Numerus-claususbeginsel - Contractsvrijheid
- Rechtsvorderingen rechter van de plaats - Rechtsvorderingen rechter van de
waar het goed gelegen is (art. 629 Ger.W.) woonplaats van de verweerder
- Zakelijke rechten op ORG bestaat uit een - Bestaat hier niet
systeem van publiciteit
- Vervalt/verjaart door 30 jaar niet gebruik - Niet het geval (eeuwigdurend)
- Geeft een volgrecht: zakelijk recht blijft met het
goed verbonden; in wiens handen deze ook
overgaat
Goederenrecht = hoofdzakelijk aanvullend recht
Art. 3.1 NBW goederenrecht is voornamelijk aanvullend recht
Hoewel de contractspartijen zich moeten houden aan de wettelijke erkende zakelijke rechten, kunnen ze dit contractueel
wel vrij invullen.
De definities van zakelijke rechten zijn in het NBW altijd dwingend recht. Men moet zich immers wel houden aan de
wezenlijke kenmerken van het zakelijk recht .
(bv. zo moet men zich bij erfpacht houden aan de wettelijke minimum- en maximumtermijn, maar kan men voor de rest rechten en
plichten vrij invullen)
4. Regime van onroerende publiciteit van zakelijke rechten en zekerheden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rachidergachov. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
