gonaden: voortplantingsorganen
- testes bij de man
- ovaria bij de vrouw
gameten: voortplantingscellen
- spermacellen bij de man
- eicellen bij de vrouw
de bevruchting is de versmelting van mannelijke met vrouwelijke voortplantingscel. Een zygote is
een bevruchte eicel!
de voortplantingsorganen bij de man:
1. testes (bal)
2. epididymis (bijbal)
3. ductus deferens: zaadleider
4. ejaculatiekanaal (ductus ejaculatorius)
5. accessoire organen (zaadblaasjes, prostaatklier en cowperklier)
6. zaadvocht
de testes zijn de primaire geslachtsorganen bij de man, hier worden de spermacellen gevormd!
- hangen in het scrotum (vlezige buidel)
- scrotum hangt aan de perineum
- scrotum bevat twee holten met elk 1 testis
- scrotum bestaat uit een dunne huidlaag die glad spierweefsel bevat: rimpelige oppervlak van
het scrotum
- M. cremaster tillen testes naar het lichaam toe
de testis is verpakt in een vlezig kapsel: de tunica albuginea. De septa (tussenschotten) verdelen de
testes in lobjes. De testiskanaaltjes in die lobjes produceren spermacellen! Interstitiële cellen
omringen de testis kanaaltjes, die produceren testosteron en zorgen voor de spermatogenese.
testiskanaaltjes bevatten spermatogonia, dit zijn stamcellen voor spermatogenese. Deze bevatten
weer sertolicellen, die steunen en bevorderen de spermatogenese en leveren voedingsstoffen.
,Mitose: mitotische deling van spermatogonia (stamcellen), dit gebeurt gedurende het hele
volwassen leven, de dochtercellen ontwikkelen zich tot spermatocyten.
Spermatocyten = 46 chromosomen of 23 paar
- somatische celdeling, uit de moedercel ontstaan twee identieke dochtercellen (diploïd)
Meiose: speciale vorm van celdeling waarbij de gameten worden gevormd, deze hebben half zoveel
chromosomen, namelijk 23. Spermatiden.
- uit 1 dochtercel/spermatocyt worden 4 spermatiden gevormd met elk 23 chromosomen
(haploïd)
fase 1: verdubbelt de primaire spermatocyt, het aantal chromosomen tot 46 paar of 92
chromosomen (tetrade). Deze primaire spermatocyt deelt in twee secundaire spermatocyten met
elk 46 chromosomen
Fase 2: 1 secundaire spermatocyt deelt in twee spermatiden met elk 23 chromosomen. Uit twee
secundaire spermatocyten ontstaan 4 spermatiden.
,De spermacel bestaat uit drie delen:
1. de kop: bevat celkern en chromosomen, uiteinde van de kop bevat acrosoom en dit bevat
enzymen noodzakelijk voor de bevruchting
2. middelste gedeelte: bevat alleen mitochondriën en leveren ATP voor de beweeglijkheid van
de staart, haalt energie uit omgeving en heeft geen andere organellen
3. staart: zweept de spermacel voort
meiose produceert gameten die de helft van het aantal chromosomen in lichaamscellen bevatten.
Voor elke cel die meiose ondergaat, produceren de testes vier spermacellen, terwijl de ovaria slechts
één eicel produceren.
de spermacellen in de holte van testiskanaaltjes zijn nog niet volledig uitgerijpt en zijn nog niet in
staat tot bevruchting. Spermacellen worden via vloeistofstromingen vanuit de testisholte naar de
epididymis gebracht. Dit is een langwerpige buis van 7 meter lang die gekronkeld en opgerold is.
In de epididymis:
- rijpen spermacellen uit
- worden beschadigde spermacellen opgeruimd (recyclecentrum)
- wordt vloeistof aangepast in de testiskanaaltjes
De spermacellen die de testiskanaaltjes verlaten zijn nog onbeweeglijk. Ze moeten capacitatie
ondergaan om volledig functioneel te zijn. Ze worden dan gemengd met klierproducten van de
zaadblaasjes. Spermacellen blootgesteld worden aan omstandigheden binnen de vrouwelijke
geslachtsorganen.
de ductus deferens:
- stijgt op in de buikholte binnen de zaadstreng
- zaadstreng is een koker van bind- en spierweefsel die verbonden is met de testis.
- twee zaadleiders lopen vanaf de testis in de buikholte, richting de blaas naar de prostaatklier
- via peristaltische bewegingen bewegen de spermacellen en vloeistof door de zaadleiders
- zaadleiders verenigen zich met de afvoerbuizen van zaadblaasjes tot de ductus ejaculatorius
- ejaculatiekanalen lopen aan weerszijde door de gespierde wand van de prostaatklier en
monden samen uit in de urethra
de urethra loopt van blaas naar uiteinde van de penis, kanaal voor urine en sperma
vloeistoffen die door de testis en de epididymis
worden afgegeven vormen slechts 5% van het
uiteindelijke volume die de zaadcellen afvoeren en
voeden. de overige 95% wordt geleverd via het
zaadvocht.
primaire functies van die klieren:
- activeren spermacellen
- leveren voedingsstoffen om bewegelijkheid te
garanderen van spermacellen
- vormen peristaltische bewegingen die de
spermacellen en vloeistoffen door de afvoergangen
van de mannelijke organen voortstuwen
- vormen van buffers die de zuren in de urethra van
de man en vagina neutraliseren
, zaadblaasjes: scheiden 60% van spermavolume af, scheiden fructose af om sperma te voeden,
scheiden prostaglandinen af die de contracties van glad spierweefsel bevorderen, scheiden
fibrogeen af om na de ejaculatie een stolsel te vormen in de vagina.
de prostaatklier is een klein gespierd rond orgaan van ongeveer 4 cm. Het bevindt zich vlak voor de
urineblaas en produceert en geeft een licht zuur klierproduct af. Vormt ca 30% van het zaadvocht en
bevat seminalplasmine. Dit is een antibioticum die mogelijk infecties v an de ureters van de man
tegengaat. de klierproducten van de prostaat worden via peristaltische bewegingen naar de urethra
gestuwd.
cowperklieren zijn ronde structuren van 10mm die een dik, kleverig basisch slijm afgeven. Ze
beschermen de spermacellen tegen het zure milieu van de urine & geven glijmiddel af.
de gemiddelde ejaculatie bevat 2-5 ml zaadvocht, bevatten 20-50 miljoen spermacellen per ml!
- 60% zaadblaasjes, 30% prostaatklier, 5% testis en 5% cowperklieren
enzymen die: slijm afbreken in de vagina, fungeren als antibiotica, sperma laten stollen in de vagina
en sperma weer vloeibaar maken in de vagina
de penis is een buisvormig orgaan die bestaat uit:
1. wortel: verbinding met het lichaam
2. schacht: buisvormig orgaan dat uit erectiel weefsel bestaat
3. glans: vrede distale gedeelte rond de uitwendige uitmonding van de urethra
de huid van de penis lijkt op het scrotum, de voorhuid heet preputium en omgeeft het uiteinde van
de penis + klieren in de voorhuid van de penis geven een wasachtige stof af en dat heet smegma.
Smegma is voedingsbron voor bacteriën!
De schacht bevat de zwellichamen, die door verhoogde
bloedtoevoer een erectie veroorzaken!
Erectiel weefsel bestaat uit een netwerk van bloedvaten. Er zijn
twee dorsale zwellichamen: corpora cavernosa en één ventraal
zwellichaam: corpus spongiosum
Via de parasympathicus zal er een verhoogd stikstofoxide afgifte
plaatsvinden, het gladde spierweefsel van de bloedvaten ontspant
>> vasodilatie, verhoogde doorbloeding en erectie
Gonadotropine-releasing hormonen (GnRH)
= hypothalamushormoon dat de afgifte van AHH reguleert
Androgenen (steroïden)
= testosteron is het belangrijkste
Inhibine
= negatieve terugkoppeling
= remt de spermatogenese en afgifte testosteron
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fansos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.