, 1 Functionele neuroanatomie
1.1 Functioneel hiërarchisch conceptueel schema voor het begrijpen van de organisatie van
hersen-gedragsfuncties
Waarom hebben we hersenen gekregen doorheen de
revolutie? Hersenen en het zenuwbanen zijn nodig
voor organismen die moeten bewegen
- Verschillende neurale systemen hebben een taak
bij het registreren en bewerken van input –
waarnemen
o Verwerken = aftoetsen aan bestaande
kennis
o Zintuiglijke informatieverwerking:
achteraan-posterior
- Hierna leveren ze een bijdrage aan een bepaalde output – handelen
o Motorische informatieverwerking: vooraan-anterior
Het onderscheid tussen waarnemen en handelen is duidelijk in de functionele architectuur van de
hersenen verankerd.
1.1.1 Basisbouw hersenen
- Hersenstam + thalamus: zorgt ervoor dat
we voldoende responsief zijn in een
constant veranderende omgeving - dat
het organisme de mogelijkheid heeft te
recupereren tijdens de slaap, regelen van
de aandachtsystemen en alertheid
Zorgt ervoor da de waakzaamheid goed
wordt gereguleerd
- Zintuigen: sturen hun info door naar de thalamus – elk zintuigsysteem heeft
een projectie naar de primaire cortexgebieden
, - Thalamus: stuurt de info door naar de primaire sensorische cortex + subcorticale systemen
o Subcorticale systemen = o.a. hypothalamus & amygdala
Emotionele valentie bepalen (iets is goed en iets is niet goed voor mij
amygdala
De zintuigen zorgen ervoor dat je heel veel kan opmerken, het limbisch
systeem zorgt ervoor dat je niet ALLES opneemt, maar bekijkt wat goed is en
wat niet
Hypocampus onthoud wat goed is voor jou en wat niet
- Primaire sensorische cortex: info wordt verder verwerkt en geïntegreerd in de posterieure
sensorische associatiegebieden om ruimtelijke of spatiale info te genereren
o Waar zie ik of voel ik iets? Dorsale verbindingen – hebben sterke connecties met
de actiegebieden van de frontale regio’s
o Wat zie ik of voel ik? Ventrale verbindingen – heeft een duidelijke link met het
limbisch systeem om herkenning mogelijk te maken
- Bovenste-dorsale en onderste- ventrale corticale informatieverwerkingsbanen stuurt info
naar de associatiegebieden van de anterieure frontale cortex: planning en voorbereiding
van het actieplan
- Primaire motorische cortex: stuurt motorische impulsen door naar de spieren
- Frontale lobben: zijn van groot belang voor de algemene organisatie van het gedrag en zijn
betrokken bij het plannen, reguleren en controleren van gedrag, aandacht, geheugen, taal,
het oplossen van problemen, motivationele en emotionele processen
Om dit te realiseren zijn er (verticaal lopende) cortico-subcorticale ‘hulpsystemen’ die deze
gedragsfuncties helpen realiseren. Deze systemen zijn terugkerend aangezien ze een ‘loop’ vormen.
- Limbisch systeem: zorgt voor de algemene ‘drive’ en motivatie om gedrag in functie van een
bepaalde doelstelling mogelijk te maken
- Cortico-basale ganglia/stiatum systeem: vijf parallelle circuits bekend als fronto-striatale
systemen
1) Skeletomotorische circuit: voor bewegingsaansturing en bewegingscontrole
2) Oculomotorische circuit: voor de oogsturing vanuit de frontale oogvelden
3) Dorsolaterale prefrontale circuit: voor de executieve cognitieve functies
4) Laterale orbito-prefrontale circuit: voor de selectie of onderdrukking/inhibitie
van gewent te opzichte van niet-gewenst gedrag
5) Anterieure cingularis circuit: voor de algemene affectieve initiatie en
spontaniteit van het gedrag
De neuro-anatomische connecties tussen de verschillende hersengebieden vormen het
bewijs dat de basale ganglia ook een bijdrage leveren aan niet-motorische functies.
o Een belangrijke positie om invloed uit te oefenen over een brede waaier van
functies zoals cognitie, planning, actie, leren en beslissingen nemen
o De circuits fungeren als een impliciet, instrumenteel leersysteem
o De basale ganglia kunnen gezien worden als een ‘relais- station’
o De basale ganglia selecteert de meest adaptieve acties om uit te voeren, terwijl ze
het uitvoeren van tegenstrijdige percepties, gedachten en gedragingen onderdrukt
- Cerebo-cerebellaire systeem: starten in zowat elke regio van de cerebrale cortex en
projecteren naar de pons. Vervolgens zet het circuit zich verder naar de cerebellaire cortex
tot diep in de cerebellaire kernen. Van daaruit projecteren de circuits naar de thalamus en
terug naar het punt van oorsprong.
o Het cerebellum speelt een rol bij het moduleren van aandacht, leren, executieve
functies, geheugen, visuospatiële regulatie, taal en emotie.
o Het cerebellum fungeert als een anticiperend controle systeem waarbij het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper feebourgeois. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.
