Een beknopte samenvatting van het vak 'Orthopedagogische Thema's B' uit semester 4 van de studie; Orthopedagogie. Het is ingedeeld met kleurschakeringen, duidelijke illustraties en met voorbeelden zodat het leren overzichtelijker en makkelijker gaat.
Orthopedagogische thema’s B
Les 1: Wederzijdse emotionele beschikbaarheid
SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING ALS INSPIRATIEBRON VOOR
BEGELEIDEN
Kwaliteit van leven
Zelfbepaling
▪ Zet opmerkzaamheid ook
in om signalen op te pikken
waarmee de cliënt regie
krijgt, invloed kan
uitoefenen, tot enige vorm
van zelfbepaling kan komen
Interpersoonlijke relaties
▪ Spelen zich af binnen een
zeer grote nabijheid. Als
begeleider ga je er best van
uit dat jouw communicatie
de cliënt slechts bereikt
wanneer die zich afspeelt
binnen een afstand van
maximum één meter .
Uitgangspunt 1
Doel van agogisch handelen
➔ Verbetering van het welzijn van individuen en groepen
Uitgangspunt 2
Het belangrijkste werkinstrument bij agogisch handelen:
De relatie
▪ Een op de cliënt afgestemde begeleidershouding
veronderstelt een aantal persoonskenmerken van
de begeleider
▪ Inzichten (cognitief aspect) en vaardigheden
(technisch aspect) kunnen het vermogen of
afstemming (sensitieve responsiviteit; emotioneel
aspect) echter ondersteunen
1
, Grondhouding: wederzijdse emotionele beschikbaarheid
= Zich gevoelsmatig openstellen → opverdracht van overdraaglijke gevoelens van de
cliënt naar jou als begeleider
Draagkracht → draaglast
= Kader voor ouders en begeleiders te ondersteunen in het nog beter afstemmen op de
emotionele ontwikkelingsnoden van hun kinderen/cliënten
Wederzijdse Emotionele Beschikbaarheid (Erik De Belie)
Aanbod van ouders en/of begeleiders Reactie en vraag van kind/cliënt
▪ Delen van plezier en ▪ Wijze waarop een cliënt
positieve perspectieven reageert op het aanbod
▪ Erkennen van goede van begeleiders (afhankelijk
bedoelingen van de emotionele
▪ Lichamelijke en basale ontwikkelingsfase)
zorg ▪ Plezier dat een kind of
Sensitieve
▪ Spiegelen en empathisch cliënt aan de interactie
responsiviteit: Responsiviteit van
reageren ▪ (Co)reguleren van
Aanvoelen en gepast kind/cliënt
▪ Mentaliseren over negatieve emoties
reageren
negatieve emoties en ▪ Volhouden van de
stress interactie
▪ Bijsturen van ‘verkeerde
afstemming’
▪ Omgaan met splitting en
projectieve identificatie
▪ Eigen ruimte en ▪ Signalen van behoeften aan
vluchtheuvel contact: wijze waarop en
▪ Gepaste dagstructuur frequentie/intensiteit
Structuren: Contactinitiatieven
▪ Holding: emotionele ▪ Rolverwachting overnemen,
Houvast en grenzen van kind/cliënt
houvast samen doen of erkennen en
▪ Integratie tussen bevorderen?
houvast en grenzen
▪ Ruimte voor eigenheid
▪ Tegengif tegen Onvoorwaardelijkheid
‘aangeleerde
▪ Enkel bij ouders (Verticale loyaliteit by Nagy)
hulpeloosheid’ en
Niet-intrusief:
afhankelijkheid ▪ Als basis voor de goed-genoeg relatie tussen
Niet-indringend
▪ Loslaten en ruimte om te cliënt en begeleider
circuleren
▪ Indien enkel op voorwaardelijkheid gestoeld →
▪ Veranderen moet niet trauma van de voorwaardelijkheid
▪ Niet alles willen weten
▪ Negatieve emoties van
Niet-vijandigheid: ouders of begeleiders
Mildheid leiden tot achtervolgen,
irritatie, cynisme,…
, Les 2: Het ontwikkeling dynamisch model van Dosen
ONTWIKKELINGSDYNAMISCHE MODEL
➔ Voor psychisch verstandelijk beperkt
Functie
▪ Referentiekader bij emotionele ontwikkeling voor het begrijpen en behandelen van
gedrag en emoties
▪ Emotionele ontwikkeling is een belangrijk onderdeel binnen de persoonsontwikkeling
▪ Evenwichtige ontwikkeling = parallelle ontwikkelen cognitieve en emotionele aspecten
Geen discrepante ontwikkeling
Discrepante ontwikkelingsprofiel
Discrepant = Niet volgens het “normale”
= Wanneer de persoon emotioneel veel langer functioneert dan cognitief
Discrepantie tussen cognitieve en emotionele ontwikkeling → kwetsbaar voor ontstaan
van psychische problemen
➔ Afstemmen van de omgeving op emotioneel functioneren = cruciaal
➔ Kunnen en aankunnen
o Kunnen veel maar kunnen bijvoorbeeld niet alles aan
De kern
Het kenmerkend functioneren in die bepaalde fase zonder dat er aan basale
(basisbehoeften) emotionele behoeften kan voldaan worden.
= Taak van de begeleider
Disharmonische ontwikkelingsprofiel
= Wanneer een persoon over de dertien domeinen heen in verschillende fasen wordt
ingeschat
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maxinerolis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,19. Je zit daarna nergens aan vast.
