Hoofdstuk 4: de industriële revolutie, de tijd van burgers en stoommachines
Par 1: oriëntatie
Par 2: van handwerk naar machine
Par 3: De industriële samenleving
Par 4: Nederland in 1848
Par 5: De komst van het socialisme
Par 6: emancipatie en bevrijding
Geschiedenis, Hoofstuk 4: de industriële revolutie, de tijd van burgers en
stoommachines (Boek MEMO)
Par 1: oriëntatie
Belangrijk:
Hoofdstuk 4 gaat over de opkomst van de fabrieken en industriesteden. Deze periode wordt ook wel genoemd de
tijd van burgers en stoommachines. Deze periode is van 1800 tot 1900, het is het begin van de moderne tijd
(1800-nu)
Aan het eind van de 18e eeuw begon de industriële revolutie. (revolutie = grote verandering)
Er veranderde veel voor de mensen in die tijd. Handwerk werd vervangen door machines, deze machines
werden aangestuurd door stoommachines. De uitvinding van de stoommachine was één van de belangrijkste
uitvindingen in die tijd.
Welke vervoersmiddelen waren er voor de industriële revolutie en welke gebruiken we tegenwoordig, die
mogelijk werden door de industriële revolutie?
Voor de industriële revolutie Door de industriële revolutie
Paard en wagen Stoomtrein
Postkoets hogesnelheidstrein
trekschuit stoomboot
schip auto
Par 2: van handwerk naar machine
Begrippen:
industriële revolutie: Grote verandering in West-Europa door de komst van fabrieken en nieuwe
vervoersmiddelen aan het eind van de 18e en in de 19e eeuw. En een ingrijpende verandering in de productie,
waarbij handarbeid werd vervangen door machines
Fabrieken: bedrijven waar op grote schaal met machines producten worden gemaakt
Huisnijverheid: werk dat mensen thuis voor een ondernemer doen om wat extra geld te verdienen.
Agrarische revolutie: Grote verandering van de landbouw in de 18e en 19e eeuw. Doordat rijke grondbezitters
land opkochten en er moderne landbouwmethoden invoerden.
industriële samenleving: samenleving waarin industrie het voornaamste middel van bestaan is.
Massaproductie: met machines grote hoeveelheden van dezelfde producten maken.
In de industriële revolutie waren 2 uitvinders heel belangrijk en waarom?
- George Stephenson: ontwerper van de 1e praktische toepasbare stoomlocomotief zoals The Rocket.
- James Watt: verbeterde de stoommachine zodat deze machine geschikt werd om spin en weefmachines
aan te drijven. Hij was een instrumentenmaker (microscopen en kompassen)
Er zijn drie oorzaken waarom de Industriële Revolutie kon ontstaan in Engeland (de werkplaats van de wereld):
- Moderne landbouw: de agrarische revolutie zorgden voor meer opbrengst van land en vee, er waren
minder boeren nodig. Gevolg: boeren vertrokken naar de stad om werk te zoeken
- Bevolkingsgroei: door betere hygiëne en meer medische kennis daalde het sterftecijfer. Gevolg: grotere
vraag naar eten, kleding, steenkool en hout.
- Er kwamen nieuwe uitvindingen: Rond 1700 werd er een stoommachine ontworpen om mijnen leeg te
pompen
Waar werkte de stoommachine op en waar was deze machine van gemaakt?
- Het werkte op steenkool en water
- Het was gemaakt van ijzer ( het moest sterk zijn, door hoge druk)
Er zijn ook gevolgen van de uitvinding van de stoommachine:
- Productie ging daardoor sneller
- Producten konden vanuit de fabrieken gemakkelijker bij de consumenten komen
- Voor de bouw van treinen etc. waren nog meer fabrieken nodig, gevolg: dienstensector groeide ook.
, Hout was eeuwenlang als bouwmateriaal en brandstof gebruikt. Mijnbouw was gevaarlijk, maar wel hard
nodig. Waarom was de mijnbouw hard nodig?
- Omdat steenkool de huizen verwarmde en de stoommachines lieten werken
Engeland veranderde van een landbouw-stedelijke samenleving in een industriële samenleving. Er waren ook
gevolgen van de Industrialisatie:
- Landbouw was niet meer het belangrijkste middel van bestaan
- Huisnijverheid maakte plaats voor massaproductie
- Landelijke gebieden waar veel vee stond, maakte plaats voor industrie en dichtbevolkte steden
De agrarische revolutie was een oorzaak van de industriële revolutie. Op welke 2 manieren hielp de agrarische
revolutie mee aan de opkomst van de fabrieken?
- Rijke landeigenaren hielpen ondernemers met kapitaal voor fabrieken. Arme boeren werden arbeiders in
de nieuwe fabrieken.
Waarom werd het Haarlemmermeer in Nederland, ook wel de Waterwolf genoemd?
- Dit meer zorgde bij storm voor veel problemen. Stukken land met huizen spoelden weg en boerderijen
verloren veel land en dieren aan het meer. Daarom had dit meer de bijnaam: “de Waterwolf”. Omdat hij
land, huizen en dieren opslokte dus.
Waar was het Haarlemmermeer belangrijk voor?
- Vrachtvervoer en visvangst
Par 3: De industriële samenleving
Begrippen:
Urbanisatie: de komst van industrie zorgde ervoor dat heel veel mensen van het platteland naar de stad
verhuisden. Het verschijnsel dat steeds meer mensen in de stad gaan wonen, heet urbanisatie.
Infrastructuur: alle wegen, spoorlijnen, waterwegen en andere verbindingen in een gebied
In de loop van de 19e eeuw trokken veel mensen naar de industriegebieden op zoek naar een betere toekomst.
De leef en werkomstandigheden van de nieuwe fabrieksarbeiders waren slecht. Noem enkele voorbeelden op.
- Om zoveel mogelijk winst te maken, waren de dagen in de fabriek lang (14-16 uur per dag) en de lonen
laag
- Je hoefde geen vakman of technicus te zijn om in de fabriek te werken, maar het aantal geschoolde
werknemers was beperkt. Ongeschoold werk, zoals in de fabriek, kon ook door vrouwen en kinderen
gedaan worden, zij kregen nog minder loon.
- Er gebeurde veel ongelukken in de fabrieken en in de mijnen. Veiligheidsmaatregelen kosten geld en
daardoor zou er dan minder winst zijn.
- De lucht in de fabriekshallen was smerig en het lawaai was oorverdovend.
- Protesteren tegen kinderarbeid of demonstreren voor hogere lonen was riskant, want je kon dan op
staande voet ontslagen worden.
Maar door deze slechte werkomstandigheden, kwamen er toch een aantal protesten tegen kinder- en
vrouwenarbeid. Welke nieuwe maatregel kwam er in de periode tussen 1833 en 1842?
- Er kwam een maatregel waarmee de ergste vormen van kinder- en vrouwenarbeid werd verboden.
Het was heel hard werken in de steenkolenmijn. Welke gevaren waren er voor de mijnwerkers?
- Instortingsgevaar
- Explosie gevaar
- Ondergrondse overstromingen
Waar bouwden de ondernemers het liefste hun fabrieken?
- Bij een snelstromende rivier voor waterkracht en afvoer van producten
- Dicht bij steenkolenmijnen voor de stoommachine
- ijzererts mijnen voor de productie van staal
De infrastructuur verbeterde door de aanleg voor de spoorlijnen, maar deze werden vooral eerst gebruikt om?
- Grondstoffen en producten te vervoeren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moniquevanmunster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
