Samenvatting
4havo, biologie samenvatting hoofdstuk 1: Cellen
Een samenvatting over hoofdstuk 1 van biologie in 4havo. Plantaardige en dierlijke cellen, de vier rijken, weefsels, organen, diffusie en osmose.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Bio h1Hoofdstuk 1
1.1
- cellen zijn de bouwstenen waaruit een organisme is opgebouwd
- overeenkomsten dierlijk en plantencel: celkern, cytoplasma, celmembraan
- dierlijke cel onderdelen = organellen:
celkern: bevind zich erfelijk materiaal, regelt alles in de cel. Bacteriën hebben geen celkern,
DNA zweet rond in cytoplasma
- planten cel onderdelen:
vacuole: 1 of meerdere, blaasje vocht met opgeloste stoffen. Zorgt voor stevigheid
plastiden: korrels
celwand: zit om de cel heen, bestaat uit cellulose
- de vier rijken: planten, dieren, schimmels en bacteriën
- autotrofe: voeden zich met andere organisme of resten daarvan
- heterotrofe: zelfvoorzienend, hebben geen organische stoffen nodig als voeding
- virussen: behoren niet binnen de vier rijken. Is eigenlijk een envelop van eiwit met daarin een korte
streng DNA. Virussen zoeken een gastheercel en dringen daar binnen en gaan zich vermenigvuldigen
1.2
- cel differentiatie: ontwikkelingsproces waarbij cellen in functie en vorm gaan verschillen van
andere cellen
- In schema: cel ► weefsel ► orgaan ► orgaanstelsel ► organisme
- weefsel: een groep cellen met zelfde functie en vorm: spierweefsel, beenweefsel, vulweefsel en
transport weefsel (plant)
- orgaan: een gedeelte van een organisme met dezelfde taak: maag
- orgaanstelsel: de organen die samenwerken om een specifieke taak uit te voeren:
spijsverteringstelsel
1.3 PLANTENCELLEN
- plastiden:
bladgroenkorrels, chloroplasten: voeren fotosynthese (vormen van glucose) uit
gekleurde korrels, chromoplasten: bevatten gele of rode kleurstoffen.
Kleurloze korrels, leukoplasten: zijn kleurloos: zetmeelkorrels
Zetmeelkorrels: zijn leukoplasten maar worden amyloplasten genoemd. Ze zorgen voor
opslag reserve voedsel
Kunnen ook veranderen: bijv. paprika van groen naar rood. Chloroplasten naar chromo-
- celplasma: dunne laag om de vacuole heen.
- vacuole: lijkt door microscoop lege holte (vacuüm=leeg). Kunnen ook kleurstoffen (anthocyaan) in
opgeslagen zijn, ligt aan de zuurgraad (paars, blauw, roze)
- celwand: zit om het celmembraan en is daarom geen organel maar hoort wel bij cel. Bestaat uit
cellulose. Tussen celwanden ligt laagje pectine in de middenlamel
, 1.4 DIERENCELLEN
- lichtmicroscoop (LM): kunnen tot 1500x vergroten
- school microscopen: 600x
- elektronenmicroscoop (EM): vergroot tot 6 miljoen keer
- celkern: binnen de celkern zijn er kernlichaampjes en chromatine zichtbaar.
- ER: stelsel van buizen: bolletjes in het ruw ER zijn ribosomen. ER is via de kern poriën
verbonden aan de celkern. ER transporteert stoffen
- ribosomen: bestaan uit eiwitten en RNA-moleculen. Zorgen voor eiwitsynthese.
- enzymen: de gereedschappen van de cel, opgebouwd uit eiwitten.
- Glad ER: celstofwisseling, de rol is afhankelijk van de cel functie
- mitochondriën: liggen door het cytoplasma heen. Is omgeven door een glad
buitenmembraan, binnen ligt een sterk geplooid membraan. Op het binnen membraan liggen
veel enzymen. Enzymen zorgen voor aerobe dissimilatie (verbranding). Bij de verbranding
wordt glucose afgebroken. Hiervoor word O2 gebruikt en H2O en CO2 gevormd. Energie die
vrijkomt, in de vorm ATP.
- golgisysteem (GS): is een membraan systeem, blaasjes met inhoud afkomstig van ER worden
door golgisysteem opgenomen. Het GS bestaat uit opgestapelde membranen door
afsnoering komen aan de zijkanten nieuwe blaasjes. Veel van deze blaasjes bewegen zich
naar het celmembraan en brengen hun inhoud buiten de cel secretie
- lysosomen: in het GS bevatten sommige blaasjes enzymen deze heten da lysosomen. Deze
zijn betrokken bij afbraak van grote cellen zoals vetten, eiwitten, koolhydraten. Soms lekken
lysosomen, enzymen komen dan in het celplasma het gevolg kan zijn dat de inhoud van de
cel afgebroken wordt en de cel zichzelf oplost suicide bags.
- apoptose = gerichte cel afbraak. Bijv. afbraak staart kikkervisje.
- mitochondriaal DNA: DNA in mitochondriën. Als een cel zich deelt, vermenigvuldigen
mitochondriën zich door zelfstandig te delen mitochondriën in een lichaam allemaal
hetzelfde Mt-DNA. Mt-DNA erf je van je moeder want zit niet in zaadcel alleen in eicel.
1.5
- DNA= Desoxyribonucleïnezuur
- DNA bevind zich in de celkern
- bestaat uit een hele lange draadvormige moleculen die rondom ‘klosjes’ zijn gewikkeld
- de “klosjes” zijn eiwitten histonen
- DNA en histonen samen = chromatine
- Als de cel begint met delen gaan de chromatine sterk oprollen chromosomen
- -
- Per celkern in onze lichaamscellen 46 chromosomen
- Van je vader: 23 chromosomen
- Van je moeder: 23 chromosomen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annebelvansteekelenburg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81849 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen