Vignet A
LD 1: wat is de functie van slaap?
Er zijn twee theorieën over waarom we slapen:
- Recuperation theories of sleep: wakker zijn verstoort de homeostase (interne fysiologische
stabiliteit) van het lichaam en slaap is nodig om deze te herstellen. Hier bestaan
verschillende theorieën over, deze gaan allemaal over een andere bepaalde fysiologische
verstoring.
- Adaptation theories of sleep: slaap is het resultaat van een intern 24-uurs timing
mechanisme. Dit houdt in dat mensen geprogrammeerd zijn om snachts te slapen, ongeacht
wat er overdag gebeurt. We hebben ons hier toe aangepast omdat slaap ons beschermt
tegen ongelukken en predatie tijdens de nacht. Volgens deze theorieën speelt slaap geen rol
in het fysiologisch functioneren van het lichaam.
Het vergelijken van slaap bij verschillende dieren heeft tot vier conclusies geleid:
- Het feit dat de meeste zoogdieren en vogels slapen suggereert dat slaap een fysiologische
functie heeft in plaats van dieren te beschermen tegen ongelukken (bv sommige dieren
slapen met de helft van hun hersenen om de andere helft te gebruiken om de omgeving in de
gaten te houden).
- Het feit dat de meeste zoogdieren en vogels slapen suggereert dat de primaire functie van
slaap is geen speciale menselijke functie is.
- De verschillen in hoeveelheid slaap tussen soorten suggereert dat er niet perse veel slaap
vereist is om te kunnen overleven.
- Het aantal uur dat een dier slaap is gerelateerd aan hoe kwetsbaar het dier is tijdens het
slapen en hoeveel tijd het overdag nodig heeft om eten te zoeken. Slaap zou dus geen
compenserende reactie zijn aan energie uitgaven overdag.
Functie REM slaap
- Expliciet geheugen: veel onderzoeken wijzen erop dat REM slaap bevorderend is voor het
opslaan ven bestaande herinneringen.
o Vertes en Seigel wijzen erop dat er veel studies zijn die geen relatie konden vinden
tussen REM slaap en het geheugen. Ook toonde ze aan dat mensen die medicijnen
slikken die de REM slaap blokkeren geen problemen met heet geheugen ervaren.
- Default theory of REM sleep: het is moeilijk om voortdurend in de nREM slaap te blijven,
daarom switcht het brein periodiek naar een andere staat. Als het lichaam actie moet
ondernemen wordt je wakker en anders ga je naar de REM slaap, de default state.
o Deze theorie zegt dus dat je in je REM slaap in dezelfde staat bent als wanneer je
wakker bent. REM slaap is daarbij adaptiever als er een lichaamsbehoeften zijn.
o Bewijs: in een onderzoek werden mensen elke keer als ze in de REM slaap kwamen
wakker gehouden voor 15 minuten waarna ze weer verder konden slapen. De
volgende dag ervaarde zij geen moeheid en lieten ze ook geen REM rebound zien.
geen REM slaap nodig als het kan worden vervangen door een wakkere periode.
Functie slow wave sleep
- Tijdens stage 4 slaap zijn de hersenen aan het rusten. Dit is nodig om optimaal te kunnen
functioneren.
, - Tijdens slow wave sleep vind er minder metabolisme plaats. Hierdoor kunnen mechanismen
in de cel radicalen vernietigingen en hun schadelijke effecten voorkomen.
REM slaap faciliteert het nondeclaratief geheugen en slow wave slaap het declaratieve geheugen.
Neuronaal herstel vindt normaal gesproken plaats in de eerste paar uur van de slaap en de
noodzakelijke slaap wordt kernslaap genoemd. De rest van de slaap kan eenvoudigweg een middel
zijn om ons inactief te houden, de zogenaamde optionele slaap.
Het verschil tussen verklaringen in termen van homeostase en veiligheid gaat niet over de aan- of
afwezigheid van een intern signaal. Het gaat om de betekenis van dit signaal in de evolutie van slaap,
d.w.z. als gereguleerde variabele (homeostase) of als timing-cue (inactiviteit/veiligheidshypothese).
Wanneer mensen iets leren en vervolgens gaan slapen, zit het beter in het geheugen als ze weer
wakker worden. Hiervoor zijn twee verklaringen;
1. Waarschijnlijk herhaalt het brein de ervaring tijdens het slapen heel vaak. Dit is aangetoond
met EEG: tijdens het slapen zijn dezelfde golven en patronen zichtbaar in hippocampus als
tijdens het leren (alleen dan veel sneller).
2. Tijdens slaap worden bepaalde synapsen zwakker gemaakt, waardoor er plek is voor sterkere
synapsen welke het geheugen verbeteren.
De nulhypothese
Slaap is een omkeerbare aandoening van verminderde responsiviteit die gewoonlijk wordt
geassocieerd met immobiliteit. Het verminderde vermogen om op prikkels te reageren onderscheidt
slaap van rustig wakker zijn, terwijl de omkeerbaarheid slaap onderscheidt van coma.
Conclusies hypothese
- Er is geen duidelijk bewijs van een soort die niet slaapt.
- Slaap is aanwezig en strikt gereguleerd in alle diersoorten die tot nu toe zorgvuldig zijn
bestudeerd.
- Gebrek aan slaap heeft ernstige gevolgen, vooral voor de hersenen.
LD 2: wat is effect van te weinig slaap (hoeveel slaap heb je nodig)?
Veel onderzoeken naar slaaptekort houden geen rekening met de effecten van stress waardoor ze
weinig vertellen over de functie van slaap en hoeveel we nodig hebben.
Recuperation theories hebben drie voorspellingen gemaakt over slaaptekort:
- Lange perioden van wakker zijn leiden tot fysiologische en gedragsmatige verstoringen.
- Bovenstaande verstoringen worden erger naarmate het slaaptekort blijft bestaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nikkidedeugd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.