Samenvatting
Samenvatting hoofdstuk 13 biologie 5vwo
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting hoofdstuk 13 biologie 5vwo
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 9 pagina's
Voorbeeld 1 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting biologie hoofdstuk 13De hersenen vormen een erg belangrijk deel van het zenuwstelsel. Het zenuwstelsel
bestaat uit twee delen: een centraal en een perifeer deel. Het centrale zenuwstelsel
(CZS) bestaat uit de neuronen (zenuwcellen) van de hersenen en die van het
ruggenmerg met hun ondersteunende cellen. Het perifere zenuwstelsel bestaat uit
zenuwen, bundel uitlopers van neuronen die zintuigen verbinden met het CZS en het
CZS met spieren en klieren. De hersenen en het ruggenmerg hebben beide een licht
en een donker gedeelte. De donkere kleur komt van de grijze stof afkomstig van de
cellichamen van de miljarden neuronen. De lichte kleur van de witte stof komt van
myeline, een witgele vetachtige stof. De cellichamen liggen aan de buitenzijde en de
uitlopers met myeline aan de binnenzijde in de hersenen. In het ruggenmerg is dit
andersom. Het ruggenmerg ligt beschermd in het wervelkanaal en is omgeven door
drie ruggenmergsvliezen. De hersenen liggen beschermd in de scheden en zijn
omgeven door drie hersenvliezen. Tussen de twee binnenste hersenvliezen stroomt
hersenvloeistof, wat extra bescherming geeft tegen schokken en een afvoerroute is
voor afvalstoffen. Er is een bloed-hersenbarrière om de hersenen ondere andere te
beschermen tegen ongewenste stoffen, die selectief stoffen doorlaat via actief
transport. De ruimtes tussen de endotheelcellen van de haarvaten zijn erg klein door
verbindingen, tight junctions. Astrocyten, zogeheten gliacellen, steuncellen met veel
uitlopers die een vrijwel gesloten kring rondom de haarvaten vormen, spelen een
belangrijke rol bij de uitwisseling van stoffen tussen het bloed en het hersenvocht. De
grote hersenen nemen het grootste deel in van hersenmassa. De grote hersenen
bestaan uit twee helften, die met elkaar verbonden zijn via de hersenbalk. Grote
aantallen neuronen uit allerlei delen van de hersenen geven hun informatie aan
elkaar door. Dat gebeurt in het grijze deel, de hersenschors. Alle informatie uit de
omgeving gaat via zintuigen, zenuwen, ruggenmerg en hersenstam naar de grote
hersenen die de informatie verwerken. De grote hersenen zorgen ook voor onder
andere logisch redeneren, je wil, het bewustzijn, de geheugenfuncties en de emoties.
De informatie die je hoort gaat vanuit je gehoor in de vorm van impulsen via
hersenneuronen naar de sensorische centra in de schors die bij het zintuig horen. In
het primaire gehoorcentrum komen de impulsen vanuit je gehoor binnen en vindt
bewustwording plaats, je hoort geluid. Door het geluid te koppelen aan
geheugeninformatie in het secundaire gehoorcentrum, kun je het geluid
interpreteren. Elk type zintuig heeft een eigen primair en secundair gebied in de
schors van de linker- en de rechterhersenhelft. Hoe omvangrijker en complexer de
informatiestromen zijn, des te groter de sensorische centra. De hersenschors bevat
sensorische en motorische schors. Primaire sensorische schors ontvangen
informatie uit zintuigen. De primaire motorische schors, kleine gebieden met
neuronen, sturen allemaal een eigen groep spieren aan. Een groot deel van de
primaire schors wordt zorgt ervoor dat lichaamsdelen nauwkeurige beweringen (tong
spreekt en hand) kunnen uitvoeren. De primaire motorische schors is verbonden met
gebieden in de secundaire motorische schors. De secundaire sensorische schors
interpreteert, vergelijkt en slaat informatie op die vanuit zintuigen binnenkomt. Door
de motorprogramma’s uit de secundaire motorische schors kun je bewegingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tamara10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen