Ieder begrip van elke domein is uitgelegd en geclusterd in bijbehorende groepen. Zo hebben alle onderdelen eigen groepen bijvoorbeeld, ruimtelijk beleid informatie (groep). Met bijbehorende begrippen als ruimtelijke ordening, streekplan, bestemmingsplan etc.
Ieder begrip heeft uitleg en soms ee...
Domein 1: Natuurlijke systemen
1.2 Geologie en geomorfologie
Endogene krachten
Endogeen Krachten van binnenuit de aarde VB-plaattektoniek
en vulkanen.
Exogeen Krachten van buitenom de aarde VB-wind en weer.
Aardlagen informatie
Aardkorst De aardkorst is de buitenste Continentale korst
laag van de vaste Aarde, en De continentale
bestaat voornamelijk uit korst is deel van de
gesteenten De korst vormt het aardkorst dat onder
bovenste deel van de het land ligt. Bij
lithosfeer, alle gesteenten en sommige zeeën ligt
sedimenten die aan het er ook continentale
oppervlak liggen behoren tot korst onder, dit
de korst. komt vanwege het
waterpeil, dat
hoger ligt.
Oceanische korst
Dit is de aardkorst
op de bodem van
een oceaan, deze is
zwaarder dan de
continentale korst.
Lithosfeer De lithosfeer of steenschaal is het buitenste gedeelte
van de vaste Aarde en is ongeveer 80 km dik
(Afhankelijk van of het oceanische of continentale
lithosfeer betreft). De lithosfeer verschilt van de
onderliggende asthenosfeer doordat het gesteente
kouder, sterker en rigider is.
Asthenosfeer De asthenosfeer is een laag in het binnenste van de
Aarde tussen 80 en 300 km diepte, die gekenmerkt
wordt door het fungeren als een "zwakke" laag onder
de meer rigide lithosfeer. De asthenosfeer is
onderdeel van de aardmantel, en bevindt zich boven
de mesosfeer.
Aardmantel De mantel. De aardmantel is de aardlaag die direct
onder de korst ligt, en met een dikte van ongeveer
2900 kilometer maar liefst 83% van het totale
volume van de aarde inneemt.
Aardkern (binnen- en buitenkern) De aardkern is het binnenste deel van de Aarde, dat
zich uitstrekt van de onderkant van de aardmantel op
zo'n 2900 km diepte tot aan het middelpunt van de
Aarde op ongeveer 6370 km diepte. De aardkern
omvat 16% van het volume van de Aarde en 32% van
de massa.
,Platentektoniek
Platentektoniek Type
Transversaal Platen die langs
elkaar heengaan.
Divergentie Platen die uit
elkaar gaan.
Convergentie Platen die naar
elkaar toegaan.
Mid-oceanische rug Ontstaat op de zeebodem waar platen
uit elkaar gaan. Hier komt dan magma
omhoog en stolt, bestaan uit basalt.
Sea floor spreading / zeebodemspreiding Zeebodemspreiding is een proces dat
plaatsvindt op mid-oceanische ruggen,
waar nieuwe oceanische korst wordt
gevormd door vulkanische activiteit en
vervolgens geleidelijk van de rug
weggaat.
Ridge push / rugduwkracht Ridge push is een voorgestelde
drijvende kracht voor plaatbeweging in
platentektoniek die optreedt bij mid-
oceanische ruggen als het resultaat
van de stijve lithosfeer die langs de
hete, verhoogde asthenosfeer onder
mid-oceanische ruggen glijdt.
Slab pull / subductietrektracht Slab pull is dat deel van de beweging
van een tektonische plaat dat wordt
veroorzaakt door de subductie ervan.
Subductie Dit is het proces waarbij een
oceanische plaat onder een andere
oceanische of continentale plaat
schuift. Dit gebeurt bij convergente
plaatbeweging.
Convection traction Convectiestroming Convectiestroming is een beweging
van enkele centimeters per jaar in het
mantelmateriaal van de aarde door
verschil in temperatuur. Heet en
lichter materiaal vanuit de dieper
lagen van de mantel stijgt op en
kouder en zwaarder materiaal zakt
naar diepere lagen.
Aardbevingen
Aardbevingen Een trilling of schokkende beweging
van de aardkorst. Voornamelijk bij
convergente plaatbeweging of
transversaal.
Epicentrum Kern van een aardbeving, plaats van
waaruit een aardbeving zich naar alle
kanten verspreidt.
Schaal van Richter De schaal van Richter berekent de
kracht van een aardbeving. De
, meetschaal drukt de waargenomen
kracht van een aardbeving uit in
getallen die van 0 tot 12,0 en hoger
lopen. Deze getallen kunnen gegeven
worden door de trillingen te bekijken
die geregistreerd worden door de
seismograaf.
Seismografie Het meten van aardbeving doormiddel
van een seismograaf. Dat is een
apparaat om trillingen van de aarde te
meten en te registeren.
Tsunami (door sommige mensen ook wel havengolf Een extreem hoge golf uit de zee die
genoemd) veroorzaakt wordt door een
zeebeving.
Refiëf
Breuken Een breuk is dat Wanneer er
er in de grond of tussen twee
gesteente verzet afschuivingen een
heeft dal ontstaat
plaatsgevonden. spreekt men van
een Slenk. Als er
Je hebt 2 type tussen twee
breuken: afschuivingen een
Opschuiving en heuvelrug
afschuiving ontstaat noemt
men dit een
horst.
Plooi Een plooi is een ombuiging of
opstapeling van de oorspronkelijke
horizontale lagen in gesteentes. Dit
kan bijvoorbeeld ontstaan wanneer
een convergente plaatbeweging
plaatsvindt.
Syncline Een syncline is een plooi in een
gesteentelaag, waarbij het materiaal
aan de binnenkant van de plooi jonger
is dan dat aan de buitenkant. In een
normale situatie, waarbij het
gesteente niet overkiept ligt, zal een
syncline de vorm van een V hebben.
Anticline Een Anticline of anticlinaal is een plooi
in een gesteentelaag, waarbij het
materiaal aan de buitenkant van de
plooi jonger is dan dat aan de
binnenkant In een normale situatie,
waarbij het gesteente niet overkiept
ligt, zal een anticline de vorm van een
A hebben.
Kloofdal Wordt ook wel een doorbraakdal
genoemd. Dit is een dal van een rivier
dat door bergketen of heuvelrug heen
, loopt. Zijn vaak erg nauw. Dit dal
ontstaat door een tektonische
opheffing.
Tektonsiche opheffing Is in de geologie het proces waarbij de
bodem omhoog beweegt als gevolg
van tektoniek, bewegingen in de
aardkorst. Door tektonische processen
wordt gesteente zo dichter naar de
oppervlakte gebracht
Reliëfinversie Onder reliëfinversie wordt het
verschijnsel verstaan dat een
kreekbedding, waarvan de bodem
aanvankelijk lager lag dan het
omringende land, uiteindelijk hoger
dan zijn omgeving komt te liggen en
een kreekrug vormt.
Cuesta Een Cuesta is een berg of heuvel, die
niet symmetrisch is. De helling is aan
de ene kant steiler dan aan de andere
kant. Dit komt omdat de
gesteentelagen anders liggen dan de
bodem zelf. Door een opheffing
bijvoorbeeld, daardoor erodeert de
ene kant sneller dan de andere kant.
Ouderdom in de aardlagen
Absolute ouderdom De absolute ouderdomsbepaling is dat je
onderzoek doet doormiddel van
radioactieve elementen, deze vallen
namelijk uiteindelijk uiteen.
Relatieve ouderdom Bij de relatieve ouderdomsbepaling kijkt
men naar de ouderdom van de ene aardlaag
ten opzichte van de andere; in principe is de
hoger liggende laag jonger dan de eronder
liggende
Actualisme Het actualisme gaat ervan uit dat de
krachten die verantwoordelijk zijn geweest
voor de vorming van oude gesteentes
tegenwoordig nog steeds op dezelfde
manier werken.
Superpositie De wet van de superpositie is dat de lagen
in de bodem zo zijn gerangschikt dat de
oudste lagen onderop liggen, en de jongste
lagen boven.
Discordantie Als twee sedimentaire gesteentelagen niet
meer parallel op elkaar zijn afgezet is er
discordantie er zit dan dus een hoekverschil
tussen de lagen (hier is dus wat gebeurd
zoals een opschuiving).
Gelaagdheid Dat iets uit lagen is opgebouwd, een
structuur in een gesteente, ontstaan door
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shildydwarfthomas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.