Samenvatting voor het tentamen van het vak Mediation op de Radboud Universiteit. Het is een samenvatting van alle colleges en de bijbehorende jurisprudentie.
Samenvatting mediation
Week 1 – Inleiding
Uitgangspunten mediation:
- Vrijwilligheid partijen
- Partijen hebben volledige zeggenschap: zelfbeschikking en vrijwilligheid staan altijd voorop
- Mediator is onafhankelijk ten opzichte van partijen, onpartijdig en neutraal
Haagse Bemiddelingsraadsheer: opgeleid tot conflictbemiddelaar. Ondersteunt het gezamenlijk doel
van een definitieve oplossing. Uitgangspunt: Bemiddelingsraadsheer is gebonden aan de waarborgen
uit Rv en de geldende procesreglementen. Indien niet leidt tot een oplossing dan volgt regulier
vervolg van de zaak. Bemiddelingsraadsheer wordt hier niet bij betrokken.
ADR (Appropriate Dispute Resolution): mediation, arbitrage en bindend advies.
Toegang tot de overheidsrechter is een grondrecht, verankerd in:
- 6 EVRM
- 17 Grondwet
o Niemand kan van de overheidsrechter worden afgehouden. Dit betekent dat iedere
vorm van ADR gebaseerd is op vrijwilligheid: het moet worden overeengekomen.
Indien partijen (bijv. in een contract/beding) worden verplicht eerst naar een
mediator te gaan alvorens naar de rechter, dan maakt dit een inbreuk op de
vrijwilligheid.
- 13 AB
- 26 Rv
Een wettelijke regeling voor mediation ontbreekt. Er is te weinig draagkracht. Hierdoor heeft een
mediator geen verschoningsrecht.
Kenmerken van overheidsrechtspraak:
- Rechter beslist/hakt knopen door
- Op grond van juridische merites
- Rechter kijkt i.h.a. naar het verleden
- Geen invloed partijen op de persoon van de rechter
- Procedure is in beginsel openbaar
- Procedure is kostbaar en duurt i.h.a. nog steeds vrij lang
- Procedure kan escalerend werken
Arbitrage
Particuliere rechtspraak, je kiest er voor op basis van overeenkomst, geregeld in 1020 Rv (hierdoor
zijn elementaire aspecten van procesrecht verzekerd), leidt tot een vonnis welke je kan afdwingen bij
voorzieningenrechter. Kenmerken:
- Mogelijkheid tot het samenstellen van een college met specifieke deskundigheid
- Er is een snellere rechtsgang
- Hoger beroep alleen toegestaan als procespartijen dit overeenkomen
- Geen verplichte procesvertegenwoordiging (mag wel)
- Geen openbaarheid
- Invloed op keuze arbiter
- Onafhankelijkheid en onpartijdigheid arbiter. Zo niet: arbiter wraken.
1
,Bindend advies
Particuliere rechtspraak, niet wettelijk geregeld, leidt tot een vaststellingsovereenkomst o.g.v. 7:900
BW. Kenmerken:
- Particuliere wijze van geschilbeslechting
- Typisch Nederlands fenomeen
- Informeler dan arbitrage (geen wettelijk procesrecht)
- Enige wettelijke regeling is 7:900 BW: vaststellingsovereenkomst
- Aan de uitkomst als zodanig ben je gebonden. Komt een partij niet vrijwillig na, dan moet je
naar de rechter om nakoming van de vaststellingsovereenkomst te vorderen.
- Als de totstandkoming onzorgvuldig was, wordt het bindend advies terzijde geschoven en
komt het oordeel van de rechter in de plaats. Rechter kijkt of het advies naar redelijkheid en
billijkheid zorgvuldig tot stand is gekomen. Rechter is terughoudend met onderuithalen van
bindend advies.
Arbitrage en bindend advies zijn beide vormen van geschilbeslechting, verschil met mediation is dat
bij deze twee vormen de arbiter/adviseur de knoop doorhakt.
Mediation
De Europese Mediationrichtlijn zorgde voor implementatie in Nederland, verder niet wettelijke
geregeld. Kenmerken:
- Kan tactisch in worden gezet aan het begin, óf juist aan het eind wanneer partijen procesmoe
zijn.
- Faciliterende mediation: mediation als gebruik van instrument met juridische geschillen
- Kijken naar het gezamenlijke belang. Ook achterliggende problemen worden in acht
genomen (‘werkelijke belangen’), wezenlijk verschil met rechter!
- Partijen komen zelf tot een oplossing
- Onpartijdige derde die het proces van communicatie tussen partijen begeleidt
- Staat los van het juridisch gelijk
- Onderhandelingsbereidheid en onderhandelingsruimte zijn van belang.
Mediation kan vooral goed worden ingezet bij mensen die verder met elkaar willen/moeten
(relationele dimensie). Daarnaast houden partijen zelf het verloop in de hand (maatwerk).
Andere belangrijke elementen van mediation:
- Vrijwilligheid
- Commitment/bereidheid
- Vrijblijvendheid. Tot een vaststellingsovereenkomst is getekend zijn partijen niet gebonden
zich te houden aan wat is besproken/afgesproken.
- Geheimhouding/vertrouwelijkheid
o Uitzondering is het feit dat de mediator geen verschoningsrecht heeft in een
rechtszaak
10 geboden van de mediator:
1. Mediator is neutraal
2. Mediator is niet bevoogdend
3. De mediator is verantwoordelijk voor de professionaliteit van zijn optreden en interventies,
maar niet voor de uitkomst
4. De mediator adviseert niet
5. De mediator laat het gras niet groeien door aan de halmen te trekken
2
, 6. De mediator zorgt ervoor buiten het conflict van partijen te blijven
7. De mediator laat partijen de grootte van de kloof tussen hen zien
8. De mediator is niet bang dat het geschil onoplosbaar is
9. De mediator neemt niet eigen redelijkheidscriteria als norm of maatstaf
10. De mediator laat partijen het werk doen.
Week 2 – Uitgangspunten en conflictanalyse
Kenmerken mediation:
- Gestructureerde methode, gericht op herstel, aanpassing of beëindiging van de (zakelijke)
relatie
- Vanuit het verleden naar een oplossing voor de toekomst
- Van standpunten naar belangen
- Overzichtelijk traject: gemiddeld twee à vier gesprekken van circa twee uur
- Slagingskans = 80%! Er wordt een oplossing gevonden waar alle partijen achter kunnen
staan.
Juridisch kader bij mediation:
- Mediationovereenkomst
- MfN reglement en gedragsregels
- Contractsvrijheid: het moet gaan om een onderwerp waar partijen wat over mogen beslissen
(dus geen dwingend recht etc.)
- Eventueel toekomstige wetgeving
Fasen van mediation:
- Pre-mediationfase
- Fase 1: intakefase
- Fase 2: exploratiefase: kijken wat er aan de hand is: LSD
- Fase 3: onderhandelingsfase
- Fase 4: afsluitende fase
Motieven om mediation te verkiezen boven rechtspraak:
- Andere uitkomst wenselijk dan via rechterlijke uitspraak
- Belangen vallen buiten een juridisch kader
- Snelle oplossing gewenst
- Goedkope(re) oplossing gewenst
- Procesmoeheid
- Duurzame relatie
Je begint mediation met een conflictanalyse: je kijkt naar juridische informatie maar ook informatie
die je middels mediation vergaard. de vragen die je stelt passen bij de manier van kijken (juridisch of
mediation), de antwoorden die jouw bron van informatie zijn dus ook. De zoektocht naar de beste
manier om de kwestie op te lossen Effective Dispute Resolution (EDR). Stappen:
1. Maak een brede analyse van het conflict en benoem welke problemen opgelost moeten
worden
2. Kies de meest voor de hand liggende oplossingsmethode
3. Ga aan de slag met de oplossing.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thararutgers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
