Plan van aanpak voor een voorlichtingsgesprek tussen een zorgverlener en patiënt (Leerjaar 1, Periode 3). Het bevat een theoretisch kader, een uitwerking met alle vaardigheden die toegepast moeten worden en eventuele tips vanuit de lessen.
Inhoud
Theoretisch kader...................................................................................................................................2
Uitwerking plan van aanpak...................................................................................................................3
Inleiding..............................................................................................................................................3
Kern....................................................................................................................................................4
Afsluiting...........................................................................................................................................10
Basisvaardigheden (door het hele gesprek heen).................................................................................11
Theoretisch kader
Dit plan van aanpak gebruik je om structuur in een gesprek aan te brengen en
om het gesprek vloeiend te laten verlopen. Ook biedt het hulp als
geheugensteuntje zodat je bepaalde onderwerpen die van belang zijn niet
vergeet te noemen.
Dit plan van aanpak is specifiek bedoeld voor een voorlichtingsgesprek.
Tijdens dit gesprek geef je informatie aan de patiënt, geen advies. De patiënt
blijft hierbij de vrijheid houden om zelf een mening te vormen, hij of zij kan vrij
omgaan met de informatie die hij/zij tijdens de voorlichting krijgt. Je dwingt dus
niemand om een bepaalde mening aan te nemen, maar je probeert de ander
enkel bewust te laten worden en te laten nadenken over bepaalde zaken rondom
zijn/haar situatie.
Belangrijke theorieën die je toepast tijdens een voorlichtingsgesprek zijn: het
ASE-model, het gedragsveranderingsmodel van Balm en de 5 B’s. Het ASE-
model wordt gebruikt om informatie over de situatie van de patiënt, en de
patiënt zelf te verkrijgen. De ‘A’ omvat hoe de patiënt zelf tegen zijn gedrag
aankijkt, de ‘S’ omvat de sociale invloed en dus hoe anderen tegen het gedrag
van de patiënt aankijken, en de ‘E’ omvat het geloof in eigen kunnen; ook wel het
zelfvertrouwen van de patiënt om iets aan zijn gedrag te veranderen (Bewegen,
2019). Het Gedragsveranderingsmodel van Balm omschrijft in zes stappen het
proces waar mensen doorheen gaan gedurende verandering: openstaan,
begrijpen, willen, kunnen, doen en volhouden (Mulder, 2013). De 5 B’s hebben
betrekking op de informatie die je geeft tijdens de voorlichting. De informatie
moet namelijk belangrijk, bruikbaar, begrijpelijk, boeiend en beklijvend zijn.
Zonder het toepassen van de 5 B’s zal de informatie niet goed aankomen of niet
goed blijven hangen bij de patiënt.
Naast het toepassen van deze theorieën is het ook belangrijk om onderscheid te
maken tussen soorten informatie die je geeft: technische, procedurele en
belevingsgerichte informatie. Technische informatie omvat de anatomie,
fysiologie en pathologie die aansluit bij de situatie van de patiënt. Procedurele
informatie omvat bijvoorbeeld het verloop van een proces in het lichaam, het
verloop van een behandeling of het verloop van het proces van herstel.
Belevingsgerichte informatie beschrijft hoe iemand een bepaalde situatie of een
bepaald proces kan ervaren.
2
,Uitwerking plan van aanpak
Inleiding
Wat Groeten
Hoe Geef een stevige hand en zeg: ‘Goedemiddag/ochtend/avond’.
Waarom Je verwelkomt de patiënt.
Effect De patiënt voelt zich meer op zijn gemak.
Bron Silverman p. 37
Wat Naam van patiënt checken
Hoe ‘Bent u …?’
Waarom Vaststellen dat dit de juiste patiënt is.
Effect Je voorkomt dat de patiënt de verkeerde informatie krijgt en
hierdoor angstig kan worden.
Bron Silverman p. 37
Wat Stel jezelf voor.
Hoe ‘Ik ben …, ik ben werkzaam als verpleegkundige’
Waarom De patiënt weet wie je bent en wat je functie is.
Effect De patiënt kan je bij je voornaam noemen en voelt zich meer op zijn
gemak.
Bron Silverman p. 37
Wat Verwachtingen van de patiënt in kaart brengen.
Hoe ‘Wat verwacht u na dit gesprek bereikt te hebben?’
Waarom Erachter komen wat de wensen van de patiënt zijn.
Effect Betere hulp verlenen.
Bron Silverman p. 37
Wat Samen een doel opstellen.
Hoe Vertel wat je zelf met het gesprek wil bereiken.
Waarom Duidelijkheid voor de patiënt.
Effect De patiënt structuur bieden en hem/haar op zijn gemak laten
voelen.
Bron Silverman p. 38
Wat Bespreek de tijd die beschikbaar is voor het gesprek.
Hoe Vertel hoe lang je de tijd hebt en vraag of dit uitkomt voor de
patiënt: ‘Ik heb ongeveer een half uurtje de tijd, komt dit voor u ook
goed uit?’
Waarom Je kan het gesprek op tijd afronden zodat de volgende patiënt ook
op tijd aan de beurt is.
Effect De patiënt een indicatie geven over de duur van het gesprek en
eventuele volgende patiënten tevredenstellen.
Bron Silverman p. 38
3
, Wat Nagaan of de zorgvrager open staat voor het gesprek.
Hoe Vraag het de zorgvrager verbaal: ‘Staat u open voor dit gesprek?’
‘Staat u ervoor open dat ik u wat uitleg geef?’. Let ook op non-
verbaal gedrag en op emoties.
Waarom Om voorlichting te kunnen geven heb je de ander nodig. En
hiervoor is het nodig dat de ander aandacht heeft voor dit gesprek
en voor de informatie die jij kunt geven. Dat heet openstaan.
Effect Als een patiënt niet openstaat voor de uitleg die je gaat geven, zal
deze informatie minder goed aankomen bij de zorgvrager.
Bron Het Gedragsveranderingsmodel van Balm: de stap ‘openstaan’.
Kern
Wat Vaststellen wat de zorgvrager al weet.
Hoe De patiënt vragen waarvan hij al op de hoogte is: ‘Wat weet u zelf
al van…?’ ‘Ik weet niet of u bekend bent met…?’
Waarom Je komt erachter wat de patiënt te weten wil komen in dit gesprek.
Effect De patiënt ontvangt geen informatie waarvan hij al op de hoogte is.
Hij ontvangt enkel nieuwe informatie die hij graag te weten wilde
komen in dit gesprek.
Bron Silverman p. 207 en p. 223
Wat Agenda opstellen: ordenen van de informatie die je gaat geven.
Hoe Deel de uitleg op in kleine porties en houdt een logische volgorde
aan: ‘Er zijn drie punten die ik graag wil bespreken…’ ‘We gaan het
eerst hebben over…’ ‘Daarna over…’ ‘En tot slot over…’
Waarom Een agenda brengt structuur aan in een gesprek.
Effect Het is een open benadering die duidelijk maakt voor de patiënt hoe
het gesprek gaat verlopen.
Bron Silverman p. 78
Wat Vragen welke andere informatie zou kunnen helpen.
Hoe ‘Heeft u nog andere dingen die u graag te weten wilt komen in dit
gesprek?’
Waarom Erachter komen welk soort informatie de patiënt verlangt.
Effect Er wordt rekening gehouden met de individuele behoeften van de
patiënt.
Bron Silverman p. 225
Wat De A van het ASE-model achterhalen: de attitude van de patiënt.
Hoe Bespreek hoe belangrijk de patiënt zijn probleem vindt:
- Erken opvattingen en gevoelens.
- Vraag naar het belang om de situatie te veranderen.
- Nodig uit tot een andere kijk.
Bespreek hoe de patiënt naar oplossingen kijkt:
- Bespreek de voor- en nadelen van de oplossingen: wat kost het
en wat levert het op?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romyleenders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
