- Hoofdzakelijk opgebouwd uit een beperkt aantal elementen: C, H, O, N, S, P, …
- Bevatten voornamelijk atoombindingen
- Kunnen zeer veel atomen bevatten (= macromoleculen)
- Bestaan uit zeer veel verschillende atomen
Dit komt door:
- Het voorkomen van maximaal 4 bindingspartners rond elk C-atoom
- De verschillende bindingsmogelijkheden bij C-atomen C-atoom ≠ hybridisatievormen
, SG = aantal bindingspartners + aantal vrije elektronenparen
Acyclische verbindingen = C-atomen kunnen onderling binden en ketens vormen (vertakt of niet vertakt
Cyclische verbindingen = Gesloten of ringvormige ketens (alicyclisch & aromatisch)
Acyclische verbindingen:
Cyclische verbindingen:
Carbocyclische verbindingen = verbindingen die enkel C-atomen bevatten in de ring
Heterocyclische verbindingen = verbindingen die ook andere atomen bevatten in de ring
1.3 FORMULES
Molecuulformule of brutoformule:
- Geeft slechts info over aantal en soort atomen
- Geen info over rangschikking
- Alfabetisch gerangschikt
Structuurformule:
- Geeft info over aantal en soort atomen
- Geeft info over rangschikking
Driedimensionaal molecuulmodel:
, - Geeft info over aantal & soort atomen
- Geeft info over rangschikking (rekening houdend met reële bindingshoeken)
1.4 ISOMEREN
Isomerie = verschijnsel waarbij verschillende stoffen uit eenzelfde aantal atomen opgebouwd zijn
Isomeren = stoffen met dezelfde molecuulformule maar met een andere driedimensionale structuur en andere
eigenschappen
Structuurisomeren: moleculen van isomeren
verschillen onderling in structuurformule
Plaatsisomeren: verschillen in plaats van
atoom, atoomgroep of meervoudig koolstof-
koolstofverbinding
Ketenisomeren: verschillen enkel in bouw van
C-keten
Stereo-isomeren: isomeren verschillen onderling uitsluitend door de driedimensionale schikking van atomen in
ruimte
Cis-trans-isomeren: wanneer de rotatie tss 2
bindingen belemmerd is
Diastereomeren: stereomeren die geen enantiomeren zijn
Epimeren: diastereomeren waarbij in precies 1 asymmetrisch
koolstofatoom de configuratie omgekeerd is (vooral in suikerchemie)
Enantiomeren = spiegelbeeld
, Chiraal centrum = C-atoom waaraan 4 ≠ atomen/atoomgroepen gebonden zijn
R,S-systeem
4 atoomgroepen die aan chirale C-atoom verbonden zijn worden a,b,c of d genoemd
indien d < c < b < a => S-configuratie
indien a < b < c < d => R-configuratie
atoomgroepen die aan chirale centrum gebonden zijn krijgen waarde volgens atoomnummer
dezelfde atomen gebonden? Rekening gehouden met volgende eraan gebonden atoom
dubbele bindingen tellen als 3 enkelboudige bindingen
drievoudige bindingen tellen als 3 enkelvoudige bindingen (C=O telt als O-C-O)
E,Z-systeem
prioriteit van verschillende atomen wordt bepaald
2 groepen met hoogste priotiteit aan dezelfde kant = Z-isomeer
2 groepen met hoogste priotiteit aan verschillende kant = E-isomeer
1.5 CONFORMEREN
Conformeren = verschillende conformaties van een bepaald molecule.
Conformatie = driedimensionale vorm op een bepaald ogenblik. (de ene kan overgaan naar een andere door
rotatie rond de σ-bindingen
Voorbeeld ETHAAN (CH₃-CH₃)
2 extreme conformaties voor CH₃-CH₃ molecule:
Alternerend = H-atomen zo ver mogelijk van elkaar verwijderd
Verdoken = H-atomen liggen zo dicht mogelijk bij elkaar
Energie van alternerend naar verdoken te gaan = 12,0 kJ/mol
Energie-barrière om van alternerend naar verdoken te gaan
bij kamertemperatuur makkelijk overwonnen (vrije rotatie
mogelijk)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper linadekoninck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.