Communicatietheorie
Hoorcollege 1
Wat is communicatie?
De feedback is niet altijd direct; omzet, kijkcijfers etc.
Het proces loopt van: Zender -> Boodschap -> Ontvanger -> Feedback -> Zender
Het heeft echter geen voorspellende waarde. Betekenissen zijn aangeleerd gedrag
en de cultuur van een persoon heeft er invloed op.
Communication is a social process in which individuals employ symbols to establish
and interpret meaning in their environment
- Social: Tussen mensen, maar televisie is ook sociaal want de televisiemaker
brengt een boodschap over aan andere mensen. Robots en AI zijn niet echt
communicatie, want de AI snapt niet wezenlijk waar je het over hebt, dus er is
geen meaning of understanding. Maar je stuurt wel een boodschap en je
krijgt ook feedback.
- Process
- Symbols
- Meaning
- Environment
- Influencing
1. Sociaal
Van 1-op-1 tot massacommunicatie
Allocutie: Zeer gericht; dit was tv vroeger
Conversatie: Individueel en er is veel keuze-mogelijkheid
, Allocutie is tegenwoordig veel minder dan vroeger. Nu heeft iedereen
zelfcontrole i.p.v. een centrale controle zoals vroeger. Je kan bijvoorbeeld ook
zelf bepalen wanneer je iets kijkt, dit is in wezen een soort van conversatie.
2. Proces
- Continu process -> communicatie stopt niet als uiting stopt.
Het communicatieproces is als een Helix:
Communicatie heeft geen definieerbaar begin en einde
Communicatie is dynamisch en complex
Communicatie wordt beïnvloed door ervaringen in het verleden
Communicatie is cumulatief
Communicatie is continu aan verandering onderhevig
Communicatie is individueel, cultureel en tijdsbeeld bepaald/ afhankelijk
3. Symbolen en betekenis
- Symbool: Een arbitrair (geen representatie van de werkelijkheid) label
gegeven aan een fenomeen (hart voor liefde)
- Via verschillende kanalen: non-verbaal, visueel etc
- Abstract versus concreet (maar onderscheid is niet altijd duidelijk)
Voorbeeld:
Hey – Friends
Heyy – Think I like you
Heyyy – Take the hint
Heyyyy – Let’s fuck
4. Betekenis (semiothiek)
- Betekenis: Wat mensen uit een boodschap halen
- Relatie symbolen en betekenis
- Zie afbeelding rechts
5. Environment
- Symbolen zijn buiten een bepaalde groep vaak niet
duidelijk
- Interpretatie afhankelijke van eerdere ervaringen,
interesses, context, etc.
Communicatie: Kernbegrippen
- Sociaal: Communicatie heeft te maken met interacties tussen mensen (maar
1. nog wel en 2. In onze definitie)
- Proces: Communicatie is een proces dat nooit stopt. Het is dynamisch,
complex en veranderlijk; cumulatief, context- en ervaringsafhankelijk.
- Symbolen: Arbitrair, abstract of concreet, kunnen via alle kanalen verzonden
worden: verbaal, non-verbaal (woorden, glimlach, frons) visueel.
- Betekenis: Wat een communicatieboodschap voor iemand betekent (er kan
meer dan 1 betekenis zijn) persoons-, context-, plaats- en ervaringsafhankelijk
- Omgeving: Situatie of context waarin communicatie plaatsvindt. Beïnvloedt
alle bovenstaande elementen.
- Influencing: Communicatie is goal-directed (heeft een doel), maar niet altijd…
,Is alles communicatie?
Intentionaliteitsdebat – Alleen intentionele gedragingen zijn communicatief zeggen
sommige onderzoekers. Anderen zeggen dat alles wat je wel of niet doet,
communicatief is.
We have chosen to restrict our discussion of communication to intentional symbolic
interactions (..) If there is no intent, there is no message
Wat is communicatie en wat niet
- Only intentional acts are communicative
- A person ‘cannot not communicatie’ – Palo Alto team
- It is possible to not communicate, but all interactive behavior is communication
(also silence and avoidance of eye-contact)
Andersen’s (1991) Communicatiematrix
Alleen links bovenin is geen communicatie; niet ontvangen, onbewust en niet
intentioneel.
Volgens onze definitie is alleen ‘expliciete communicatie’ communicatie:
- Maar kan ook als het intentionele (bewust én onbewust) en ontvangen is
- Maar kan ook als het niet intentioneel is (a person cannot not communicate) ->
dit is de definitie vanuit het persepctief van de ontvanger
- Meest brede modellen zeggen dat alles, behalve ‘geen communicatie’
communicatie is.
, Communicatiemodellen
Drie modellen:
1. Actie
2. Interactie
3. Transactie
Overeenkomst zijn de
elementen van de
communicatie: Zender,
boodschap, kanaal, ontvanger,
ruis, omgeving.
Hoorcollege 2
Communicatiemodellen en communicatietheorie
Wat is communicatie: Communication is a social process in which individuals
employ symbols to establish and interpret meaning in their environment.
Communicatie is heel breed omdat niet-intentionele communicatie zoals heel laat
reageren op WhatsApp ook een boodschap met zich mee brengt.
Is alles communicatie?
- Andersen’s communicatiematrix
Afbeelding overnemen van dia.
- Je kan vanuit deze tabel beslissen wat communicatie is.
- Expliciete communicatie is een gesprek.
- De vier blokken rechts onderin zijn ‘communicatie’. We vinden communicatie ook
communicatie als de ontvanger iets opmerk als de zender onbewust intentioneel
is.
- De onderste 6 witte blokken is echt communicatie. Als de ontvanger het maar als
communicatie ziet
Voorbeeld influencers onderzoek die over alcohol praten. Product placement…? In
ieder geval dat marketing onbewust wordt gedaan valt onder de onderste 6 blokken
want je kan als ontvanger ook iets onbewust percipiëren. Onbewust wordt je dan
beïnvloedt door reclame omdat je daar een bepaald gevoel bij krijgt.