TENTAMEN STRAFRECHT 1 - 14 JUNI 2016
Lees de onderstaande casusposities en beantwoord de bijbehorende vragen.
MOTIVEER UW ANTWOORDEN STEEDS ONDER VERWIJZING NAAR DE RELEVANTE WETSARTIKELEN
EN JURISPRUDENTIE!
Casus I.
Bertus is sinds een aantal maanden de gelukkige eigenaar van een drone (een onbemand op afstand
bestuurbaar luchtvaartuig). Aan deze drone heeft hij onlangs een camera bevestigd, zodat hij vanuit
de lucht mooie films kan maken. Op een dag legt Bertus zijn drone in de kofferbak van zijn auto en
rijdt hij naar een landweggetje langs een van de landingsbanen van Groningen Airport Eelde. Daar
aangekomen parkeert hij zijn auto in de berm, dicht tegen het twee meter hoge hekwerk dat het
terrein van het vliegveld afbakent aan. Hij stapt uit, pakt de drone uit de auto, en kijkt om zich heen.
Met dit mooie weer kan ik hier prachtige filmpjes van de opstijgende en landende vliegtuigen
schieten, denkt hij. Verheugd zet hij de drone in het gras. Hij pakt de afstandsbediening, en laat het
gevaarte opstijgen. Niet lang daarna zweeft het apparaat op ongeveer twintig meter hoogte langs de
landingsbaan, en legt Bertus met de filmcamera de landing van het ene na het andere vliegtuig vast.
Hij kan de films al tijdens de opnames ervan bekijken op een beeldscherm dat hij naast zich in het
gras heeft gezet. Afwisselend houdt Bertus de positie van de drone en de beelden van de camera in
de gaten. Dat de drone zich niet ver van een aan een paal bevestigde vluchtradar bevindt, lijkt Bertus
niet zo’n probleem. Ik heb mijn drone perfect onder controle en ik let goed genoeg op, dus er kan
niet veel gebeuren, denkt hij bij zichzelf. Meerdere malen is hij echter zo in de weer met het bekijken
van het beeldscherm, dat hij de drone toch steeds een tijdlang uit het oog verliest. Op een gegeven
moment gaat het mis. Terwijl Bertus al meer dan een minuut naar het scherm aan het kijken is,
nadert de drone langzaam de radarinstallatie. Dan wordt de drone gevangen door een windvlaag,
waardoor hij met kracht tegen de vluchtradar wordt gesmeten. De radar, een gevoelig
meetinstrument, raakt hierdoor ernstig beschadigd. In de verkeerstoren van het vliegveld geven
alarmlampjes meteen aan dat een deel van de informatievoorziening plotseling is weggevallen.
Hierdoor ontstaan enkele onveilige situaties op en rond het vliegveld. Kordaat ingrijpen van de
medewerkers in de verkeerstoren voorkomt echter dat het tot ongelukken komt.
In art. 2 van de Regeling Modelvliegen (waaronder ook het vliegen met drones valt) is vermeld dat
voor een vlucht met een modelvaartuig onder andere de volgende regels gelden:
a. De vlucht wordt slechts uitgevoerd onder omstandigheden en op locaties waarbij er
vanaf de grond tijdens de gehele vlucht goed zicht is op het modelluchtvaartuig en
het luchtruim daaromheen.
b. De bestuurder houdt tijdens de gehele vlucht goed zicht op het modelluchtvaartuig.
Bertus wordt aangehouden door de politie en meegenomen naar het bureau. De drone blijft achter
op het vliegveld en wordt later door de vrouw van Bertus opgehaald. Als Bertus enige tijd later een
dagvaarding op zijn deurmat vindt, blijkt dat hij wordt vervolgd voor art. 163 aanhef en sub 1 Sr
(schuld aan vernieling van luchtverkeerswerken, waardoor het verkeer onveilig wordt). U mag ervan
uitgaan dat de tenlastelegging correct is toegesneden op art. 163 aanhef en sub 1 Sr en dat een
vluchtradar een werk dienende voor het luchtverkeer is.
Ter zitting verklaart Bertus dat hij er helemaal niet aan heeft gedacht dat door de drone het
luchtverkeer onveilig zou worden.
1
, Vraag 1
Tot welke einduitspraak zal de rechter komen? U mag ervan uitgaan dat het causaal verband geen
problemen oplevert. Betrek in uw antwoord het verweer van Bertus. (5 pt)
(vervolg casus I)
Stel: de rechter komt tot een veroordeling voor het ten laste gelegde feit en legt Bertus daarbij het
volgende sanctiepakket op: een voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden, met een proeftijd
van 3 jaar, met als bijzondere voorwaarden de vergoeding van alle aan de radarinstallatie
veroorzaakte schade en een verbod om zich gedurende een periode van 4 jaar in een straal van 1000
meter in de omgeving van Groningen Airport Eelde te bevinden. Daarnaast legt hij een taakstraf van
60 uur op, met een vervangende hechtenis van 40 dagen. Ten slotte bepaalt de rechter dat de drone
aan het verkeer moet worden onttrokken. Omdat de schadevergoeding al een prijzige
aangelegenheid zal worden, ziet de rechter af van het opleggen van een geldboete.
Vraag 2
Bespreek het opgelegde sanctiepakket. Is dit in overeenstemming met de wettelijke voorschriften?
(5 pt)
(vervolg casus I)
Stel, anders dan het voorgaande: op het moment dat Bertus zijn drone uit de kofferbak van zijn auto
haalt, komt Andries langsgefietst. Andries, een oplettende en geëngageerde burger, heeft meteen
door wat Bertus wil gaan doen en welke verstrekkende consequenties het gedrag van Bertus zou
kunnen hebben. Hij ontsteekt in woede, stapt van zijn fiets en stormt op Bertus af. ‘Man, waar ben jij
mee bezig, ben je helemaal gek geworden?! Het is hartstikke gevaarlijk wat je aan het doen bent, dit
kan mensenlevens kosten!’ Bertus bijt hem toe: ‘Zeg, bemoei jij je even met je eigen zaken!’ Andries
wordt daarop zo boos, dat hij Bertus met twee handen bij zijn schouders pakt en hem flink door
elkaar schudt. Vervolgens duwt hij Bertus, zonder hem los te laten, in de afgesloten hoek die
gecreëerd wordt door het hoge hekwerk aan de ene, en Bertus’ geparkeerde auto aan de andere
kant. Dan heft Andries zijn rechterhand op, zodat hij Bertus een flinke oorvijg kan geven. Bertus voelt
zich in het nauw gedreven, kan ook geen kant op, en ziet de klap al aankomen. Gelukkig is de drone
niet het enige gadget dat hij onlangs heeft aangeschaft; hij is sinds kort ook de bezitter van een busje
pepperspray, dat hij sindsdien altijd bij zich draagt. Hij bedenkt zich geen moment, en nog voordat
Andries uit kan halen, heeft Bertus zijn pepperspray tevoorschijn gehaald en spuit hij Andries vol in
het gezicht. Andries schreeuwt het uit van de pijn die de bijtende stof veroorzaakt, en laat meteen
los. Hij deinst achteruit en valt daarbij op de grond. Bertus is als gevolg van de onverwachte agressie
van Andries erg geschrokken en boos geworden. Hierdoor blijft hij doorgaan met spuiten. Inmiddels
ligt Andries verblind en weerloos op zijn rug in het gras. In een onafgebroken handeling spuit Bertus
2