Samenvatting
Samenvatting Biologie
Een leerzame en nuttige samenvatting van het boek biologie voor jou over hoofdstuk 4 + 7!
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
4.1 ontwikkeling van levensvormen gedurende miljarden jaren heeft gelijk tot eenenorme biodiversiteit. We kunnen groepen en organismen ordenen. Daarbij zijn moleculaire
eigenschappen, zoals bouw membranen, eiwitten en het erfelijk materiaal doorslaggevend.
Hoofd in deling uit 3 domeinen; bacteriën, archaea en eukaryoten.
Bacteriën & archaea Schimmels Planten Dieren
prokaryoten Eukaryoten Eukaryoten Eukaryoten
Grootte 1-10 10-100 10-100 10-100
Cellen Eencellig Meercellig Meercellig Meercellig
Celwand Ja Ja Ja Nee
Celkern Nee Ja Ja Ja
Grote vacuole Nee Ja Ja Nee
Voedingswijze Hetero/autotroof Heterotroof Autotroof Heterotroof
Organische stoffen;
- Afkomstig van organismen of van producten van organismen.
- Relatief grote ingewikkeld gebouwde moleculen.
- Een of meer zuurstofatomen.
- Kunnen ook atomen van waterstof, zuurstof, stikstof, fosfor en zwavel bevatten.
Anorganische stoffen;
- Organismen en levenloze natuur
- Opgebouwd uit kleine, eenvoudig gebouwde moleculen.
- Koolstof mono-oxide, koolstofdioxide, water, keukenzout en zuurstofgas.
Autotroof zelf voedend nemen uit hun omgeving alleen anorganische stoffen op en
maken hieruit de organische stoffen waaruit ze bestaan geen andere organismen nodig
voor hun voedsel organismen met chlorofyl (bladgroen), planten en enkele soorten
bacteriën en archaea zijn voorbeelden van organismen die autotroof zijn.
Heterotroof ander nodig hebben voor voedsel niet in staat organische stoffen te
maken uit alleen anorganische stoffen als grondstoffen voorbeelden zijn bacteriën,
archaea, schimmels en dieren.
Leven – domein – rijk – stam – klasse – orde – familie – geslacht - soort
Prokaryoten; eencellige organismen met ribosomen, maar zonder celkern of andere
organellen. Hierbij behoren bacteriën en archaea
Eukaryoten; organismen met cellen met een celkern, dubbele membranen en celorganellen.
Hierbij horen schimmels, planten en dieren. Cellen zijn complexer dan die van prokaryoten.
De geslachtsnaam wordt vooropgezet met hoofdletter, soort aanduiding komt daarachter
met kleine letter. Vaak komt erachter te staan welke onderzoeker de naam heeft gegeven.
, 4.2 Archaea heeft geen interne membranen, bevatten veel DNA en ribosomen en
hebben meerdere zweepharen voor voortbeweging. Archaea worden extromofiel genoemd
omdat ze vaak onder extreme omstandigheden worden aangetroffen.
Bacteriën Ook bacteriën zijn eencelligen zonder celkern of interne membranen. Ze zijn
ongeveer even klein als de archaea. Bij veel soorten bestaat erfelijk materiaal slechts uit een
kringvormig chromosoom. Bij planten en dieren ligt DNA-molecuul in chromosoom
spiraalsgewijs opgerold rond duizenden eiwitmoleculen. Bij bacteriën bevat chromosoom
geen eiwitmoleculen. Sommige bacteriën hebben naast dit ene grote chromosoom ook
plasmiden; kleinere circulaire chromosomen. Op plasmiden bevinden zich genen die
ongevoeligheid kunnen veroorzaken tegen bepaalde gifstoffen. Doordat DNA zonder
bescherming van membraam in cytoplasma ligt, is het gemakkelijk bereikbaar voor enzymen.
Celwanden bacteriën bestaan voornamelijk uit peptidoglycaan; stof die bij geen enkel ander
organisme voorkomt.
Bacteriën planten zich ongeslachtelijk voort door deling. Onder gunstige omstandigheden
kunnen zij snel delen. Door de hoge delingssnelheid is het afweersysteem van de mens soms
niet in staat alle bacteriën onschadelijk te maken en bacteriën kunnen dan ziekte
veroorzaken. Zoals bij alle organismen vindt voorafgaan celdeling verdubbeling van DNA. Elk
van beide kringvormige DNA-moleculen zit op bepaalde plaats vastgehecht aan het
celmembraan. Daardoor wordt goede verdeling van DNA over dochtercellen verzekerd.
Bacteriën worden in biotechnologie gebruikt, bv bij productie van yoghurt. Maar ook bij
productie van wasmiddelenenzymen en bij afvalwaterzuivering. Ze zorgen ervoor dat
omstandigheden zo gunstig mogelijk zijn voor bacteriën (optimalisering). Maar ze kunnen
ook voedsel bederven en ziekte veroorzaken. Cyanobacteriën (blauwalg) bevatten bladgroen
en blauwe pigmenten. Ze komen in allerlei milieus voor, soms in zulke grote aantallen dat
water een blauwgroene kleur heeft. Dat heet waterbloei. Door gifstoffen kan hoge dichtheid
blauwalg dodelijk zijn. Onschadelijk bacteriën op de huid vormen natuurlijke bescherming
tegen schadelijk bacteriën. Ook darmflora bevat veel nuttige. Bij verkeerde bacteriële balans
kunnen gemakkelijker ontstekingen ontstaan. Antibiotica worden gebruikt als geneesmiddel
tegen bacteriële infecties, maar kunnen ook balans verstoren.
Virus Bacteriën kunnen geïnfecteerd raken door een virus. Virus is geen organisme,
worden niet gezien als leven. Organismen bestaan uit cellen, virussen niet. Virussen hebben
geen cytoplasma of kernplasma, er vinden geen stofwisselingprocessen plaats. Virussen zijn
geen prokaryoten ook geen eukaryoten. Virus bestaat voor grootste deel uit erfelijk
materiaal. Dit materiaal is omgeven door eiwitmantel. Virussen kunnen zich niet zelfstandig
voortplanten, maar uitsluitend binnen bepaalde gastheercellen. Dat kunnen bacteriën zijn of
cellen van planten en dieren. Daardoor kan gastheer ziek worden. Virussoorten die bacteriën
als gastheer gebruiken, heten bacteriofagen. Als bacteriofaag terechtkomt op bacterie, dring
erfelijk materiaal van bacteriofaag bacterie binnen. Door enzymen van bacterie of van
bacteriofaag onder gaaf erfelijk materiaal replicatie. Ribosomen van bacterie produceren
nieuwe eiwitmantels, waardoor in bacterie grote aantallen nieuwe bacteriofagen ontstaan.
Bacterie valt uiteen. Vrijkomende bacteriofagen kunnen nieuwe bacteriën infecteren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kikiegberts1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,07. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen