Motiveer uw antwoorden van de onderstaande casusvragen steeds onder vermelding van
relevante wetsartikelen en/of jurisprudentie!
Casus I
1. Verderop volgt een fragment van een arrest. Ter inleiding wordt hieronder eerst de casus
geschetst. De verdachte, Victor Dijkstra, wordt vervolgd ter zake van zware mishandeling
(art. 302 lid 1 Sr).
Als Victor Dijkstra (verdachte) op 8 oktober 2014 ligt te slapen, hoort hij op enig moment de
vriendin van zijn stiefzoon – Janneke (betrokkene 1) – naar buiten gaan. Kort daarop hoort
hij haar gillen. Victor kleedt zich snel aan en rent naar buiten. Hij ziet dat zijn stiefzoon Bart
(betrokkene 2) bloedend buiten staat in de menigte. Hij heeft een honkbalknuppel bij zich.
Victor vraagt aan Bart wie hem verwond heeft. Bart en andere omstanders wijzen naar een
blonde jongen, Stan (slachtoffer). Stan komt onmiddellijk op Victor afgelopen en grijpt Victor
vast. Victor schrikt en pakt snel de honkbalknuppel van Bart over. Er ontstaat een worsteling
tussen Victor, Bart en Stan. Victor geeft Stan met de honkbalknuppel een harde klap tegen
diens bovenlichaam waardoor Stan op de grond valt. Terwijl Stan valt, trekt hij Bart mee.
Terwijl Stan (slachtoffer) geïmmobiliseerd onder het lichaam van Bart ligt, geeft Victor
(verdachte) hem nog een paar rake klappen tegen zijn lichaam met de honkbalknuppel.
Wanneer er steeds meer mensen omheen komen staan die roepen dat het zo wel genoeg is,
houdt Victor op. Stan heeft als gevolg van de slagen met de knuppel zwaar lichamelijk letsel
opgelopen.
De Hoge Raad wijst op 16 april 2019 het volgende arrest:
Hoge Raad der Nederlanden
Geding in cassatie
Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft D. Pleiter, advocaat te 's-
Gravenhage, bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest
gehecht en maakt daarvan deel uit.
De Advocaat-Generaal B.F. Keulen heeft geconcludeerd tot (…).
2. Beoordeling van het middel
2.1.
Het middel klaagt onder meer over de verwerping door het Hof van het beroep op
noodweerexces.
2.2.1.
1
, Ten laste van de verdachte (Victor Dijkstra) is bewezenverklaard dat:
“hij op 8 oktober 2014 te ’s-Gravenhage Stan de Jong opzettelijk zwaar lichamelijk letsel
heeft toegebracht door meermalen met kracht met een (honkbal)knuppel tegen het lichaam
van Stan de Jong te slaan”.
2.2.2.
Blijkens het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep heeft de raadsman van de
verdachte aldaar het woord gevoerd overeenkomstig de door hem overgelegde en in het
dossier gevoegde pleitnotities. Deze pleitnotities houden onder meer in:
"14. Duidelijk moet zijn dat gehele situatie laat in de avond voor de deur van mijn
cliënt een voor hen, de bewoners, zeer angstige situatie betrof waarbij geweld is
gebruikt vanuit de groep van Stan de Jong en waaruit zij, de bewoners, zich niet
zomaar konden terugtrekken. En dit alles vanuit een achtergrond waarbij men de
angst had dat Janneke (betrokkene 1) werd ontvoerd en/of mishandeld. (…)
15. De verdachte (…) wist meteen dat er wat aan de hand was en dat dit niet goed
was. Hij komt naar buiten en wordt geconfronteerd met een situatie waarin zijn huis
is omsingeld, zijn familieleden angstig zijn en waarbij zijn stiefzoon Bart (betrokkene
2) wordt mishandeld. Het pakken en gebruiken van de knuppel onder deze
omstandigheden was puur ter afwering, ter bescherming en voorkoming van nader
letsel bij zijn familieleden en hemzelf en betreft een passende verdediging tegen een
ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding door Stan. Het handelen van de
verdachte voldoet naar het oordeel van de verdediging aan de vereisten gesteld aan
een beroep op noodweer. Zo uw hof het handelen van verdachte niet in voldoende
mate proportioneel zou oordelen dan kan niet voorbij worden gegaan aan de hevige
gemoedsbeweging die het moment bij hem teweeg heeft gebracht. Zijn familie en
zijn huis lagen als het ware onder vuur. Verdachte, net wakker, moest in een enkele
tel besluiten wat te doen. Daarom komt hem een beroep op noodweerexces toe."
2.2.3.
Het Hof heeft het beroep op noodweer dan wel noodweerexces als volgt verworpen:
“(…) Het hof overweegt dat tegen de achtergrond van de door de raadsman
geschetste omstandigheden de situatie dat het slachtoffer (Stan) de verdachte heeft
vastgegrepen op zichzelf als een ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding kan
worden aangemerkt. Het slachtoffer is vervolgens op de grond terechtgekomen.
Daarop is de stiefzoon van verdachte op het slachtoffer terecht gekomen; het
slachtoffer lag toen onderop en de stiefzoon zat of lag bovenop het slachtoffer. Het
hof stelt vast dat de ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding waartegen een
noodzakelijke verdediging geboden was op dat moment was beëindigd. De verdachte
heeft het slachtoffer vervolgens meermalen met kracht met een honkbalknuppel
tegen het lichaam geslagen. (…)
Gelet op het vorenstaande is het hof van oordeel dat op het moment dat de
verdachte het slachtoffer met de honkbalknuppel sloeg er geen sprake meer was van
een noodweersituatie en het beroep op noodweer daarop derhalve niet opgaat.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper NBashir. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.