Samenvatting
Samenvatting Aardrijkskunde H2.1 en 2.2 Afbraak en vorming van landschappen
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Aardrijkskunde H2.1 en 2.2 Afbraak en vorming van landschappen, 3VWO
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 2 - Afbraak en vorming van landschappen2.1 - Aarde als systeem
In een tropisch oerwoud zie je veel planten en dieren. In de fysische geografie maken
onderzoekers bij de bestudering gebruik van vier sferen:
- De atmosfeer; De dampkring, speelt een belangrijke rol in de vorming van
landschappen. De atmosfeer is ongeveer 80 km dik. De atmosfeer bestaat ook nog
uit vier lagen:
↪ De troposfeer; 8 tot 18 km dik. Hierin spelen de belangrijke kringlopen van water
en klimaat processen af. Dit bevat 80% van de gassen die de dampkring vormen.
↪ De stratosfeer; tot 50 km hoogte. De stratosfeer bevat ozon (O3) dat de instraling
van ultraviolette straling blokkeert.
↪ De mesosfeer
↪ De thermosfeer
- De hydrosfeer; Het vloeibare gedeelte van de aardse sferen. Dit zijn de oceanen,
meren, rivieren, grondwater, bodemwater, gletsjers en het vaste ijs.
- De lithosfeer; De kringloop van gesteente.
- De biosfeer; Alle levende organismen op aarde.
Kringlopen spelen een belangrijke rol bij het begrijpen van exogene en endogene krachten die
de aarde vormgeven. Water komt op onze planeet in drie vormen voor. Dit zijn vast, vloeibaar
en gasvormig. Water bepaalt voor een groot deel het klimaatsysteem en water is een belangrijk
element van de exogene krachten die de landschappen vormgeven. De waterkringloop wordt
ook wel de hydrologische kringloop genoemd. Water verdampt uit zeeën, meren en rivieren,
evaporatie wordt dit genoemd. Planten verdampen via de huidmondjes water, dit wordt
transpiratie genoemd. Via neerslag, infiltratie in de bodem en afstroming over het
aardoppervlak kom water weer terug in de zee. Hierbij zie je ook weer de relaties tussen
verschillende sferen. Waterdruppels die in de atmosfeer gevormd zijn, komen op aarde terecht
in de hydrosfeer en worden opgenomen door planten (de biosfeer) en in de bodem of slijten het
gesteente (de lithosfeer) uit. Die deeltjes worden door de rivier (de hydrosfeer) weer naar zee
gebracht. De waterkringloop speelt dus een belangrijke rol in de vorming van landschappen.
De grote motor van de kringlopen en de processen in de sferen is de energie van de zon. De
aarde ontvangt via de zon energie. Een deel van die energie wordt omgezet in warmte en
een deel wordt weer teruggebracht in de atmosfeer en uitgestraald. Aangezien de aarde
gedurende langere tijd een vrij constante temperatuur heeft, moet er een balans zijn tussen
de inkomende en uitgaande energie. Dit wordt weergeven in een stralingsbalans. Een deel
van het zonlicht wordt weerkaatst door wolken en het aardoppervlak. Een ander deel van de
energie wordt door de wolken opgenomen en omgezet in warmte. Minder dan de helft komt
bij het aardoppervlak terecht. Daar wordt de energie opgenomen en omgezet in warmte,
geabsorbeerd, en uitgestraald via infrarode straling. De atmosfeer wordt zo verwarmd vanaf
'het aardoppervlak. Opvallend is dat 114% (109% en 5%) vanaf het aardoppervlak wordt
teruggestraald, terwijl er maar 47% van het zonlicht door het aardoppervlak wordt
geabsorbeerd. Dat komt door de broeikasgassen: waterdamp, C02 en methaan. Een flink
deel van de warmte verlaat de atmosfeer niet maar wordt weer door de broeikasgassen en
wolken geabsorbeerd en voor een groot deel teruggestraald naar de aarde. Waren er geen
broeikasgassen, dan zou de gemiddelde temperatuur veel lager zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper INHK18. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,65. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen