Samenvatting

Samenvatting Historische context: de verlichting

0 keer verkocht

Vak
Geschiedenis

Niveau
VWO / Gymnasium

In dit document is de Historische Context de verlichting in 2 paginas samengevat. De samenvatting is gebasseerd op de uitleg van Jort geschiedenis. De verschillende belangerijke gebeurenissen zijn in kopjes verdeelt.

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 9 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 6 juni 2022
Aantal pagina's 9
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

Instelling Middelbare school
Niveau VWO / Gymnasium
Vak Geschiedenis
School jaar 5

Volgen

famkeeschirm Lid sinds 3 jaar 287 documenten verkocht

€3,39

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Historische Contexten geschiedenis VWO

- HC: De verlichting

Welke ideeën ontstonden tijdens de verlichting over een meer rechtvaardige samenleving?

17e Eeuw: Wetenschappelijke revolutie ->
Een periode van groot aantal uitvindingen en ontdekkingen als gevolg van systematische
beoefening van onderzoek. Wetenschappers gingen dus steeds meer systematisch
onderzoek doen:

1. Observeren:
men ging in plaats van dat ze alleen in boeken gingen bestuderen nu ook zelf naar de
sterren kijken, of zelf in een menselijk lichaam snijden om te kijken hoe alles in elkaar zat.
2. experimenteren
Men ging allerlei zaken proberen uit te vinden door middel van het doen van proeven en
expirimenteren.
3. redeneren
Men ging logisch redeneren: ´́ bij deze proef is iedere keer dit uitgekomen wat betekend dit
nu eigenlijk´́

Oorzaken wetenschappelijke revolutie:
1. ontdekkingsreizen
ontdekkingsreizen leidden tot toename van kennis van de wereld.
2. ambachtelijke tactieken
Er werden allerlei nieuwe uitvindingen gedaan, dat leidde er toe dat mensen meer controle
kregen over de natuur, want met een molen kun je bijv de windkracht beter inzetten en het
zorgde er ook voor dat de ambachtslieden behoefte hadden aan precieze metingen -> die
vraagt zorgt er weer voor dat wetenschappers hier over na gingen denken.
3. humanistische tekstanalyse
de tekstanalyse van humanisten, zorgde er voor dat ze weer naar de teksten van de Grieken
en Romeinen gingen kijken en verder gingen op deze kennis
4. rationalisme van René Descartes
´je doet nieuwe kennis vooral op door het gebruik van het verstand´ hierdoor kwam er een
toename van het logisch redeneren
5. Empirisme van Locke
´Je doet nieuwe kennis op door waarneming en ervaring´, en dat leidt dus weer tot de
toename van observeren en experimenteren.

Je ziet hier dat uit de ideeën van Locke en Descartes, de 3 componenten van de
wetenschappelijke revolutie ontstaan.

, De wetenschappelijke revolutie leidt tot nieuwe inzichten en ontdekkingen.
vb: natuurwetten van Newton: de natuurwetten van Newton zijn erg belangrijk omdat het een
goed voorbeeld is van wat er in de wetenschappelijke revolutie allemaal ontdekt word en dat
ze uiteindelijk op een heel belangrijk inzicht komen in het algemeen:
´In de natuur gelden dingen volgens wetmatigheden´

maatschappelijk gevolg inzichten:
De nieuwe inzichten en ontdekkingen zijn in strijd met de ideeën en het wereldbeeld van de
kerk. Men had de bijbel altijd als waarheid gezien en nu bleek dat de waarheid waarschijnlijk
toch anders in elkaar zat; de aarde draait om de zon ipv andersom, aarde stond dus toch
niet centraal zoals de bijbel altijd had gezegd, etc-.
Dit allemaal zorgde voor discussies over de positie van de kerk in de maatschappij:
Het wereldbeeld van de kerk werd door de nieuwe inzichten steeds meer in twijfel getrokken
en dit leidt ook tot dat het geloof steeds meer een individuele zaak word -> mensen vonden
dat ze ook zelf de bijbel konden gaan lezen. Dit zorgde er voor dat men steeds meer vond
dat ze zelf mochten kiezen wat ze wilden geloven: de overheid mag geloof niet afdwingen en
ketters achtervolgen.

-> je ziet dus wel dat het geloof en de wetenschap soms een gespannen band hadden.

Verlichting:
de verlichting was een stroming van geleerden die menen dat alles met behulp van verstand
kan worden verklaard. Dat zal bijdragen aan de samenleving.
- groot vertrouwen in rationeel denken
- de wetenschappelijke manier van onderzoeken kan gebruikt worden op alle terreinen
van de samenleving.
- door de verlichting is grote maatschappelijke vooruitgang mogelijk

De verlichting zorgt voor grote veranderingen in het denken over de samenleving.
De grote vraag was eigenlijk; zijn tradities, religieuze praktijken, en bestaande
gezagsverhoudingen wel redelijk/verstandig? De samenleving was eigenlijk altijd al
gebasseerd geweest op erfelijke rechten en plichten of religieuze ideeën (traditie en
bijgeloof). De verlichte denken vonden dit eigenlijk niks, ze vonden dat er een samenleving
moest ontstaan gebasseerd op de rede.

Rousseau:
dacht na over bijv de opvoeding van kinderen, want zij waren tenslotte de toekomst:
´́ideale opvoeding voor kinderen is harmonie met de natuur en zonder straffen´́
´́onderwijs moet er zijn voor alle kinderen. Zij moeten vrij zijn om zelf te oordelen´́

Verlichte ideeën worden verspreid via brieven, boeken (encyclopedie), bijeenkomsten
Via deze manieren ontstonden heel veel nieuwe ideeën maar daar was ook veel kritiek op
de bestaande maatschappij. De manieren zorgden er voor dat mensen elkaar op de hoogte
hielden van hun opvattingen en zo ontstond er optimisme en geloof in maatschappelijke
vooruitgang. Tegelijkertijd waren er ook veel verlichte denkers die zich afvroegen of we alles
wel konden verklaren met het verstand, of daar geen grens aan zat. Er waren dus ook veel
denkers die dachten dat verlicht denken niet met alles zou gaan helpen, maar wel met veel.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper famkeeschirm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Samenvatting

Samenvatting Historische context: de verlichting

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud