Samenvatting
Samenvatting Biologie Nectar 4e ed vwo 5, Hoofdstuk 13: Het zenuwstelsel
Hoofstuk 13: Zenuwstelsel. Samenvatting van paragraaf 1 t/m 5 (hele hoofdstuk)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Biologie hoofdstuk 1313.1
Indeling zenuwstelsel
- Centrale zenuwstelsel (CZS) bestaat uit: Neuronen (zenuwcellen) van de hersenen en van
het ruggenmerg met hun ondersteunende cellen
- Perifere zenuwstelsel bestaat uit: Zenuwen, bundels uitlopers van neuronen die zintuigen
verbinden met het CZS en het CZS met spieren en klieren
Het centrale zenuwstelsel
- Grijze stof: Afkomstig van de cellichamen van miljarden neuronen
- Witte stof: Afkomstig van myeline, een witte vetachtige stof
Bescherming:
Ruggenmerg: in wervelkanaal, omgeven door 3 ruggenmergvliezen
Hersenen: in schedel, omgeven door 3 hersenvliezen, tussen 2 binnenste
hersenvliezen stroomt per dag 400-500 ml hersenvloeistof,
- bloed-hersenbarrière: bescherming tegen ongewenste stoffen:
Thight junctions: kleine verbindingen in de ruimte tussen de endotheelcellen van de
haarvaten
Astrocyten: Gliacellen (cellen met veel uitlopers), spelen een belangrijke rol bij
uitwisseling van stoffen tussen het bloed en hersenvocht
Grote hersenen: bestaan uit 2 helften die met elkaar verbonden zijn door de hersenbalk,
ordenen en verwerken informatie die binnenkomt
Hersenschors: grijze deel, informatie uit allerlei delen van de hersenen worden hier
doorgegeven
- Sensorische centra: impulsen van zintuigen gaan hiernaartoe, ligt in de hersenschors
Primaire gehoorcentrum: impulsen van je gehoor komen binnen en er vindt
bewustwording plaats
Secundaire gehoorcentrum: geluid wordt gekoppeld aan geheugeninformatie
- Motorische schors (voor bijvoorbeeld meetikken met het ritme van muziek)
Primaire motorische schors: kleine gebieden met neuronen die allemaal een eigen
groep spieren aansturen
Secundaire motorische schors: bevat informatie over hoe de spieren hun
bewegingen gecoördineerd kunnen uitvoeren
Motorische schors rechterhelft bestuurd linkerhelft en andersom
Thalamus: selecteert welke impulsen van zintuigen naar verschillende gebieden van de
hersenschors gaan
- Door alcohol:
Dopamine: stof die boodschappen van neuronen doorgeeft
GABA: neurotransmitter die langer aan zenuwcel remmende receptoren blijft
Hypothalamus
- Hypothalamus: betrokken bij homeostase en aansturen hypofyse
Bevat thermostaat voor regelen temperatuur
Bevat Biologische klok voor natuurlijk dag- en nachtritme
, Kleine hersenen
- Kleine hersenen: spelen rol in coördineren van bewegingen, vindt plaats in nauwe
samenwerking met de grote hersenen
Hersenstam
- Hersenstam bestaat uit:
Middenhersenen: rol bij reflexen met betrekking tot zien en horen
Pons: verbind grote en kleine hersenen, tussenstation tussen evenwichtszintuig in je
middenoor en de kleine hersenen
Verlengde merg: overgangsgebied van je hersenen naar je ruggenmerg, hier kruisen
de zenuwbanen, bevat regelcentra voor vitale functies.
Zwervende zenuw: maakt verbindingen met verteringsklieren, hart en longen
Ruggenmerg
- Ruggenmerg: hersenstam gaat hierin over, verbindt hersenen met perifere zenuwstelsel
- zenuw vertakt in 2 delen bij het ruggenmerg:
Sensorische neuronen: uitlopers hiervan bevinden zich in deel aan de rugzijde,
voeren impulsen vanuit zintuigen naar ruggenmerg
Spinaal ganglion: hierin bevindt zich een verdikking met de cellichamen van de
sensorische neuronen bij elkaar
Motorische neuronen: Bevindt zich aan de buikzijde, impulsen vanuit het
ruggenmerg naar de spieren
Grensstrengen: bevat eigen zenuwknopen (ganglia) waar de motorische neuronen
contact maken met de neuronen in de grensstrengen die de impulsen verder
vervoeren naar organen
Reflexen
- Reflex: reactie op een prikkel zonder dat er bewustwording optreedt bescherming
- meeste reflexen gaan via ruggenmerg, schakelneuronen zorgen ervoor dat een impuls niet
terecht komt op een ongewenste plek
- reflexen uit het gebied van je hoofd gaan via de hersenstam en de hersenzenuwen
Reflexboog: de weg die impulsen afleggen
Aangeleerde reflex: bijv. de juiste kant op sturen op de fiets
Aangeboren reflex: een reflex die vanaf geboorte aanwezig is (bijv. hoestreflex)
Motorprogramma’s: maken het mogelijk automatisch en gecoördineerd complexe
handelingen uit te voeren (bijv. goede slag bij tennis)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liskui. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,07. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78998 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen