4.1 Interbellum en Tweede Wereldoorlog (1918-1945)
De wankelende democratie
Na WO1 → parlementaire democratie (sociaal democraten, liberalen en
confessionelen)
In de oorlog → legertop aan de macht
Nederlaag onvermijdelijk, toch 25 okt 1918 opdracht voor slag met Britten → matrozen
weigerden → arbeiders sloten zich aan om vrede te eisen → 9 nov sociaal
democraten roepen de republiek uit → 10 nov wapenstilstand
SPD grootste partij bij parlementsverkiezingen → democratische grondwet
Onrust in Berlijn → parlement kwamen in Weimar bijeen → Republiek van Weimar
Nog steeds conservatieve elite + extremistische linkse en rechtse groepen →
democratie wankel
4 januari 1919 in Berlijn communistische opstand → regering vroeg leger om hulp
→ extreemrechtse ex-militaire richten vrijkorpsen op
Geweld vrijkorpsen + verdrag van Versailles → vertrouwen in democratie daalt hard
In juni 1919 wordt Duitsland als hoofdschuldige aangewezen in het verdrag van
Versailles en krijgt hoge herstelbetalingen opgelegd. → conservatieven en
rechtsextremisten woedend
→ dolkstootlegende: Duitsland had de oorlog niet verloren maar kregen een
dolkstoot in de rug van de democratische leiders die om een wapenstilstand
hadden gevraagd → de democratische partijen verloren hun meerderheid bij de
verkiezingen van 1920
Duitse economie leed onder hoge herstelbetalingen → Duitsland betaalde niet
snel genoeg herstelbetalingen → Frankrijk bezet Roergebied → Duitse regering
roept de bevolking op te staken → om de stakers te betalen lieten ze geld
bijdrukken → enorme inflatie → geallieerden zien in dat Duitse economie moet
herstellen → 1924 Dawesplan → Duitse economie bloeide op → internationale
spanningen verdwenen → 1925 Duitsland toegevoegd aan Volkenbond
Nazi’s aan de macht
1929 beurskrach in New York → Duitsland hard getroffen → politieke chaos →
communistische KPD en nationaalsocialistische NSDAP behaalde veel winst bij
verkiezingen
Hitler wilde de oorlog overdoen om Duitsland te laten heersen over Europa .
Duitsers moesten in het oosten lebensraum, voedsel en grondstoffen veroveren.
Met behulp van propaganda overtuigde hij veel Duitsers dat hij hun land kon redden, hij
beloofde verdrag van Versaille ongedaan te maken en van Duitsland een krachtige en
welvarende volksgemeinschaft te maken.
Nazipropaganda werd gesteund door paramilitair vertoon van het partijleger, de SA
NSDAP was grootste partij in 1932 maar president Von Hindenburg weigerde hem
rijkskanselier te benoemen. Hij werd in januari 1933 overgehaald door de conservatieven,
die dachten dat ze met behulp van Hitler van de democratie af konden komen om daarna
zelf aan de macht te komen.
, 1933 weer verkiezingen, kort daarvoor stak communist Rijksdaggebouw in brand
→ volgens hitler communistische revolutie → voerde noodmaatregelen in →
communisten en sociaaldemocraten opgepakt
Hitler liet Weimargrondwet afschaffen met de Machtigingswet → gaf hem het recht
buiten het parlement om te regeren → totalitaire dictatuur
Terreur + propaganda → nazificatie , richten Gestapo op (geheime politie) onder
leiding van de SS
Overgrote deel van de Duitsers gehoorzaam, leek economisch herstel en
welvaart te brengen, er werd razendsnel herbewapend → werkloosheid verdween
Tweede Wereldoorlog
Eerst focus op aansluiting van Duitstalige gebieden als Oostenrijk en Tsjechische
Sudetenland
De VS wilde zich niet meer met Europa bemoeien, Fa en Gb waren te zwak voor
nieuwe oorlog dus deden niks → appeasementpolitiek
maart 1938 → Duitse troepen dringen Oostenrijk binnen
Hitler eisten vervolgens Sudetenland op, conferentie van München 1938 → Fa en
Gb geven toe, Sudetenland van Duitsland
augustus 1939 → Du en Su sluiten niet-aanvalsverdrag + geheime verdeling
Polen
september 1939 → Duitse troepen vallen Polen aan → Gb en Fa verklaren oorlog
Hitlers grote doel was de verovering van de Su die hij in juni 1941 aanvalt
Rode Leger bleek sterker dan verwacht → 1943 terugtrekking
Zomer van 1941 begint de systematische moord op de joden
Duitsers hadden dwangarbeiders nodig voor de oorlogsindustrie (eigen mannen
aan het front) → er kwam een arbeidsdienst voor oa Nederlanders → vanaf 1942
arbeidsinzet, verplichting van mannen van 17 tot 40 om in Duitsland te werken →
diepe haat tegen de ‘moffen’
vanaf juni 1944 werd Duitsland aan twee kanten teruggedrongen: oosten door Rode Leger,
Westen Britse en Amerikaanse troepen
Hitler wilde doorvechten tot het bittere eind → pleegde op 30 april zelfmoord → 8
mei officiële capitulatie Duitsland
Gekoppelde Kenmerkende Aspecten
Ka 37 - De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie
KA 38 - Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en
fascisme/nationaalsocialisme
KA 39 - De crisis van het wereldkapitalisme
KA 40 - Het voeren van twee wereldoorlogen
KA 41 - Racisme en discriminatie die leidde tot genocide, in het bijzonder op de Joden
KA 42 - De Duitse bezetting van Nederland
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper uskebrok. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.