Samenvatting
Samenvatting tijdvak 5 geschiedenis
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
tijdvak 5 van memo geschiedenis
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Lisa KosterTijdvak 5
18. Het begin van Europese overzeese expansie
19. Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke
belangstelling
20. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
21. De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had
22. Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat
5.1
Renaissance in Italië
Doordat de handel in noord Italië al vroeg was begonnen waren er rijke handelaren, zij lieten huizen bouwen en kochten
kunstwerken.
De renaissance begon dus in Italië, omdat er een groep mensen was die interesse had in het laten maken van
kunstwerken en dat bovendien konden betalen, een andere reden is dat daar nog veel klassiek erfgoed aanwezig was,
zoals ruïnes van uit de Romeinse tijd. Handelaren hadden veel klassieke teksten en kunstwerken vanuit het Midden-
Oosten naar Italië gebracht.
Humanisme
In de Middeleeuwen werd veel nagedacht, de Kerk stimuleerde dit, zolang dit niet tegen de kerkelijke leer inging. De
denkwereld was gericht op het geloof en om na de dood een plek in de hemel te krijgen. De rijke burgerij, filosofen,
intellectuelen en schrijvers ontwikkelde een andere levenshouding, waarin het hier en nu belangrijker was dan het
hiernamaals. Ze discussieerden over politiek, godsdienst en moraal. Met nadenken, argumenteren, redeneren en
onderzoeken hoopten zij de wereld beter te leren begrijpen en te verbeteren. Deze levenshouding heet humanisme.
Humanisten bediscussieerden ook kerkelijke zaken als dit nodig was, zoals de Nederlandse humanist Erasmus. De Kerk
gebruikte een oude vertaling van de Bijbel, de Vulgaat. Erasmus wilde op basis van de teksten een Bijbelvertaling
maken, hij ontdekte talloze vertaalfouten in de Vulgaat. Daarmee bracht hij de Kerk in de problemen, want die had haar
regels gebaseerd op de Vulgaat.
5.2
Wereldbeeld rond 1450
Handelaren uit Genua en Venetië kochten producten van handelaren uit Azië en Noord-Afrika, die werden samen met
producten uit het Middellandse Zeegebied naar bijvoorbeeld Brugge in Vlaanderen gebracht. Die stad werd het
knooppunt tussen beide handelsnetwerken.
Rond 1450 was de kaart van het Middellandse Zeegebied dankzij alle handelscontacten gedetailleerd en ingetekend.
Toscanelli, een wetenschapper uit Florence, leerde wereldkaarten kennen die waren gemaakt door Griekse cartografen
uit de eerste eeuw, zoals Ptolemeüs en Strabo.
Portugezen gaan voor
Doordat de Arabieren, Ottomanen en Noord-Italianen wilden verdienen aan de handel in Aziatische producten, waren
deze producten in landen als Portugal en Spanje duurder dan als ze met Indië zouden handelen.
De Arabieren en Ottomanen weigerden Europese handelaars toegang tot hun gebieden. Daarom organiseerden
Portugezen ontdekkingsreizen langs de Afrikaanse kust, om zo een zeeroute naar Indië te vinden. Indië was geen land,
maar de naam voor het gebied waar de Aziatische producten vandaan kwamen. Geen Europeaan wist waar Indië lag en
hoe lang het varen was. De Portugezen verkenden verschillende eilandengroepen langs de Afrikaanse kust.
De Portugezen bezetten er kustplaatsen en eilanden en versterkten deze met forten en soldaten. Vanuit daar dreven zij
handel met inheemse bevolking. Zo veroverden Portugezen een belangrijk aandeel in de handel in zijde, specerijen en
andere producten. Deze handel was winstgevend, maar ook riskant. In sommige jaren kwam minder dan de helft van de
schepen die vanuit Portugal naar Azië vertrokken, terug. Ondanks het gevaar waren er nu twee handelsroutes waarlangs
Aziatische producten naar Europa kwamen: Arabieren en Ottomanen beheersten de landroute, Portugezen de zeeroute.
Spanje volgt Portugal
De Genuese handelaar Columbus kende de kaart van Toscanelli, hij meende dat hij Indië kon bereiken door naar het
westen te varen. De Spaanse koning en koningin hadden wél interesse in tegenstelling tot Portugal en in 1492 kon
Columbus drie schepen uitrusten. Na vijf weken varen arriveerde Columbus in de Caraïben.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisakoster77. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen