In het eerste deel wordt de aanleidingen van de reformatie vertelt en daarna over het succes van de reformatie. Ook wordt Luther uitgelegd met daarbij de kenmerken van zijn geloof (sola fides, sola...). Ook het calvinisme en Calvijn en de organisatie en overtuigingen wordt uitgelegd en de verspreid...
Reformatie
In het begin van de vroegmoderne tijd, in de 16 de eeuw, vond zich in Europa een hervorming of
reformatie op religieus vlak plaats. Dit naar aanleiding van de geloofscrisis en wantoestanden binnen
de RKK.
1 van de aanleidingen is de problemen aan de top (de pausen). Er was een grote
luxehofhouding, de pausen leefden niet zoals christus: ze gaven grote feesten, leven in luxe
en rijkdom (een zeer groot verschik met de armoede bij de gewone bevolking). Ze waren
volgens Erasmus ver van de religie verwijderd. Erasmus vond het ook niet oké dat de
monniken alle wetenschappen mijden, ze konden zelf niet eens lezen. Volgens Erasmus is het
ergste zelf dat alle religieuzen dit volgens voorschrift doen. Daarom nam het vertrouwen in
de paus en kerk af. Sommige gelovigen probeerden zelf tot God te komen, los van RKK.
Daardoor was er een onmiddellijke onderdrukking door RKK.
Een andere aanleiding is de wantoestanden bij de hoge clerus. Zij waren uit op het
bemachtigen van financieel interessante ambten en was weinig bekommerd om het
geestelijk en godsdienstig welzijn.
De derde aanleiding is de wantoestanden bij de lage clerus. Zij waren arm en hadden weinig
theologische bagage omwille van een gebrekkige opleiding. Ze konden geen antwoorden
geven op vragen van de gelovigen. Sommige leken niet goed te weten wat de katholieke leer
precies inhield. Heiligen werden vereerd omdat men geloofde dat men op die manier van
alles gedaan kon krijgen. Daarom kwam er veel bijgeloof bij de gewone bevolking.
Voorbeelden van bijgeloof:
- Barsten Ze stappen op tegels en niet op de lijnen ertussen omdat barsten konden leiden
naar de onderwereld.
- Ladder Volgens bijgeloof zouden mensen die onder een ladder door liepen getroffen
worden door onheil of de dood.
- Kat De kat spande samen met de duivel en heksen.
De vierde aanleiding is de aflatenhandel. Aflaat is een kwijtschelding door de RKK van
straffen voor bepaalde zonden, hierdoor kon je dus je hemel afkopen. Te bekomen voor
zowel eigen zonden als voor zonder van overledenen die in het vagevuur verbleven. De Kerk
verbond kwijtschelding van tijdelijke zondestraffen aan het verrichten van vrome werken of
andere vormen van boetedoening. Vb.: : libri indulgentiarum = boekjes waarin de specifieke
aflaten vermeld stonden die verbonden waren aan een bepaalde bedevaartsplaats, relikwie
of gebed. Maar steeds vaker gingen gelovigen aflaten kopen zonder daarvoor te moeten
deelnemen aan een pelgrimstocht of een kruistocht. Oorspronkelijk werden met de
opbrengst van aflaten goede werken gefinancierd (bv. aalmoezen voor de armen), maar dat
geld verdween steeds vaker in de zakken van de kerk(elijke functionarissen).
, Het succes van de reformatie:
Snelle verspreiding en groei aanhang in 16de E in West-Europa
Bereidheid om te luisteren naar hervormers omwille van verbittering (macht en rijkdom RKK)
=> hoop op sociale verandering!
Vorsten: voordelig als macht RKK afneemt
Humanisme: verscherpt kritische geest! + verspreiding boekdrukkunst!
Rijke burgerij: economische belangen (beschuldigd van woekering door RKK)
Niet enkel bij gewone mensen!
Luther: geestelijke vader van het protestantisme
Luther is een Duitse monnik dat twijfelt aan de juistheid van de katholieke leer. Bv.: is boetedoening,
biechten en doen van goede werken noodzakelijk om in de hemel te geraken zonder afkopen met
aflaatbrieven? Volgens Luther is de werkelijke bron van waarheid de bijbel, niet de woorden van de
Kerk of paus. Hij geloofde in het oprecht geloof en vertrouwen in God, aflaten en kerkelijke
tussenpersonen waren dus overbodig. Luther bracht 95 stellingen in Wittenberg uit. Daarin stond er
een uitleg waarom hij het niet eens was met de RKK in de 16 de eeuw. Door de snelle verspreiding via
de boekdrukkunst daalt de verkoop van de aflaten meteen. Naar aanleiding van zijn kritiek op de
aflatenhandel kwam hij echter in conflict met de paus en de keizer. Hij weigerde de stellingen te
herroepen en wordt veroordeeld met de kerkban en wordt vogelvrij verklaard door Karel V. Luther
bleef steun krijgen van de rijksvorst Saksen: hij vertaalt op zijn landgoed de bijbel in het Duits.
De kenmerken van zijn geloofsleer:
Sola fides
- Alleen het geloof in Christus kan je in de hemel brengen
- Je krijgt vergeving van de (erf)zonde door met je hele hart in God te geloven, en zeker niet
door aflaten te kopen.
- Geen vagevuur!
Sola Scriptura
- Alleen de bijbel moet je naleven om een goed christen te zijn
- Bijbel = enige ware bron van geloof
- Paus en regels RK Kerk tellen niet!
Sola Christus
- Enkel Christus mag vereerd worden
- Verwerping Maria- en heiligenverering
- Kloosters mogen worden afgeschaft
- Priesters zijn overbodig:
er is geen tussenpersoon nodig om met God te spreken
iedereen die de bijbel leest, kan met God communiceren
universeel priesterschap
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wallynelli. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
