Dit is een samenvatting uit het 5de middelbaar over het overleven/leven in moderne tijden. Het eerste hoofdstuk gaat over de sociale ongelijkheid waarin de industriële revoluties grondig besproken worden. Daarna gaat het over de klassensamenleving, het arbeidersproletariaat, New Lanark experiment ...
Hoofdstuk 1: Sociale ongelijkheid in de 19de eeuw
0. Vooraf: Industriële revoluties/De burgerij plukte de vruchten van de industriële revolutie
1ste Industriële revolutie (document 1)
⤷ Waar: Engeland, Katoennijverheid
Omdat in Engeland al deze verschillende elementen aanwezig waren en in andere landen
was dit niet.
- door bevolkingsexplosie & koloniale expansie ging de vraag van katoen producten ↑
⤷ spinners & wevers konden deze ↑ niet volgen
- 1780 ⇒ stoomkracht ingevoerd (spin & weefproces)
- in steenkool- & ijzerindustrie werkte de succes van katoenindustrie aanstekelijk
⤷ Wanneer: +/- 1770 (1789 Franse revolutie)
⤷ Textielindustrie, transportsector
⤷ Basis uitvinding: Stoommachine → vervanging handarbeid door gemechaniseerde arbeid
Negatieve elementen IR (beeldfragment)
» kinderarbeid
» lange werkdagen
» krottenwijken
» vervuiling
» …
2de industriële revolutie (document 3)
⤷ Waar: VS & Duitsland
⤷ Wanneer: 100 jaar na 1ste IR
⤷ Hoe ontstaan: spoorweg revolutie
- Metaal & steenkool ⇒ leidende sectoren
- staalindustrie, chemische nijverheid & elektrische industrie ontstaan
- Stoom verloor zijn betekenis
⤷ Basis uitvinding: Elektriciteit
1.Klassensamenleving
2de revolutie
⤷ gevolg = 2 nieuwe bevolkingsgroepen
01. De rijke burgerij
⤷ bezittende
⤷ kreeg politieke inspraak door FR
⤷ vroegere handelaars & ondernemersfamilie
⤷ politieke macht naar zich toetrekken (opstand in 1789)
→ mislukt door de liberale eisen
⤷ geen progressiviteit op sociaal vlak
1
, 02. Arme arbeiders massa (= Proletariaat)
⤷ bezitlozen
⤷ niets mocht in de weg staan van industriële vooruitgangen
⤷ eigenbelang van de individuele ondernemer werd goedgepraat door het te laten
zien als diensten van het algemene nut
veel industriële → “liefdadigheden” doen
⤷ = christelijke plicht → NIET gepaard met de ongelijkheid
2.Het arbeidersproletariaat: Slachtoffers van de Industriële Revolutie
18de eeuw
⤷ groei van de bevolking
⤷ druk agrarische sector ↑
⤷ boeren pachtten grond van rijke heren & instellingen
- werden gedwongen hogere pachtprijzen te betalen → niet gelukt
- Oplossing = arbeid verhuren
- Hoe ⇒ bij andere boeren of in stedelijke centra
⤷ vraag naar werkkrachten ↑
⤷ mechanisering ⇒ doodsteek voor plattelands huisnijverheid
- Resultaat = vele werkloze gezinnen zochten toevlucht in de steden → daar werk
zoeken
bv: in een fabriek
- gevolg plattelandsvlucht = steden barstte uit
19de eeuw
⤷ grote bevolkingstoename in industrialiserende steden
- Gevolg = lage arbeidslonen
⤷ weinig maatregelen om arbeiders te beschermen (helft 19de eeuw)
⤷ geen arbeidsduurbeperking → werkdagen van 13-16 uur
⤷ proletarisering had dus sterke gevolgen voor bestaanszekerheid
⤷ = de overstap van zelfstandige arbeid naar arbeid in loondienst
⤷ mensen waren afhankelijk van inkomen
- maakt hun heel kwetsbaar
⤷ iedereen moest eten krijgen in kroostrijke arbeidersgezinnen
- Oplossing = gezinsinkomen wordt aangevuld met wat de vrouw & kinderen konden
doen
bv: kinderen voor de lage gangen in steenkoolmijnen
- mechanisering maakt hun arbeid mogelijk & soms wenselijk
- vrouwen & kinderen verdienen minder dan de helft
- GEVAARLIJK WERK → geregeld ongelukken
- Niet werken = geen inkomen
- geen sociale zekerheid, geen werkloosheidsvergoeding, geen pensioen of
invaliditeitsuitkeringen
- je werk opzeggen = geen huis
⤷ werd vaak gehuurd bij de fabriekseigenaar
⤷ opstandigheid ⇔ onrechtvaardigheid → geen zin
⤷ arbeiders hadden geen politieke inspraak
- oorzaak = cijnskiesrecht
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emilievantolhuyzen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,57. Je zit daarna nergens aan vast.
