Samenvatting Historische Context Duitsland in Europa
-Interbellum en Tweede Wereldoorlog
-Duitsland valt uiteen
-In de tijd van de Berlijnse Muur en daarna
Met bijbehorende Kenmerkende Aspecten per paragraaf
7 bladzijdes
Historische context Duitsland
Wat leidde tot de opkomst van het nationaalsocialisme en welke gevolgen had dit voor Duitsland
en Europa (1918-1945)?
De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisaties
Het in praktijk brengen van totalitaire ideologieën: communisme, fascisme en
nationaalsocialisme
De crisis van het wereldkapitalisme
Het voeren van twee wereldoorlogen
Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden
De Duitse bezetting van Nederland
1914: Duitse keizerrijk neemt deel aan de Eerste Wereldoorlog
Verwachting: korte snelle oorlog die gewonnen gaat worden
Realiteit: uitzichtloze loopgravenoorlog met veel slachtoffers
1918: oorlog verloopt niet goed voor Duitsland
- Geallieerde zeeblokkade zorgt voor voedselschaarste
- Duitsland verliest terrein. VS eisen democratische hervormingen, voordat ze aan
vredesonderhandelingen beginnen
Oktober 1918 keizer Wilhelm II stelt een nieuwe regering aan die vredesonderhandelingen
moet starten
Ondanks vredesonderhandelingen moet Duitse vloot ten aanval tegen de Britse vloot. Duitse
matrozen weigeren te vechten -> begin van een opstand -> er komt een nieuwe
sociaaldemocratische regering -> keizer Wilhelm II treedt af -> Duitsland wordt een republiek ->
Sociaaldemocratische regering tekent wapenstilstand.
Sociaaldemocratische regering wil na wapenstilstand een parlementaire democratie opbouwen.
Belangrijke voorwaarde voor parlementaire democratie is vertrouwen van de bevolking, maar er is
veel onrust in Duitsland na de wapenstilstand.
Communistische KPD wil, net als in Rusland, een communistische staat zonder parlement en politieke
partijen -> Communisten proberen de macht te grijpen in Berlijn -> opstand mislukt en
sociaaldemocratische regering verhuist uit Berlijn naar Weimar: Republiek van Weimar (1919-1933)
Behalve de communisten zijn ook andere groepen niet blij met de parlementaire democratie:
1) Oude conservatieve elite wil terug naar de tijden van keizerrijk:
Minder macht voor politieke partijen
Meer macht voor de elite
2) Extreem rechtse nationalistische groepen zijn teleurgesteld door de wapenstilstand. De
nieuwe regering heeft Duitsland verraden door zich over te geven.
Dolkstootlegende = onjuiste complottheorie dat Duitsland de Eerste Wereldoorlog niet had
verloren, maar ten onder was gegaan door het verraad van democratische leiders,
socialistische arbeiders en soldaten.
Na Eerste Wereldoorlog volgt Vrede van Versailles (1919).
Belangrijkste bepalingen:
1. Duitsland is schuldig voor het uitbreken van WOI
2. Duitsland moet grote herstelbetalingen betalen
3. Duitsland moet grondgebied en koloniën afstaan
4. Duitsland mag slechts een klein leger hebben
Veel Duitsers voelen zich vernederd door deze bepalingen.
, Duitse economie lijdt onder herstelbetalingen en verlies van grondstofrijke gebieden -> 1923
achterstand in betalingen -> Frankrijk en België bezetten Ruhrgebied -> Duitse regering drukt geld bij
om lonen door te betalen -> hyperinflatie
1924: Dawesplan = plan met Amerikaanse leningen aan Duitsland voor economisch herstel
o Herstelbetalingen koppelen aan draagkracht van Duitse economie
o Verstrekken van leningen aan Duitsland
1924-1929: Economische herstel zorgt voor een periode van stabiliteit in Duitsland -> weinig
regeringswisselen + groei van de economie + culturele bloei
Buitenlandse betrekkingen worden beter door verzoeningspolitiek met Frankrijk:
Duitsland accepteert de grenzen met Frankrijk en België die in de vrede van Versailles waren
bepaald
Duitsland treedt toe tot de Volkenbond
1929: Beurskrach op Wall Street leidt de economische wereldcrisis in -> Internationale handel valt stil
+ VS wil geleend geld van Dawesplan terug -> Duitsland wordt extra hard getroffen door de
economische wereldcrisis
Gevolgen van de economische crisis: veel regeringswisselingen
Democratische regering van Republiek van Weimar vindt geen oplossing -> vertrouwen in
parlementaire democratie verdwijnt -> anti-democratische partijen NSDAP (nationaalsocialisme) en
KPD (communisme) krijgen steeds meer aanhangers
NSDAP groeit uit tot een massapartij. Redenen:
Vermogen van Hitler om grote groepen mensen toe te spreken
Massaal en doeltreffend gebruik van propaganda
Machtsvertoon van de SA, een paramilitaire “knokploeg”
Beloften van Hitler
o Herstel van de economische crisis
o Verwerping van het verdrag van Versailles
o Een stabiele regering d.m.v. sterk leiderschap
Hierdoor zal Duitsland weer de plaats op het wereldtoneel krijgen waar het, volgens Hitler, recht op
heeft.
Nationaalsocialisme = politieke stroming die een combinatie is van het fascisme en het antisemitisme
Belangrijkste kenmerken van het fascisme:
Ultra-nationalisme
Ongelijkheid tussen mensen
1 sterke leider
Anticommunisme
Handelen op gevoel ipv op verstand
Geweld is een goede oplossing
Aanvullende kenmerken van het nationaalsocialisme:
o Lebensraum voor het Duitse volk
o Rassenleer
Door de economische crisis en de beloften van Hitler werd de NSDAP steeds groter -> 1933: Hitler
wordt, met steun van de conservatieve elite, benoemd tot kanselier en schrijft nieuwe verkiezingen
uit. Hitler wil absolute meerderheid voor de NSDAP. Communistische KPD is de grote concurrent.
Rijksdagbrand 1933: Brand in het gebouw van het Duitse parlement -> KPD krijgt de schuld van Hitler,
maar schuld is noot bewezen -> burgerrechten worden afgeschaft door noodverordening: vastzetten
van duizend communisten + beperking persvrijheid en vrijheid van meningsuiting.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmineofili. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
