Zenuwstelstel bestaat uit 2 delen:
- Centrale zenuwstelsel (CZS) Grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam, ruggenmerg
- Perifere zenuwstelsel Zenuwen (motorische en sensorische)
Zenuwstelsel: Hormoonstelsel:
Vervoer via zenuwen Hormonen via bloed
(uitlopers)
Elektrische impulsen Oplosbare signaalstoffen
Werkt snel Werkt langzaam
Kortdurend Langdurig effect
Hersenen en ruggenmerg bevatten een licht en een donker deel:
- Donker grijze stof afkomstig van de cellichamen van de miljarden neuronen
- Lichte witte stof afkomstig van myeline, een witgele vetachtige stof
In de hersenen liggen de cellichamen aan de buitenzijde en de uitlopers met myeline aan de
binnenzijde. Bij het ruggenmerg precies andersom.
Onderdelen zenuwstelsel:
- Ruggenmerg: beschermd in het wervelkanaal en is omgeven door drie ruggenmergsvliezen.
- Hersenen: liggen goed beschermd in de schedel en zijn omgeven door drie hersenvliezen.
Tussen de hersenvliezen stroomt een vloeistof hersenvloeistof extra bescherming
tegen schokken en een afvoerroute voor afvalstoffen.
- Bloed-hersenbarrière: beschermt de hersenen tegen ongewenste stoffen en is selectief
permeabel.
- Tight junctions: hierdoor zijn de ruimtes tussen de endotheelcellen van de haarvaten erg
klein
- Astrocyten: spelen een belangrijke rol bij de uitwisseling van stoffen tussen bloed en het
hersenvocht. Ze zijn gliacellen steuncellen met veel uitlopers, die een vrijwel gesloten
kring rondo de haarvaten vormen.
- Grote hersenen: bestaan uit twee helften verbonden via de hersenbalk. Alle info gaat via
zintuigen, zenuwen, ruggenmerg en hersenstam naar de grote hersenen die ordenen
alles, logisch redeneren, je wil, het bewustzijn, de geheugenfuncties en de emoties.
- Hersenschors: informatie gaat vanuit je gehoor in de vorm van impulsen via hersenneuronen
naar de sensorische centra in de schors die bij het zintuig horen. In het primaire
gehoorcentrum komen de impulsen vanuit je gehoor binnen en er vindt bewustwording
plaats. Door het geluid te koppelen in het secundaire gehoorcentrum kun je het geluid
, interpreteren. De primaire motorische schors, kleine gebieden met neuronen die allemaal
een eigen groep spieren aansturen, is verbonden met de secundaire motorische schors
bevat info over hoe de spieren hun bewegingen gecoördineerd kunnen uitvoeren.
- Thalamus : alle informatie uit je zintuigen, behalve de geur, gaat via de thalamus naar de
hersenschors.
- Hypothalamus: bevat onder andere een thermostaat voor regelen van lichaamstemperatuur,
een biologische klok
- Kleine hersenen: betrokken bij het coördineren van bewegingen.
- Hersenstam: bestaat uit middenhersenen, pons en verlengde merg. Middenhersenen
spelen een rol bij reflexen met betrekking tot zien en horen. Pons verbindt de kleine en
grote hersenen en is een tussenstation tussen het evenwichtszintuig en kleine hersenen.
Verlengde merg overgangsgebied van de hersenen naar het ruggenmerg kruisen de
zenuwbanen waardoor de linkerhersenhelft info krijgt uit de rechterlichaamshelft.
- Ruggenmerg: vertakt een zenuw in 2 delen. Rugzijde uitlopers van sensorische neuronen,
doorgeven van signaaltjes afkomstig uit zintuigcellen. Spinaal ganglion verdikking met de
cellichamen van de sensorische neuronen bij elkaar. Buikzijde bevat uitlopers van
motorische neuronen, waarlangs impulsen vanuit het ruggenmerg naar de spieren gaan.
Cellichamen motorische neuronen grijze stof buikzijde
Cellichamen schakel neuronen grijze stof rugzijde
- Reflexen: reactie op een prikkel zonder dat of voordat er bewustwording optreedt,
beschermt je.
Paragraaf 13.2
Neuronen maken en geleiden impulsen
Gliacellen ondersteunen neuronen
Bepaalde gliacellen (cellen van Schwann) maken een isolerende myelineschede om lange
zenuwuitlopers heen.
Zenuwuitlopers:
- Dendriet: impuls richting het cellichaam
- Axon: impuls van het cellichaam af
Dendrieten en axonen hebben ook uitlopers. Elke uitloper eindigt in meerder synapsen.
Synaps plaatsen waar het neuron zijn informatie overdraagt aan een ander neuron, gebeurt via
neurotransmitters.
Type neuronen:
- Motorische neuronen: regelen activiteit van spiercellen en kliercellen (exocrien en
endocrien) korte vertakte dendrieten en kunnen axon hebben
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittelzenaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.