antropologie week 1
College H2 migratie en kolonisatie
De student kan:
1. Uitleggen wat de antropologie als wetenschappelijke discipline inhoudt
2. De antropologische bril toepassen door te oefenen met het uitvoeren van een participerende
observatie in de openbare ruimte.
3. De basistheorie over migratie (hoofdstuk 2 en 14) begrijpen en reproduceren
4. De besproken kennis in samenhang brengen met jullie toekomstige beroep als sociaal werker
Antropologie : is de studie van menselijke culturen, waarbij de onderzochte cultuur meestal een
andere cultuur is dan die van de antropoloog zelf. Antropologen willen graag begrijpen hoe
samenlevingen geordend zijn en hoe mensen betekenis geven aan zichzelf en de wereld om hen
heen.
Antropologen proberen de samenleving te begrijpen en zichtbaar te maken door middel van:
- Holistische benadering
- Ontwikkeling naar de mensheid
- Door langdurig contact leer de antropoloog begrijpen en invoelen hoe anderen leven: nadruk
op beleving, ervaring, percepties, constructies: bottom-up perspectief
- Unieke rol van cultuur
Unieke vaardigheden antropoloog:
1. Chaos ordenen en betekenis geven: interesse om te leren begrijpen waarom interpretaties
op de werkelijkheid zo verschillen.
2. Het onzichtbare zien: ongeschreven regels zien (het sociale weefsel in groepen), de
onderstroom bespreekbaar maken. Observeren: lichaamstaal, energie in groep, inrichting
fysieke ruimte, wie is er wel/niet aanwezig, informele netwerken.
3. Interne logica begrijpen: eigen oordeel uitstellen, emic-perspectief--- vanuit de mensen zelf
begrijpen en van daaruit patronen duiden over waarden, normen, relaties, processen en
structuur.
4. Etic perspectief: het mozaïek van microverhalen binnen macropatronen plaatsen (sociale
structuren). Van bomen (details) naar bos (het systeem)
5. Verandering begeleiden: helpen nieuwe betekenis zichtbaar te maken.
6. Antropologen willen weten wie vaak niet gehoord wordt of niet eens meer iets zegt. Op zoek
naar de verschillende perspectieven, juist ook naar de stem van de minderheid. Als je luistert
naar alle stemmen in een sociale context , heb je een veel diepgaander begrip van de sociale
werkelijkheid. Zo verbeter je de dialoog en ontstaat er een rijkere besluitvorming wat de
samenwerking verbetert, vergemakkelijkt en verduurzaamt.
,Cultuur
Cultuur is:
1. Het geheel van veronderstellingen, opvattingen, waarden, normen en de materiële
uitdrukking ervan die in de samenleving of groep gedeeld en overgeleverd worden.
2. De mentale programmering= ‘de sofware of the mind’
3. Met een ‘eigen’ cultuur vormen mensen zich een eigen identiteit en onderscheiden zich van
andere groepen.
Cultuur als zuurstof: “it sustains us. We live and breathe through it”
1. Cultuur is de context die mensen vormt zonder zich er bewust van te zijn
2. Het bevat niet een vaste kern: verschillende componenten
3. Cultuur beïnvloedt mensen, maar mensen kunnen de cultuur zelf ook beïnvloeden
4. Verschillende culturen kunnen met elkaar botsen maar kan ook dat mensen zaken van elkaar
overnemen of mengen
Het ontstaan van de diverse samenleving:
- Globalisering: proces van wereldwijde economische, politieke en culturele integratie.
- Globalisering: lokale identiteit wordt steeds belangrijker: stad als thuisbasis, wereld als
speelveld.
- Digitalisering en technologisering bevordert diversiteit door context met de ‘hele’ wereld.
Diversiteit:
“De verscheidenheid van mensen gevormd door aspecten als: taal, leeftijd, afkomst en verblijfsduur,
sekse, woonplaats, sociaaleconomische positie, status, unieke eigenschappen, levensbeschouwing”
Onze samenlevingen zijn nooit homogeen geweest, migratie is van alle tijden. Migratiestromen
kleuren onze hedendaagse samenleving, 223 herkomstlanden in NL
Migratie door de tijd
- Ontdekkingsreizigers
- VOC& kolonialisme
- Dekolonisatie (na WO2)
Indische Nederlanders
Molukkers
Surinamers
Antillianen en Arubanen
- Gastarbeiders, arbeidsmigranten, kennis- en diplomamigranten
- 4.086.138 Nederlanders met migratieachtergrond
, Arbeidsmigranten uit Midden- en Oost EU landen
- Uitbreiding EU in 2004 – 2007
- 316.095 mensen uit de “MOE-landen” (Midden Oost Europese landen)
- 156.545 migranten uit Zuid-Europa (Griekenland, Italië, Portugal en Spanje)
Het nieuwe migratielandschap
- Door interconnectiviteit: steeds meer mensen worden niet langer door een nationaliteit of
identiteit gedefinieerd – transnationaliteit
- Transmigratie “complexe patronen van meervoudige migratie” (contacten in verschillende
landen)
- WRR spreekt van ‘ nieuwe bril’ voor toenemende complexiteit
- Vormen van migratie
Vrijwillige migratie
Semivrijwillige migratie
Onvrijwillige migratie
Onvrijwillige migratie
- Vluchtelingenverdrag
- Vluchtelingen en asielzoekers
- In 2018 waren er wereldwijd 70,8 miljoen mensen op de vlucht
- Noodzaak van emancipatiebewegingen:
Strijd voor “het vrijkomen van vroegere beperkende bepalingen en her verkrijgen van gelijke
rechten”
Voorbeelden emancipatiebewegingen
- SOS Moria
- Feminisme
- LHBTI + beweging
- Etnische zelforganisatie
Bevorderen van gelijke kansen in een rijke en complexe samenleving
Conclusie hoofdstuk 2:
“de manier waarop migrantengroepen zich vestigen, wat er gefaciliteerd wordt en wat niet, bepaalt
in welke marge deze groepen terechtkomen. Voor professionals is het van belang goed zicht te
krijgen waar de marge is ontstaan en daar iets aan te doen”
