Samenvatting
Samenvatting De Geo Systeem aarde H1 en H2
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Aantekeningen/samenvatting van de geo systeem aarde H1 en H2
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Systeem aardeAardrijkskunde
, Hoofdstuk 1 De actieve aarde
Hoofdstuk 1.1 Ontstaan en opbouw van de aarde
Twee theorieën over grote geologische gebeurtenissen:
1. principe van het catastrofisme
Continenten en oceanen liggen op vaste plaatsen.
Vermoeden dat continenten een geheel vormden.
Aarde is geheel door aardbevingen uit elkaar gebroken.
Aarde is ongeveer 6000 jaar oud
Uitgangspunt was catastrofe-theorie: aardoppervlak verandert heel snel door grote
rampen
2. principe van het actualisme
Aarde is vele miljoenen jaren/ miljarden jaren oud
Veranderingen in de aardkorst gaan meestal langzaam en geleidelijk
Principe van actualisme: veranderingen die nu zichtbaar zijn aan het aardoppervlak hebben
vroeger op dezelfde manier plaats gevonden (geologische processen verlopen altijd op
dezelfde manier)
Het verleden van de aarde
Aarde ongeveer 4,6 miljard jaar oud. Om ontstaan huidige landschappen te verklaren, zijn
technieken en theorieën nodig. Basis daarvoor is actualiteitsbeginsel.
Uitgangspunt actualiteitsbeginsel:
Processen die we nu op aarde zien, werkten onder gelijke omstandigheden vroeger ook zo
→ het heden is de sleutel tot het verleden
Geologen kunnen dus met actualiteitsbeginsel ontstaanswijze van landschappen verklaren
De kraamkamer van de aarde
Zon 4,6 miljoen miljard jaar geleden ontstaan uit samentrekking van gas en stof
In nevel rond de zon (ster) ontstonden acht planeten, waaronder planeet aarde
Źon + miljarden andere sterren = melkwegstelsel = een sterrenstelsel
In heelal: talloze sterrenstelsels
De derde planeet vanaf de zon
De aarde en zeven andere planeten draaien rond de zon en vormen ons zonnestelsel
Vier binnenplaneten uit steen: Mercurius, Venus, Aarde en Mars (rotsplaneten: ijzer en
gesteente)
Vier buitenplaneten uit gas: Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus (gasplaneten: waterstof
en helium)
Tijdschalen > geschiedenis van de aarde
De aarde heeft een lange geschiedenis, onderverdeeld in tijdperken, perioden en tijdvakken
Deze tijdvakken zijn weergegeven in de geologische tijdtafel of tijdschaal
Elk tijdvak wordt gekenmerkt door bepaalde processen, maar deze verlopen zeer langzaam
, Tijdschalen
Om periode te overzien, geologische tijdschaal nodig:
Vroeger relatieve tijdschaal (volgorde tijdperken bekend, maar ouderdom in jaren niet)
Nu absolute tijdschaal (verdeling in tijdperken, perioden en tijdvakken met leeftijd in
miljoenen jaren
Relatieve tijdschaal: alleen volgorde van ouderdom van gesteentelagen is bekend
Meestal: oudste gesteenten diep en jongste dichtbij aardoppervlakte (superpositie)
Vastellen met:
- Kenmerkende gesteentelagen voor een bepaalde periode
- (gids)fossielen
De principes achter de geologische tijdschaal: relatieve datering
Absolute tijdschaal: jaartallen worden aan tijdperken en perioden gekoppeld
Vaststellen door:
- meten van hoeveelheid
- radioactiviteit in gesteenten (hoe ouder, hoe minder radioactief)
Schillen
Bij vorming landschappen twee eigenschappen aarde van belang:
- water aan aardoppervlak
- schillen (lagen) binnen de aarde
Bij schillen onderscheid in chemische eigenschappen (materialen) en fysische
eigenschappen (hardheid)
Chemische eigenschappen
Aarde smolt door grote meteorietinslag. Bij afkoeling ontstonden schillen met verschillende
samenstelling:
Binnenste schil = aardkern = vooral ijzer
Middelste schil = aardmantel = vooral magnesium en ijzer
Buitenste schil = continentale korst = o.a. granier
Buitenste schil = oceanische korst
Fysieke eigenschappen
Een van fysieke eigenschappen is hardheid. Van buiten naar binnen:
Lithosfeer = hard
Asthenosfeer = plastisch
Binnenmantel = vast
Buitenkern = vloeibaar
Binnenkern = vast
Twee sferen: lithosfeer
Gesteenten korst en gesteemten vaste buitenste deel mantel vormen lithosfeer. twee type
korst in lithosfeer:
Continentale korst uit graniet met soortgelijke massa 2,8
Oceanische korst uit basalt met soortgelijke massa 3,0
Onder lithosfeer ligt asthenosfeer = taai-vloeibaar gesteente
Platen lithosfeer glijden over asthenosfeer
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper miravangoor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen