Hoorcollege 1 - introductie
Inleiding in de sociale geografie - geografisch
perspectief. - schaal, plaats, ruimte en tijd
Kijkend naar de relatie tussen bijv geografie en
mensen
Waar doen verschijnselen zich voor en
waarom daar?
Hoorcollege 1A
Het boek
Een klein land met verre uithoeken: ongelijke kansen in veranderend
Nederland
WAAROM zijn bepaalde plekken kansrijk en andere plekken kansarm?
,WAAROM zijn die kansen ongelijk?
Raamwerk voor de bestudering van het boek:
1. Globalisering van de economie
2. Ruimtelijk-Economisch Beleid
Politiek klimaat: Neoliberalisme
3. Locatie (situationele factoren)
4. Bestuur (Governance)
Tot slot: de case-studies
1. Globalisering van de economie
Overgang van een industriele economie naar een diensteneconomie.
Zoektocht naar nieuwe economische activiteiten.
Zoektocht naar nieuwe positionering, naar een nieuwe identiteit.
2. Ruimtelijk-economisch beleid
• Ondersteuning van de economisch zwakke plekken in het land
• Begin jaren ’80: ‘Don’t back the losers, but pick the winners’ -> Steden als
motoren van de economie
-> Mainportbeleid (Schiphol, Haven van Rotterdam)
• Anno nu: transitie naar de Next Economy
• Woningmarktbeleid (Vinex)
Nederland op de kaart te zetten en/of houden tegenover andere landen.
Politiek klimaat: neoliberalisme
• Neoliberale theorie: een vrije markt en onderlinge concurrentie zijn
bepalend. De overheid trekt zich terug; schept slechts kaders voor de markt en
handhaaft de regels.
• Invloed (2 voorbeelden in het boek):
=> Invloed op woningbouwbeleid (Vinex)
=> Invloed op burgers: moeten meer gebruik zien te maken van eigen
netwerken, maar die verschillen zeer tussen individuen/ groepen. Link naar
verschillende soorten ‘kapitaal’.
3. Locatie: situationele factoren
• Samenstelling (beroeps-)bevolking
• Een succesvolle ruimtelijke economie: ‘ABC factoren’:
A = Aantrekkelijkheid van een plek
B = Bereikbaarheid
4. Bestuur (governance)
• Governance =?
• Governance als kans (voorbeelden)
- visionaire burgemeester
- schaalvergroting voor aanpak van problemen of genereren van groei
• Governance als beperking (voorbeelden)
- 2 steden die niet willen samenwerken op regionaal niveau - bestuurlijke
grenzen die niet samenvallen met economische ‘klusters’
- de casus Schiphol
Multilevel Governance
Multi-level governance conceptualizes the EU as a multi- level polity, in which
power* is enacted in social relations between actors at different
(governmental) levels (Dukes, 2006).
* Power:
The ability or capacity to do something or act in a particular way/the capacity
or ability to direct or influence the behaviour of others or the course of events
(Kong, 2008).
Tot slot: de Case-studies
• WAAROM zijn bepaalde plekken kansrijk en andere plekken kansarm? •
WAAROM zijn die kansen ongelijk?
• Welke verklaringen kan je daarvoor vinden aan de hand van het raamwerk
(globalisering van de economie, beleid, bestuur en situationele factoren)?
• Eenheid van analyse: wijk, stad, regio (Schiphol). • SPR opdrachten:
Amsterdam (Noord) als casus
De moraal van het verhaal
“Enerzijds is er het proces van uitsortering in de meest succesvolle steden,
anderzijds zijn er toenemende verschillen op landelijk niveau tussen de
kansarme en kansrijke steden en dorpen. Tegenover Amsterdam staan steden
als Emmen, Delfzijl en Sittard die buiten het netwerk vallen van internationale
en nationale economische verbindingen en die weinig aanknopingspunten
, hebben om de weg naar boven te vinden. Ze missen simpelweg de geografische
locatie en het karakter om te kunnen concurreren. De tweedeling in de stad, de
kloof tussen stad en land, tussen kansarm en kansrijk en tussen centrum en
periferie: ze zijn verschillende vormen van hetzelfde probleem. Al meer dan
dertig jaar is het beleid op alle schaalniveaus gericht op onderlinge
concurrentie en het recht van de sterkste. Uiteindelijk resulteert dat
onvermijdelijk in een eindstand met winnaars en verliezers.” (p. 251-252).
Hoorcollege 2 - alleen gentrificatie en erfpacht:
gentrification battlefield
Er is duidelijk een bepaald publiek gewenst in de bijv. BOLD Amsterdam,
hoogopgeleide, vaak wit, veel geld.
Deel 2 Amsterdam Noord
Noord was eerst een schiereiland, maar door het Noordzeekanaal en de
industrialisatie kwam noord Amsterdam op gang.
- Industrie vertrekt uit Noord 1970 - 2000
Grote liefde voor noord zorgde ook mede van de gentrificatie van de omgeving, waardoor
niet alle lage inkomens daar konden blijven wonen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ISWUVA202026. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.