Deel 1: De energierekening betalen tijdens vasten:
Dagelijkse uitgave van 2000 kcal, metabole paden en reserves.
In de dierenwereld: eten of gegeten worden.
Een versnelling van de witte spiervezels, ook door eerste wet van Newton (F=m x a).
Massa niet te groot: niet snel, ook niet te laag anders is er te weinig energiereserve om een
tijd van vasten te overleven. Daarom is er een homeostase om de massa tussen deze twee
grenzen te houden.
Hypothalamus: POMC gen dat zorgt voor expressie van alfa-MSH: onderdrukken van de
eetlust. Bepaalt dus ook mee de energievoorraad (vetmassa in vetweefsel. Ook regeling van
bloedglucose, regeling van lichaamstemperatuur, bloeddruk, fertiliteit, …
Hypothalamus werkt samen met andere weefsels:
● Hypofyse: voor en achterkwab: maakt dan TSH, ACTH, SH, FSH aan.
● Eilandjes van langerhans: in endocriene pancreas: insuline en glucagon secretie.
● ACTH stimuleert dan weer de bijnierschors om glucocorticoïden te maken.
● Bijniermerg: secretie van adrenaline.
Glucosehomeostase:
Tussen twee bepaalde waarde. Ondanks dat we maar een paar keer eten, zijn er maar
kleine schommelingen. Als we binnen de grenzen blijven, spreken we van normoglycemie.
Onder de grenzen: hypoglycemie: energiecrisis voor de hersenen. En erboven:
hyperglycemie: diabetes.
Regeling door insuline (bewaakt bovengrens: tijdens een maaltijd) en glucagon (bewaakt
ondergrens).
Tijdens een maaltijd: meten van de bloedglucose in de beta cellen van pancreas, bij hoge
waarde, insulinesecretie. Versterkt door twee hormonen, door de darmmucosa,
incretinehormonen. Insuline werkt in op lever, spieren, … : meer glucose opname.
Tussen maaltijden: glucose moet vrij worden gezet uit reserve: lever kan dat goed afgeven.
De hypothalamus meet een lage bloedglucose, hoge activiteit van sympathisch
zenuwstelsel: stimulatie van bijniermerg: adrenaline EN eilandjes van langerhans
(alfacellen): glucagon secretie. Lever breekt dan glycogeen af en zet glucose vrij.
Ook nog delta cellen in de pancreas: zetten somatostatine vrij: vooral de alfa cellen
onderdrukken (ook wel bètacellen).
In de eilandjes van Langerhans: glucose opname, glycolyse en oxidatieve fosforylering: ATP
aanmaak. ATP/ADP ratio stijgt: ATP gevoelige Kalium kanalen sluiten: depolarisatie: calcium
influx: leidt tot exocytose van insuline. cAMP wordt aangemaakt door de binding van
incretinehormonen op hun receptor en versterkt de werking van calcium in deze cellen.
Betacellen hebben geen kanaaltjes voor lactaat en pyruvaat, ook geen lactaat
dehydrogenase: anders zou na een inspanning pyruvaat stijgen alsof er gegeten worden en
insuline vrijgezet worden = verborgen genexpressie.
Insuline/ glucagon ratio regelt vele metabole paden: glycolyse, lipogenese, …
Kriekemans Kristiaan 1
, Lipiden homeostase:
Witte vetcellen: opslag van triglyceriden, liggen net onder de huid: isolerend laagje. Tijdens
koude: minder warmteverlies, en bij warmte zweten en doorbloeding. In vetten zitten meer
energie (7 keer meer) dan in suikers: omdat suikers watermantels dragen (polair en
zwaarder) EN vetzuren zijn minder geoxideerd (meer oxidatie mogelijk).
Dieren kiezen dus voor de opslag van energie in de vorm van vetten.
Criteria voor de grenzen van de hoeveelheid vetten: a.d.h.v. BMI = lichaamsgewicht/
lichaamslengte 2. Normaal tussen 20-25. Voordelen BMI: eenvoudige parameter,
epidemiologie gemakkelijk te onderzoeken. Nadelen BMI: geen rekening verhouding
vet-spier en geen rekening met onderscheid tussen subcutaan en abdominaal vet.
Regeling triglyceriden massa in witte vetcellen: tijdens maaltijd: insuline: vetcellen nemen
glucose op en nemen vrije vetzuren op (want insuline activeert een lipoproteïne lipase in de
bloedbaan). vetzuren worden omgezet naar acyl coA om triglyceriden aan te maken.
Bij voldoende triglyceriden: vetcel maakt leptine aan: gemeten in hypothalamus: stoppen
met eten want een verzadigd gevoel, leptine verhoogt de energie-uitgave van het lichaam
om niet te veel vet op te slaan.
Tussen maaltijden: triglyceriden verdwijnen. Bijniermerg maakt adrenaline: via bloed naar de
vetcellen. cAMP aanmaken: stimuleert hormoon gevoelig lipase (HSL): afbraak triglyceriden.
De vrije vetzuren en glycerol worden dan vrijgezet en kunnen gebruikt worden als brandstof.
Vrije vetzuren worden verbruikt in de spieren: daar minder suiker verbruik (Randle cycle:
meer glucose over voor hersenen: zij kunnen enkel glucose gebruiken). Glycerol wordt in de
lever omgezet tot glucose.
Afhankelijk van de balans tussen uitgave en inname wordt er extra reserve opgebouwd of
reserve afgebroken. Met de leeftijd is er meer vorming van vetweefsel: sluipend vetreserve
(doordat we elke dag een heel klein beetje meer innemen dan we uitgeven).
Kriekemans Kristiaan 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kristiaankriekemans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.