Dit document bevat de samenvatting van het boek 'Diagnostiek bij kinderen, jongeren & gezinnen' van het vak Diagnostiek en behandeling van de RUG.
Ik heb dit vak met een 7,5 afgerond.
Succes met studeren!
Hoofdstuk 1 – De empirische cyclus als formeel model van diagnostisch handelen
1.1 Inleiding
Een diagnosticus moet systematisch te werk gaan, zo wordt voorkomen dat er teveel vanuit
eigen referentiekader gekeken wordt en dat er oordeelsfouten gemaakt worden.
1.2 De empirische cyclus als basis van formele modellen van diagnostisch handelen
Vanuit de empirische cyclus wordt het diagnostisch proces gezien als een wetenschappelijk
onderzoek. De stappen zijn: observatie, inductie, deductie, toetsing en evaluatie.
1.3 Verschillen en gelijkenissen tussen verschillende bestaande formele modellen van diagnostisch
handelen
Empirische cyclus Diagnostische cyclus Handelingsgerichte
diagnostiek
Principe Logisch-methodologisch Inhoudelijke ordening Procesmodel
redeneren van diagnostische
vraagstellingen
Onderdele - Observatie - Klachtanalyse - Intakefase
n In kaart brengen van In kaart brengen van In kaart brengen van
achtergrondinformatie. achtergrondinformatie. achtergrondinformatie.
- Inductie - Probleemanalyse en - Strategiefase
Formuleren van verklaringsanalyse Formuleren van
hypothesen. Formuleren van hypothesen.
- Deductie hypothesen. Omzetten van
Omzetten van Omzetten van hypothesen in
hypothesen in toetsbare hypothesen in onderzoeksvragen.
veronderstellingen. onderzoekshypothesen.
Toetsing en evaluatie Toetsen en evalueren - Onderzoeksfase
Toetsen en evalueren van onderzoeks- Toetsen en evalueren van
van toetsbare hypothesen opstellen onderzoeksvragen.
veronderstellingen van integratief beeld. - Indiceringsfase
Opstellen van integratief
beeld.
Indicatieanalyse Beantwoorden van
Beantwoorden van indicerende
indicerende vraagstellingen.
vraagstellingen.
Advies Adviesfase
1.4 Conclusie
Een diagnosticus kan op verschillende manieren te werk gaan bij het uitvoeren van het
diagnostisch onderzoek.
, Hoofdstuk 2 – Het universele noden model: een theoretisch model als inhoudelijke leidraad tijdens
het formuleren van diagnostische hypothesen
2.1 De noodzaak van een theoretisch model als leidraad tijdens het formuleren van hypothesen
Diagnostiek onderzoek moet vertrekken vanuit een aantal (impliciete) premissen over het gedrag
van kinderen, jongeren, ouders en gezinnen, zodat we niet enkel vanuit ons eigen
referentiekader beoordelen, dit kan namelijk het hulpverleningsproces bemoeilijken.
Theoretische modellen van menselijk gedrag sluiten aan bij visies ontwikkeld binnen
therapeutische scholen: gedragstherapie vertrekt vanuit de premisse dat alle gedrag
betekenisvol is; systeemtherapie stelt dat elk gedrag voortkomt uit de bijdrage die leden van een
systeem willen leveren aan het in stand houden van een evenwicht; de psychodynamische
benadering gaat ervan uit dat gedrag het resultaat is van een samenspel tussen verlangens en de
druk van regels.
2.2 Niveaus van diagnostiek
De diagnostische act bestaat uit het in kaart brengen van bepaalde problemen en sterktes, en
het formuleren van hypothesen over deze problemen in termen van onderkenningshypothesen,
verklaringshypothesen, en predictie en indicatiestellingshypothesen.
Mensen verbinden vaak een enge associatie aan de term ‘diagnostiek’, namelijk het
onderkennen van stoornissen, maar onderkennende diagnostiek kan ook gericht zijn op andere
vragen. Daarnaast eindigt diagnostiek niet na de toewijzing door de consulent en ook niet als de
behandeling start.
2.3 Analyse van de diagnostische vraag
Voor het diagnostische onderzoek moet worden nagevraagd wie de hulpverlening wenst en
waarom. Ook moet de hulpverleningsvoorgeschiedenis in kaart gebracht worden en moeten
cliënt en hulpverlener inzicht hebben in het nut van het diagnostisch proces.
2.4 Het universele noden model
In dit model worden verschillende factoren die een rol spelen in de ontwikkeling van mensen
haast serieel besproken, de werkelijkheid is natuurlijk complexer.
2.4.1 Een universele noden model?
De Zelfdeterminatietheorie beschrijft drie aangeboren, psychologische noden, namelijk
verbondenheid, competentie en autonomie. Er zijn mensen wiens gedrag hier tegenin gaat,
dan moeten we ons afvragen welke factoren dit ontwikkelingsproces verstoord hebben of
nog steeds verstoren.
2.4.2 Beïnvloedende factoren
Interacties tussen individuele en sociale factoren kunnen aanleiding geven tot een frustratie
van de universele noden.
> Een biologisch model: verschillende biologisch gewortelde factoren hebben een impact op
de succesvolle bevrediging van de universele noden.
> Een interactioneel model: Disfunctionele relaties hebben een invloed op de bevrediging van
de basale noden en heeft invloed op de cognitieve schema’s van ouder en kind. Veel
verschillende bronnen van stress kunnen ervoor zorgen dat noden niet bevredigd
raken en mensen gedragsproblemen ontwikkelen.
> Een cognitief model: Een cognitief schema is een geheel van betekenissen die worden
opgeslagen tijdens de volledige leergeschiedenis van een persoon en die een invloed
hebben op aandachtsverwerking, herinnering, interpretatie. Maladaptieve schema’s
worden geactiveerd door stresserende gebeurtenissen en lokken vaak negatieve
gevoelens uit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneliewagenaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
