Samenvatting
Engels literatuur samenvatting
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Engels literatuur sv
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 9 pagina's
Voorbeeld 4 van de 9 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Biologie hoofdstuk regelingParagraaf 1
Homeostase het in standhouden van een dynamisch evenwicht in het inwendig milieu
(cellen die zijn omgeven door andere cellen, tussen deze cellen zit weefselvloeistof, ook
bloed hoort bij inwendig milieu) van organismen
- Het in standhouden wordt gedaan door een regelkring, deze bestaat uit: sensor
controlecentrum en effector. Door de regelkring blijft de temperatuur van mens
bijvoorbeeld rond 37 graden dynamisch evenwicht.
- Negatieve terugkoppeling toename van resultaat zorgt voor remming van proces
Positieve terugkoppeling toename van resultaat zorgt voor versterkt het proces
Paragraaf 2
Hormonen
Communicatie in meercellige organismen door : signaalmoleculen (signaalstoffen, dus
hormonen)
Hormoonklieren zijn endocriene klieren geven hormonen af aan het bloed, in door
slagader uit door ader.
- Afgifte van hormonen heet secretie
Exocriene klieren (zweetklieren, speekselklieren) geven product af via afvoerbuis.
- Afgifte van exocriene klieren heet excretie of uitscheiding
Doelwitorganen
Hormonen gaan door bloed vanuit bloedvaten via weefselvloeistof naar cellen van
organisme
Hormonen kunnen alleen binden aan cellen met receptoren (doelwitorganen), dan pas
werken ze.
Mate van reactie van doelwitorgaan wordt bepaald door
- Hormoonspiegel (concentratie van het hormoon)
- Aantal receptoren op celmembraan van cellen
Werking van hormonen
Steroidhormonen
Hormoon komt in cytoplasma bindt zich aan receptoreiwit ontstaat hormoon-
receptorcomplex dit gaat via kernporie in kernplasma kan dan gen aan- of uitzetten
Peptidehormonen
Hormoon bindt zich aan receptoreiwit op celmembraan aan binnenkant celmembraan
wordt signaalmolecuul gevormd (second messenger) deze maakt bijvoorbeeld enzym aan
en geeft signaal in cel door
- Wanneer een signaal via meerdere schakels wordt doorgegeven, spreek je van
signaalcascade
,Hormoonklieren
Hypofyse midden in hoofd onder hersenen
- Hypothalamus is gedeelte van hersenen dat net boven de hypofyse ligt
o Maakt oxytocine en ADH voor achterkwab
o Geven ook IH en RH-hormonen af aan voorkwab
RH stimuleren de endocriene cellen om bepaalde hormonen te
produceren
IH stimuleren de endocriene cellen om bepaalde hormonen juist
het maken van hormonen te laten remmen
- Hypofysevoorkwab (adenohypofyse) eiwithormonen : LH, FSH, TSH
- Achterkwab (neurohypofyse) oxytocine en ADH
- Hypofyse produceert ACTH (stresshormoon) en groeihormonen (GH)
Neurosecretie wanneer hormonen door neuronen worden gemaakt (neurohormonen)
Schildklier
Schildklier ligt in hals
- Produceert thyroxine (schilklierhormoon), jodium is hiervoor noodzakelijk dit
stimuleert de stofwisseling, groei en ontwikkeling van kinderen
- TSH stimuleert de vorming van schildklierweefsel, opname van jodium en productie
thyroxine, TSF uit hypothalamus stimuleert deze TSH
- Thyroxine remt productie van TRF en TSH negatieve terugkoppeling
Spijsverteringsklieren
Spijsverteringshormonen worden gemaakt in door endocriene cellen in de alvleesklier en
maag- en darmwand.
Alvleesklier heeft exocriene functie
- Het produceert spijsverteringssap dat wordt afgegeven aan 12-vingerige darm
- Tussen cellen van alvleesklieren liggen endocriene cellen eilandjes van Langerhans
o Hierin zitten a-cellen die glucagon produceren en B-cellen die insuline
produceren.
Iemand eet koolhydraten koolhydraten worden in darmkanaal verteerd tot glucose
glucose wordt in dunne darm opgenomen glucoseconcentratie stijgt B-cellen gaan
insuline produceren hierdoor meer glucose eiwitten glucose kan door celmembraan
cellen nemen meer glucose op uit bloed cellen in lever en spieren zetten glucose om in
glycogeen glucose concentratie daalt.
Glucose ------------------------------------- glycogeen
Insuline
Glycogeen --------------------------------- glucose
Glucagon
,Nieren en bijnieren
Bijnieren maken adrenaline
- Adrenaline zorgt ervoor dat glycogeen in de spieren en lever omgezet wordt in
glucose.
- Ook zorgt adrenaline voor een versnelde hartslag en ademhaling
Nieren produceren het hormoon epo wanneer er onvoldoende zuurstof aanwezig is
- Dit stimuleert de productie van rode bloedcellen in het ruggenmerg , hierdoor wordt
het bloed stroperiger en neemt het zuurstofgehalte in het bloed toe
Bijnierschors produceert cortisol onder invloed van ATCH
- Dit verhoogt de glucoseconcentratie
Paragraaf 3
Bouw van zenuwstelsel centrale zenuwstelsel en perifere zenuwstelsel
- Centrale zenuwstelsel grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam en
ruggenmerg
- Perifere zenuwstelsel alle zenuwen die delen van het lichaam verbinden met
centrale zenuwstelsel
Functie van zenuwstelsel
- Animale zenuwstelsel regelt bewuste reacties, houding en beweging
- Autonome of vegetatieve zenuwstelsel werking van inwendige organen
(onbewuste reacties)
Prikkels en impulsen
Prikkel (invloed uit het milieu op een organisme) onder invloed van prikkels ontstaan
impulsen (elektrische signalen) impulsen gaan door zenuwen naar hersenen en worden
daar verwerkt hersenen reageren weer door impulsen af te geven
Zintuigcellen receptoren (ontvangers)
Neuronen conductoren (geleiders)
Spieren en klieren effectoren (uitvoerders)
Je hebt ook gliacellen, deze hebben ondersteunende functie in zenuwweefsel
Neuronen
Zij geleiden impulsen en geven signaalmoleculen (neurotransmitters) af
Bestaat uit cellichaam met uitloper
Uitlopers :
- Dendriet Uitloper die impulsen naar cellichaam toe leidt
- Axon (neuriet) uitloper die impulsen van cellichaam afleiden
, - Myelineschede isolerende laag om veel axonen/dendrieten, bestaat uit gliacellen
(cellen van Schwann)
- Cell junction verbinding tussen cellen in meercellige organismen
Communicatie tussen neuronen
- Axon geeft neurotransmitters af in synaptische spleet tussen neuron en doelwitcel
neurotransmitter bindt zich aan receptoren van membraan doelwitcel
- Deze communicatie is snel.
Verschillende neuronen
- Sensorische neuronen (gevoelszenuwcellen)
o Geleiden impulsen van zintuigcellen naar centrale zenuwstelsel
o Cellichamen liggen vlak bij czs in spinale ganglia (ruggenmergszenuwknoppen
en hebben een lang dendriet)
- Motorische neuronen (bewegingszenuwcellen)
o Geleiden impulsen van czs naar effectoren (spieren of klieren)
o Cellichamen liggen in czs en hebben een lang axon
- Schakelneuronen
o Geleiden impulsen binnen czs
o Liggen in czs
Zenuwen
Zenuwen hierin liggen de uitlopers neuronen met laag bindweefsel voor bescherming
- Verbinden het czs met alle andere lichaamsdelen
o Gevoelszenuwen alleen uitlopers van sensorische neuronen
o Bewegingszenuwen alleen uitlopers van motorische neuronen
o Gemengde zenuw bevat beide neuronen
Hersenen
Hersenen zijn omgeven door drie vliezen die voor bescherming zorgen, ook zorgt
hersenvocht (gemaakt in holten) voor bescherming van schokken, voert afvalstoffen af en
speelt rol bij handhaven juiste temperatuur
- Grote hersenen
o Functie verwerken van impulsen
o In schors ligt grijze stof, hierin liggen cellichamen van schakelcellen
o In het merg ligt witte stof met axonen van schakelcellen
o Primair en secundair gevoelscentrum
o Primair en secundair bewegingscentrum
- Kleine hersenen
o Het coördineren van bewegingen
o Zorgen voor evenwicht
o Uitvoering geautomatiseerde handeling
- Hersenstam
o Gedeelte tussen grote hersenen en ruggenmerg
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 509399. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76669 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen