Historische Context: Duitsland in Europa (1918-1991)
P1: Interbellum en Tweede Wereldoorlog (1918-1945)
Politieke verandering Duitsland eind WO1: Duitsland wordt een republiek met een
democratische regering (van liberalen, confessionelen, sociaaldemocraten) en een
parlementaire democratie. Hier zijn de sociaaldemocraten erg mee bezig à
Weimarrepubliek, wapenstilstand getekend à democratie opbouwen
Wilhelm= autocratische keizer (alleenheerser) à doet afstand door politieke
verandering.
De communisten gaan zich laten horen (door armoede) à productiemiddelen
gemeenschappelijk à ideeën vallen goed
In de republiek van Weimar is er een slechte democratische basis
Neerslaan Spartacusopstand (communistisch), d.m.v. regering die hulp inroept, heeft
latere gevolgen
Conservatieven en nationalisten tegen Weimarrepubliek; ze wilden terug naar de
oude toestand waar het parlement weinig te zeggen had
Dolkstootlegende= de Duitse soldaten worden verraden. Het Duitse leger heeft WO1
niet verloren op het slagveld, maar is neergestoken door het vaderland (de mensen
die de macht in handen hadden/ socialisten)
Verlies van WO1 en de vrede van Versailles niet getekend = vernedering voor
Duitsland.
Vrede van Versailles:
- Deel van de gebieden afstaan (waar ze veel grondstoffen vandaan haalden en
waar veel etnische Duitsers wonen)
- Wapens/ leger beperken
- Schuldbetalingen voor herstel
à Duitsland wordt nog armer (geen verbetering van de economische situatie)
1923: ontstaan van een crisis doordat ze geen herstelbetalingen kunnen doen aan
Frankrijk en GB --> FR gaat het Ruhrgebied bezetten --> arbeiders leggen werk neer
--> inflatie gigantisch --> Duitsland "failliet” = goede basis voor het communisme
Het wantrouwen in de democratie groeide hierdoor nog meer
Vanaf 1924 bloeide de Duitse economie weer op door:
- Dawesplan
, - Frankrijk trekt zijn leger terug uit het Ruhrgebied (zagen dat ze alleen hun geld
kregen als de Duitse economie zich herstelde en de relaties werden
verbeterd)
1923: Duitsland geholpen door de V.S. --> Dawesplan (uitvoering in 1924)
Dawesplan= Amerikaanse steun (geld, leningen) om de Duitse economie terug op de
rails te krijgen --> Duitsland kan herstelbetalingen doen aan FR en GB --> die
kunnen weer de oorlogsleningen terugbetalen aan de V.S.
Negatief gevolg Dawesplan: Duitsland moet de lening uiteindelijk terug afbetalen -->
zijn erg afhankelijk van de V.S.
1930: Duitsland opnieuw in een crisis --> door Amerikaanse crisis (crisis van het
wereldkapitalisme, beurskrach 1929). Het geld van de V.S. lag bij Duitsland (voor de
economie te herstellen) --> Duitsland betrokken bij de crisis
3 indirecte oorzaken economische crisis:
- Overproductie: Amerikaanse boeren hadden hun productie opgevoerd en toen
de Europese landbouw zich herstelde, overtrof de agrarische productie de
vraag
- Te weinig controle van de banken over het geleende geld
- De lonen blijven laag
De landen waren nauw met elkaar verbonden door de wereldeconomie --> crisis had
zware gevolgen voor Europa
Roosevelt= nieuwe president van de V.S. --> New Deal (maatregelen). Overheid
moet op vrijwillige basis samenwerken met bedrijven. Zijn maatregelen waren
socialistisch (subsidies particuliere bedrijven, werkgelegenheidsprojecten, ...)
--> voor de eerste keer gaat de overheid zich met de economie bemoeien
2 politiek-maatschappelijke stromingen profiteerden van de economische crisis:
Communisme
Extreem-nationalisme --> nationaalsocialisme= Hitler
1919: Spartacusopstand (communistisch) neergeslagen door sociaaldemocratische
regering --> wantrouwen --> communisten (KPD) willen niet in zee gaan met de SPD
Mensen gaan tijdens de economische crisis stemmen op Hitlers partij = NSDAP
(nationalistisch). Hun grootste tegenstanders zijn de communisten.
De NSDAP speelde in op de ontevredenheid t.o.v. de Weimarrepubliek; er werd
ingespeeld op het nationalistische --> ontevredenheid over de Vrede van Versailles,
gebieden terugkrijgen --> “één Duitsland”
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottebuijsrogge. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.