Groeihormoon: somatroop hormoon
1
Hypothalamus geeft GH-RH releasing af -> hypofyse wordt gestimuleerd -> geeft GH af.
Of
Hypothalamus geeft GH-IH inhibitie af -> hypofyse wordt geremd
GH heeft op weefsels invloed door cellen te laten vermeerderen waardoor de weefsels groter worden.
Te veel -> reuzengroei -> groei van weke delen in het gezicht, handen en voeten -> acromegalie
Te weinig -> dwerggroei
Schildklierhormoon: thyroxine
Hypothalamus geeft TRH af -> hypofyse wordt gestimuleerd -> geeft TSH af -> stimuleert schildklier ->
schildklier geeft thyroxine af.
Zorgt voor skeletgroei en celstofwisseling.
Hypothyreoïdie: tekort aan schilklierhormoon -> jodium gebrek
= Negatieve terugkoppeling ontbreekt -> hypofyse en hypothalamus produceren grote hoeveelheden
stimulerende stoffen -> schildklier wordt groot
Hyperthyreoïdie: overmaat aan schildklierhormoon -> verhoogd basaal metabolisme
Calciumhomeostase:
- PTH -> wordt afgegeven door de bijschildklieren
o Wordt afgegeven bij daling calciumspiegel
o Haalt calcium uit bot om gehalte te laten stijgen
o Stimuleert osteoclasten om deel botkalk op te lossen
o Stimuleert terugresorptie van calcium in de nier
o Stimuleert omzetting van vitamine D
- Vitamine D -> opgeslagen in de lever -> actieve vitamine D
o Bevordert resorptie van calcium- en fosfaatinonen in darm
o Bevordert terugresorptie van calcium uit voorurine nieren
- Calcitonine
o Remt bot afbrekende activiteit door osteoclasten te remmen
o Botopbouw stijgt
Geslachtskenmerken en geslachtshormonen:
Bij mannen: Productie GN-RH -> verhoogde testosteronproductie
Bij vrouwen: FSH en LH
Menstruatiecyclus:
1. Proliferatiefase: ontwikkeling van rijping van eicel -> eisprong van follikel -> oestrogeen stimuleert
groei baarmoederslijmvlies
2. Secretiefase: resterende follikelwand in ovarium produceert oestrogeen en progesteron
Progesteron = stimuleert verder groei van baarmoederslijmvlies, toename van bloedvaten en opslag
van glycogeen in slijmvlies
Geen bevruchting -> geel lichaam degenereert -> hormoonproductie stopt -> baarmoederslijmvlies wordt
afgesloten
,Oorzaken veroudering:
Hormonale verandering
o Na 30e neemt afgifte geslachtshormonen af -> verminderde vruchtbaarheid
o Verhoogt risico op osteoporose door dalende oestrogeenspiegel
Antagonistische pleiotropie
= het gen heeft zowel positieve als negatieve effecten
Voorbeeld: testosteronproductie -> positief: vruchtbaarheid en spieropbouw
-> negatief: verhoogt LDL en verminderd immuunsysteem
Beperkte delingsvermogen van cellen
o Bij iedere celdeling worden het uiteinde van de chromosomen (telemeren) iets korter, als ze
te kort zijn is celdeling niet meer mogelijk
Apoptose
o Geprogrammeerde zelfdoding van cellen
Mechanische slijtage
o Weefselherstel verloopt steeds trager of nauwelijks meer
Schade op moleculair niveau
o Straling, stress, etc. veranderen de structuur van eiwitten en DNA -> functieverlies in cellen
en weefsels
Gevolgen veroudering:
- Spieren nemen af in omvang en maximaal kracht wordt minder van witte (IIB) naar rode IIA) vezels
- Bindweefsel in pezen, banden en gewrichtskapsel verliezen bij veroudering water, minder vormbaar
- Botweefsel gaat minder calcium bevatten (minder Ca2+)
- Proprioceptie verminderd -> lastig om motorische taken nauwkeurig uit te voeren -> valrisico hoog
- Gezichtsvermogen neemt af
- Gehoor -> hoge frequenties hoor je minder goed, frequenties onderscheiden wordt lastiger
- Reuk en smaak -> degeneratie van smaakpapillen en verlies van neuronen -> gebrek aan eetlust
- Neuronen -> ophoping van niet-afbreekbare resten -> minder ruimte voor nuttige -> cellen
functioneren trager -> snelheid van prikkelgeleiding neemt af -> reactiesnelheid neemt af
- Mentale functies verminderen, denksnelheid neemt af, korte termijn wordt minder
- Hartfrequentie daalt, maximale slagvolume neemt af, contractie vermogen neemt niet af
- Vaatstelsel arteriën worden minder rekbaar, want elastine neemt af
- Regeling van bloeddruk reactie van hersenen op bloeddrukdaling wordt trager, HMV neemt af
- Ventilatie -> elasticiteit van longweefsel neemt af -> retractiekracht neemt af
- Luchtwegen en alveoli (longblaasjes) diameter van bronchiën wordt kleiner -> luchtweerstand neemt
toe en diffuse capaciteit neemt af
- Stofwisseling in maag-darmkanaal neemt de peristaltiek af -> obstipatie. Vetweefsel neemt toe,
spiermassa af -> weefsel verbruikten minder energie -> verlaagde basale metabolisme -> minder goed
aanpassen aan de kou
- Uitscheiding concentratie en verdunningsvermogen van nieren neemt af. Halfwaardetijd daalt
- Afweerfuncties -> minder T-lymfocyten worden geproduceerd waardoor ouderen vatbaarder zijn
Cellulaire veroudering:
Cel met verkeerde DNA -> fouten bij vertalen DNA -> nieuwe enzymen gevormd -> ontstaan beschadigde cellen
Oxidatieve stress:
Door inspanning hogere stofwisselingsactiviteit -> hogere concentratie oxidanten -> kan eiwitten beschadigen
Maar
Oxidanten die tijdens spierarbeid worden geproduceerd -> signaalfunctie -> zet lichaam aan tot produceren
antioxidanten -> spier weer beschermen tegen verdere beschadigingen door oxidanten
, Erfelijkheid = voor geprogrammeerde factoren:
- Hormonale veranderingen
- Antagonistische pleiotropie
- Beperkt delingsvermogen van cellen
- Apoptose
Milieu = omgevingsfactoren, inclusief leefstijl en gedrag:
- Mechanische slijtage
- Straling (radioactiviteit, röntgen, UV)
- Giftige stoffen
- Overvoeding
- Fysieke en psychische stress
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneklaassen0117. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,44. Je zit daarna nergens aan vast.