Onderwijzen = “Het geheel aan maatregelen en interventies die in een leeromgeving worden
genomen om het leerproces van LLN te ondersteunen, ongeacht de context.”
o Doel onderwijs = kennis, vaardigheden en attitudes waarover LLN beschikken
bijstellen, uitbreiden of verfijnen leren en problemen oplossen
Leren: incidentieel <-> intentioneel (doelgericht)
Studentgecentreerd onderwijs
o Student = actief en constructief lerende persoon die in interactie met een
stimulerende leeromgeving geacht wordt om doelbewust kennis gaat construeren
o Sociaal constructivisme student heeft constructieve, actieve rol in zijn leerproces
Kennis wordt geconstrueerd binnen bepaalde socio-culturele context
Kennis is gesitueerd in de sociale context interactie met omgeving en
anderen
Kennisconstructie is sterk bepaald door de specifieke activiteiten, context en
cultuur waarbinnen ze verworven en gebruikt wordt
Dubbele pijlen: de componenten beïnvloeden elkaar en moeten op elkaar zijn afgestemd
4 grote componenten in de onderwijsomgeving
o LLNkenmerken en leeractiviteiten
o Doelstellingen
= vertrekpunt van didactisch proces
o Leeromgeving (evaluatie, inhouden, ondersteuning)
o Context
Als ontwerper van een leeromgeving in een bepaalde context ga je doelstellingen formuleren
o In functie daarvan ga je een leeromgeving oprichten
Leerinhouden selecteren
Studiemateriaal en werkvormen selecteren
Die een aantal leeractiviteiten bij de LLN gaat uitlokken
o Studenten in het achterhoofd specifieke LLNkenmerken
o Evaluatie in het achterhoofd
1
, Het model kan gebruikt worden pre-design en post-design
o Pre: voorafgaand aan ontwerpen van onderwijsleeromgeving, vak,…
Hoe krijgen de componenten plaats in mijn omgeving?
Hoe kan ik dit optimaliseren?
o Post design na implementatie en evaluatie van een leeromgeving = reflectie
Componenten evalueren
Zijn alle componenten op elkaar afgestemd?
Doelstellingen als ankerpunt/vertrekpunt van het didactisch proces
Kwaliteit van de afzonderlijke componenten is belangrijk
o Componenten moeten kwaliteitsvol worden ingevuld en op elkaar worden
afgestemd
Constructivistische visie op leren
o Studentgecentreerd onderwijs constructivistische visie op leren
o LLN hebben actieve rol in leerproces niet passief kennis opvangen
4 grote componenten in de onderwijsomgeving
o LLNkenmerken en leeractiviteiten
o Doelstellingen
= vertrekpunt van didactisch proces
o Leeromgeving (evaluatie, inhouden, ondersteuning)
o Context
LLNkenmerken en leeractiviteiten
3 kenmerken die bepalend zijn voor leergedrag van studenten: domeinspecifieke voorkennis,
metacognitieve strategieën, motivatie
o Domeinspecifieke kennis
= alle kennis over feiten, begrippen, definities, formules, algoritmes … die
deel uitmaken van een specifiek vakgebied
Verschillen in juistheid, hoeveelheid, beschikbaarheid
Adequate voorkennis betere selectie van relevante info, beter info
opslaan, beter info uit geheugen
LKR:
Nagaan of LLN over domeinspecifieke kennis beschikken bv via
diagnostische toetsen die peilen naar voorkennis
Expliciteren welke kennis en vaardigheden LLN moeten hebben in
begin van een opleidingsonderdeel
Nagaan: Wat werd in relevante vorige cursussen behandeld?
Indien onvoldoende voorkennis aanwijzingen geven om tekorten
weg te werken (voorkomt later vastlopen in leerproces)
o Metacognitieve strategieën
= de kennis en vaardigheden om het eigen denken, handelen en leren te
organiseren, te sturen en te controleren
Zelfsturing: sturen van verloop en resultaten van leerproces
LP plannen, toetsen, sturen, bewaken, reflecteren,…
LKR:
Rekening houden met mate waarin LLN metacognitieve strategieën
weten te hanteren
Aanleren om eigen leerproces zorgvuldig en zelfstandig op te volgen
2
, o Motivatie
Leeroriëntaties (Vermunt) = persoonlijke doelstellingen, intenties, motieven,
verwachtingen, houdingen van LLN bij onderwijs
Invloed op leeractiviteiten invloed op bereidheid om zich in te spannen
voor taak
Hoe hoger motivatie hoe hoger inzet
Leeractiviteiten of resultaten beïnvloeden ook motivatie
Variatie aan leeroriëntaties:
Arbeidsmarkt (halen van diploma, uitoefenen van beroep)
Eigen persoon (eigen ontwikkeling, zich bewijzen)
Academisch (uitdiepen van interesse, leren om te leren)
Conditioneel (sociale contacten, weg van de sleur)
LKR:
Gedifferentieerde aanpak (vb. belang van vak voor beroepsleven
benadrukken)
Verrassende vragen stellen intellectuele nieuwsgierigheid wekken
Leersituaties creëren waarin je mag leren en dus fouten mag maken
LLNkenmerken gaan bepalen welke leeractiviteiten LLN gaan inzetten
o LLN voeren LA uit vanuit hun motivatie, domeinspecifieke voorkennis en
metacognitieve strategieën
Leeractiviteiten
o = cognitieve verwerkingsstrategieën of denkactiviteiten die LLN min of meer bewust
gebruiken om informatie te verwerken
o Cognitieve LA: relateren, structureren, analyseren, toepassen, memoriseren,
selecteren,…
LLN verschillen in hoeveelheid + aard van verwerkingsstrategieën:
Reproductiegericht : verwerken leerstof stap per stap – analyseren,
memoriseren, herhalen
Betekenisgericht: verwerking in de diepte – structuren, relaties,
verbanden, kritisch reflecteren
o Affectieve LA: motiveren, concentreren, zichzelf beoordelen, waarderen,
inspannen,…
o Regulatieve LA: oriënteren, plannen, proces bewaken, toetsen, reflecteren,
bijsturen,…
o Verwerkingsstrategieën zijn niet stabiel veranderen over de tijd (zijn dus
veranderlijk)
o Afhankelijk van de overheersende opvatting van LKR over goed onderwijs
Transmissie van kennis
Faciliteren van leren
o LKR:
Nagaan welke cognitieve verwerkingsstrategieën nodig zijn om
doelstellingen te behalen
Afhankelijk van de doelstellingen LKR moet bepaalde
verwerkingsstrategieën ‘uitlokken’ in de loop van het leerproces
Nagaan in hoeverre de LLN in staat zijn om de gewenste strategieën ook
daadwerkelijk te hanteren (vb. analyse van log-files)
3
, Dubbele pijl tussen leeromgeving elkaar beïnvloeden
o Stel je hebt al veel voorkennis als LKR ga je hier rekening bij houden bij designen
o Stel bij aanvang geen interesse hebt in BVL maar de LKR brengen de inhoud op zo’n
interessante manier en leuke werkvormen dan kan de motivatie van de LLN stijgen
Doelstellingen
Doelstellingen = wat de LLN als resultaat van een onderwijsleerproces moeten bereiken
functioneren als maatstaf voor de leeractiviteiten van de LLN en de leeromgeving die de LKR
creëert
o = richtinggevend voor het verwachte resultaat van het leerproces
o Doelen hebben betrekking op kennis en vaardigheden die LLN moeten verwerven
Output van leeromgeving
Doelen = criteria om beslissingen ivm leeromgeving (materiaal, inhoud, werkvormen,
evaluatie) te maken
o Doelen zijn richtinggevend voor verwachte resultaat van het leerproces
o Maatstaf voor leeractiviteiten van LLN en leeromgeving van LKR
Classificatiesysteem Bloom, Gagné
o Bloom
Hiërarchische doelen Hogere orde versus lagere orde
Doelen staan in hiërarchisch verband: je moet eerst een doel van de
lagere orde realiseren (bv. kennen), dan pas een doel van de hogere
orde (analyseren)
3 domeinen: cognitief, affectief, psychomotorisch
6 niveau’s van bloom
1. Kennen = informatie herinneren
o Herkennen, beschrijven, benoemen
2. Begrijpen = ideeën of concepten uitleggen
o Interpreteren, samenvatten, uitleggen,…
3. Toepassen = info in een andere context gebruiken
o Bewerkstelligen, uitvoeren, gebruiken, toepassen
4. Analyseren = info in stukken opdelen om de verbanden en relaties
te onderzoeken
o Vergelijken, organiseren, uit elkaar halen, ondervragen
5. Evalueren = motiveren of rechtvaardigen van een besluit of
gebeurtenis
o Controleren, hypothetiseren, bekritiseren, beoordelen
6. Creëren = nieuwe ideeën, producten of gezichtspunten genereren
o Ontwerpen, maken, produceren, uitvinden, bouwen,...
o Gagné
5 categorieën van leren
Intellectuele vaardigheden
Hoe procedures te volgen om dingen gedaan te krijgen
Discriminatie/onderscheiden, concrete begrippen hanteren,
gedefinieerde begrippen hanteren, regels voor probleemoplossing
hanteren, complexe probleem oplossen
Cognitieve strategie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper struyfe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €19,39. Je zit daarna nergens aan vast.