Private veiligheidszorg
Private veiligheid: wat bedoelen we?
Meest verscheiden definities
- Vertrekpunt: Belgische regelgeving
o Al wat hierin voorkomt is private veiligheid, wat hier niet in voorkomt is geen
private veiligheid
o Ook elementen die niet in de wet staan maar wel hetzelfde toepassingsgebied
hebben maar wel in andere wetgeving terug te vinden is
o Wat zijn de kerndomeinen die we terugvinden in de literatuur maar staan nog
niet in de wetgeving
- Gekleurd door de plaats waar men gelokaliseerd is
Overzicht
Domeinen:
o Kerndomeinen:
§ Bewaking
§ Beveiliging: gebruik, commercialisering, uitoefening en gebruik van
materialen die dienen om de zaak veilig te maken (camera’s,
alarmsystemen, wapens)
§ Opsporing: privépersonen die naast de publieke tak aan opsporing
doen à detectivewet
§ Adviesverlening: privémensen die veiligheidsadvies verlenen à advies
om het voorkomen of opsporen van ongewenst gedrag
§ Private bestraffing/ private strafuitvoering: in andere landen van
toepassing maar niet in België (wel achterpoortjes)
• Transitiehuizen: waar men wordt voorbereid om de voorlopige
invrijheidsstelling à overgang tussen gevangenisleven en vrije
leven die worden geëxploiteerd door private ondernemingen
• Interneringshuizen: worden uitgebaat door private
ondernemingen/ gespecialiseerde bedrijven
o Warme bewaking: psychiatrie à toezicht op de mensen
zelf, alle vormen van bewaking waar de bewaker contact
heeft met de gedetineerde
o Koude bewaking: door veiligheidsfirma’s à geen
contact tussen bewaker en bewaakte vb.
toegangscontrole bezoekers
• Geen wetgeving over private bestraffing à alleen een rechter
mag u een straf opleggen maar er is wel private bestraffing
(trajectcontrole, winkeldiefstal)
o Gereguleerde modi: vormen waarom die worden uitgeoefend
§ Uitoefening van bewaking, uitoefening van beveiliging, uitoefening van
adviesverlening
§ Opleiding die wordt voorzien om de uitoefening te realiserenà
gecontroleerd door de overheid
1
, § Gebruik: onder welke omstandigheden welke middelen mogen worden
gebruikt
- Componenten van elk domein
- Organisatievorm
13 componenten kerndomein bewaking:
WPV Art. 3
- Statische bewaking van goederen
o Bewaking van goederen om te voorkomen dat de goederen in andere handen
geraken dan voor ze bedoelt zijn
- Mobiele bewaking goederen
o Bewakingsagent verplaatst zich van goed tot goed dat hij bewaakt. Overal waar
hij komt bewaakt hij goederen
o Vanaf dat de bewakingsagent de openbare weg moet gebruiken om van goed
A naar goed B te gaan
o Bewakingsagent alarmcentrale
- Beveiligd vervoer
o Bezighouden met alle waardevolle goederen die verplaatst moeten worden à
verschillende deelactiviteiten (geld, diamanten, goud)
o Naast vervoer ook uitbaten van geldtelcentrum en handelingen die moeten
worden getroffen wanneer het geld aankomt op de plaats van bestemming
- Alarmbeheer
o Uitbating van alarmcentrales
- Bescherming personen
o Bodyguarding, persoonsbescherming → mensen die bescherming nodig
hebben krijgen bescherming van de staat
o Crisiscentrum van regering beoordeeld of de bescherming nodig is
- Winkelinspectie
o Bewakingsagenten (zonder uniform) observeren gedrag van winkelend
personeel
- Evenementenbewaking
- Bewaking uitgaansmilieu
o Portiers
- Doorzoekingen
o Naar wapens, explosieven, afluisterapparatuur en personen
o Sweepings door bewakingspersoneel die een ruimte doorzoekt en bewaakt
o Met speurhonden, elektronische detectieapparaten
- Verrichten vaststellingen
o Vastellingen die enkel en alleen betrekking hebben op goederen ≠ gedrag van
mensen
o Controle op betalend parkeren
- Verkeersbegeleiding
o Begeleiding gedaan door particulieren die voorzien is tegen het
verkeersreglement (gemachtigde opzichters)
- Terbeschikkingstelling van technische materialen
o Omvang ongeval bekijken door middel van drones en operatoren die
handelingen stelt onder toezicht van politie
2
, - Restcategorie die betrekking heeft op alle vormen van controle met betrekking op de
veiligheid
Twee bijzondere componenten kerndomein bewaking:
- Bijzondere veiligheid bij openbare vervoersmaatschappijen
o 2006: wet tot regeling van de private en bijzondere veiligheid
§ Van NMBS, De Lijn
§ Toezicht houden op het gedrag van gebruikers van het openbaar
vervoer
§ Bijzondere competenties: pepperspray, handboeien, vaststellingen
doen en boetes geven die betrekking hebben op specifieke inbreuken
- Maritieme veiligheid
o Ter bestrijding van de piraterij
o Gaan aan boord van schepen die in risicozones varen om te voorkomen dat
piraten aan boord komen
o ≠ meer actueel → fenomeen doet zich niet meer voor
Twee componenten kerndomeinen beveiliging
- Conceptie, onderhoud of herstelling van alarmsystemen
o Sinds 1990 in de wetgeving: art. 6WPV
- Conceptie, onderhoud of herstelling van camerasystemen
o Sinds 2017 in de wetgeving art. 7 WPV
Componenten kerndomein adviesverlening
Art. 8-9 WPV
- Advies aangaande voorkomen strafbare feiten tegen personen of goederen
- Het uitwerken, uitvoeren en evalueren van doorlichtingen, analyses, strategieën,
concepten, procedures en trainingen op het veiligheidsgebied
o 3 uitzonderingen:
§ Advies inherent aan een hoofdactiviteit = criminoloog die aan de
universiteit werkt: hoofddoel is criminaliteit ≠ private veiligheid,
architect die aan een bank advies geeft over de veiligheid, overheid
die advies geeft over
§ De overheid die activiteiten inzake veiligheidsadvies levert
§ Advies met betrekking op informaticasystemen
Componenten kerndomein opsporing
- Opsporen van personen en goederen
- Inwinnen van informatie over personen
- Verzamelen van bewijsmateriaal
- Opsporen van bedrijfsspionage
- Open restcategorie
3
,Organisatievormen: bewaking
Twee organisatievormen
- Diensten van bewaking aanbieden aan 3de → onderneming
(bewakingsonderneming) art. 4 WPV
- Activiteit van bewaking uitoefenen voor uzelf → interne dienst (colruyt, nationale
bank) onder de vorm van een eigen, interne bewakingsdienst
- Bijzondere vormen interne diensten: Art 5 WPV
o Voor activiteit van evenementenbewaking art. 24 WPV
§ Niet verplicht om externe bewaking organisatie aan te duiden bij bv.
Fuiven
§ Vergunningsregime waaraan een interne bewakingsdienst
onderworpen is → van federale OH naar lokale OH verplaatst (bij
lokale evenementen chiro vraagt aan de burgemeester of de eigen
chiroleiding bewaking mag zijn)
§ Grenspalen aangezet → bij verenigingen waarbij de hoofdactiviteit ≠
het organiseren van evenementen
o Voor activiteit op controle van betalend parkeren art. 25WPV
§ Normaal gezien een bewakingsactiviteit → gehele exploitatie van
parkeren/parking is gegeven aan een concessiehouder die eigen
personeel mogen inzetten
- Uitzonderingen interne diensten: art. 5 lid2 WPV
o Statische bewaking in gebouwen die voor het publiek niet toegankelijk zijn
§ Nachtwaker in een gesloten bedrijfsgebouw wel moet hij in dienst zijn
van de onderneming
o Alarmbeheer
§ Wanneer het bedrijf zijn eigen alarmen beheren (colruyt, KBC)
o Sommige vormen van beveiligd vervoer
§ Bankmedewerkers mogen onder bepaalde voorwaarden (onder
bepaald bedrag) zelf geld vervoeren
o Verkeersbegeleiding
§ Wielergroep
Exclusieve organisatievorm bewaking
Art. 11-12 WPV
Exclusief interne diensten:
- Veiligheidsdiensten openbare vervoersmaatschappijen
o Alleen georganiseerd onder de vorm van een interne dienst van die
maatschappij
Exclusief ondernemingen:
- Maritieme veiligheidsondernemingen
o Omwille van grote specialiteit die hierbij komt kijken kan deze alleen worden
georganiseerd door speciaal opgeleide organisaties
Organisatievormen andere domeinen
Exclusief ondernemingen:
4
, - Beveiliging: exclusief ondernemingen art. 6-7 WPV
- Adviesverlening: exclusief ondernemingen: art. 8-9 WPV
- Opleidingsinstellingen: opleidingen van alle kerndomeinen art. 10 WPV
o Opleidingen bepaald door binnenlandse zaken → verstrekt door
opleidingsinstellingen die worden verstrekt door binnenlandse zaken
Private veiligheid definitie:
Disparate definitie → moeilijk om tot een definitie te komen
- Van zodra men een definitie kiest, zit men met een hiaat → niet alles kan gedekt
worden
- Vaak gevormd in functie van eigen achtergrond van auteur
- Zoeken naar constitutieve elementen naar wat privé veiligheid is of wat niet
o Wie is de uitvoerder (publieke actor/private actor)
o Wat is de context? (Commercieel/ niet commercieel)
o Wat is de verhouding van de uitvoerder/ opdrachtgever (contractueel/ in
house)
o Aard van de opdrachtgever (privaat/ publiek)
o Plaats van uitvoering (privaat/publiek)
o Welk belang (particulier/algemeen)
Examenvraag: definitie → haal eruit wat u denkt dat een constitutief element is in de
definitie
Verklaringsmodellen
Verklaringen opgang private veiligheid
Evolutie private veiligheid in België
- Ontstaan: begin 20ste eeuw
o Haven van Antwerpen à oprichting bewakingsonderneming (Ceris)
ste
- 1 aangroeigolf 1960:
o Neerstrijken in België G4S
de
- 2 aangroeigolf: 1980
- 1990-2010: professionalisering
o Door de wet/ markt
- Na 2010: Diversificatie van diensten
o Buiten specifieke bewaking, meer diensten, andere diensten aanbieden
- Na 2017: deelname private veiligheid aan publieke veiligheid
o Zo voorzien in wet 2017 (wet Janbon)
Wetenschappelijk onderzoek
Na WOII
- Over heel de wereld onderzoeksgolf naar de veiligheidsindustrie
- 1977: studie rand corporation voor US department of justice
o Onderzoek voor Amerikaanse regering à 2 verklaringsmodellen ontstaan
§ Junior partner theorie
§ Economische theorie
- Categorieën waar auteurs opzoek naar zijn voor de opkomst van private veiligheid
5
, o Stijging criminaliteit en onveiligheidsgevoel
o Groei van grootschalig private eigendommen
o Overbevraagde publieke politie
o Professionalisering private veiligheidssector
o Faciliterende overheid
§ Vanaf jaren 80 à roep naar liberalisering (invloed Marget Tatcher)
§ Algemene liberalisering à niet met private veiligheid op zich te maken
Junior Partner Theorie (theorie budgettaire beperkingen)
Grondleggers:
- Kakalik & Wildhorn
- Rand corporation
Theorie:
- Economische crisis zet naoorlogse verzorgingsstaat onder druk à budgettaire
beperkingen op alle domeinen
- Politie trekt zich terug uit de veiligheidsdomeinen
- Dit vacuüm wordt opgevuld door de private veiligheidssector
o Private bewakingsonderneming staan politie bij in criminaliteitsbestrijding
o Als klein broertje van de politie (junior partner)
Gevolgen:
Politie blijft dominant in veiligheidsbestel
- Duidelijke bevoegdheidsafbakening
- Politionele kerntaak: repressieve functie à opsporing criminaliteit = hard policing
- Privésector: preventieve functie à voorkomen van criminaliteit = soft policing
Autoritaire régimes
- Private veiligheid gaat de vuile jobs doen
- Belangen van de staat zijn ondergeschikt aan de belangen van de opdrachtgever
- PSCà private security companies
- PMCà private military companies (verboden in België vb.Wagnergroep)
Aanhangers:
- Voornamelijk bij de politiediensten
- Bied verklaringsgrond voor de huidige politiestructuur
- Legt verhouding vast tussen politie-privé met hierbij de politie als regisseur
o Later in de wet zien dat dit niet gaat
- Privé moet betrokken zijn met de veiligheid maar de politie moet aansturen
Economische theorie
Grondleggers:
- Shearing & Wildhorn
- Canada vanaf 1981
Theorie:
Vanaf jaren 60
- Structurele verschuivingen in de samenleving waar een groot deel van het
maatschappelijk leven zich afspeelt
o Gescheiden eigendommen:
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper CRIMISTDNT. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
