Allport: Persoonlijke documenten
- Eén van de eerste psychologen die naar persoonlijkheid keek. In zijn tijd was juist het
behaviorisme van kracht.
- Bij het gebruik van persoonlijke documenten is het belangrijk na te gaan wat voor
persoonlijke documenten het zijn (dagboek, brief, autobiografie, etc.), voor wie het is
geschreven, wat de status ervan is (uniek of is er ondersteunend materiaal), of de
betrouwbaarheid (herkomst) worden aangetoond, wat de waarde van het materiaal is
(kan het zich lenen voor de wetenschap) en wat de invloed is (bias) van de
interpretator.
- Hij zei: “Onze basale belangstelling in de menselijke natuur, de oorsprong daarvan
en de kennis die we van de menselijke natuur hebben ligt in het verwerven van
kennis over concrete individuen.”
- Beschrijft Kruegers 4 soort autobiografieën:
1. het betekenis document
persoonlijke desorganisatie en gevoelens van minderwaardigheid,
schrijven bracht verlichting
2. het egoïstische document
conventioneel en defensief, schaamte speelt geen rol
3. wetenschappelijke biografieën
objectief analyseren en beschrijven, geen spontaniteit
4. naïve documenten
kleurloos verslag van ervaringen. Limited by convention and seem to
lack an essential private life.
- didactic use - beste voor onderwijs
- Ideografische kennis geeft veel extra informatie volgens hem. Echter kan deze niet
los bestaan van de nomothetische kennis.
Nomothetische kennis Ideografische kennis
Verklaren Begrijpen
Populatie Individu
Algemeen Bijzonder
- Rond 1900 komt er aandacht voor individuele verschillen. Er is niet zoiets als
persoonlijkheid maar iedereen is anders. Ook komt de psychologische roman tot
ontwikkeling en de neergang van de Victoriaanse terughoudendheid en taboo t.a.v
intieme gevoelens in brieven, dagboeken en autobiografieën.
- De vroege kindertijd is niet zo belangrijk (tenzij er iets radicaals mis gaat), je moet
het mensen gewoon vragen. Ze kennen zichzelf het beste.
Thomas & Znaniecki - the Polish Peasant
- omslagpunt in het kritisch en niet-kritisch omgaan met persoonlijke documenten
- kritiek Blumer - individuele bijdrage niet representatief, en verkeerde interpretatie
onderzoekers
Stoffer - onderzoek betrouwbaarheid & validiteit persoonlijke documenten
- 238 autobiografieen
- 4 rechters
, - richtte zich op 1 zaak in het leven van de individu
Dollard - Life history method
- methode om globaal overzicht over iemands leven te krijgen
- 7 criteria, 6 life histories
- wel allemaal uit persoonlijke ideeen, niet wetenschappelijke
Zelf deceptie
- zelfs uit documenten waar geen waarheid in lijkt te zitten, kan veel informatie
uitgehaald worden dmv vooroordelen, complexen, inzichtfouten
- geen objectieve methodes om zelf-deceptie op te sporen
- veel superlatieve/absolute uitdrukkingen kan wijzen op zelf deceptie
(Frenkel-Brunswijk)
- kinderen in PD minder bescheiden wanneer anoniem
Catwright en French - lazen dagboek en deden interview om inzicht te krijgen in
betrouwbaarheid
- validiteit oversteeg betrouwbaarheid
- makkelijker overeenstemming te bereiken over concreet gedrag (wat) dan
conceptueel gedrag (waarom))
Polansky - voorspellende waarde PD’en
- construeren 6 benaderingen, welke was de meest succesvolle voorspellers
- structural - hoogt voorspellende waarde
- cultural
- genetic
- episodic
- individual differences - minst voorspellende waarde
- major maladjustment
Baldwin - statistische benadering van hoeverre specifieke onderwerpen in het hoofd
van de schrijver aan elkaar gerelateerd waren
Baggerman & Dekker: Egodocumenten
- Presser bedacht de egodocumenten in de geschiedwetenschap= historische
bronnen, waarin de gebruiker zich gesteld ziet tegenover een ik of een hij als
schrijvend en beschrijvend subject die voortdurend in de tekst aanwezig is. Romein
was zijn tegenstander en vond het gevaarlijke bronnen, want ze zijn subjectief.
- De belangstelling van de egodocumenten is groter geworden. Ze laten het
actor-perspectief en beleving van het verleden zien.
- Een andere trend die later opkomt is het postmoderne denken= een tekst is niet
alleen een feitelijke weergave is, maar vooral ook een document waarin motieven en
onbedoelde betekenissen zijn opgenomen. Je moet tussen de regels doorlezen.
Daarin komt voort dat het autobiografische schrijven steeds populairder wordt, wat
raakt met de relatie met de wereld. De zelfidentiteit komt hiermee naar boven.
- De aanwezigheid van veel superlatieven (overtreffende trap) en absolute statements
is een indicatie van zelfbedrog.
