100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Biologie - thema 5 - Ecologie €5,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Biologie - thema 5 - Ecologie

 0 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting biologie thema 5 vwo

Voorbeeld 2 van de 6  pagina's

  • 12 juni 2022
  • 6
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (5655)
avatar-seller
rooswesselsboer
5.1 Ecologie op alle organisatieniveaus
Ecologie = de wetenschap waarbij de wisselwerking tussen organisme en hun omgeving wordt
bestudeerd

Ecologisch onderzoek vindt plaats op verschillende organisatieniveaus (van klein naar groot):
 Molecuul, vooral het environmental DNA (eDNA) speelt een belangrijke rol. Alle moleculen
samen vormen het genoom, ecogenomica is de wetenschap die met behulp van het genoom
bepaalt welke soorten er in een gebied voorkomen
 Cel
 Weefsel
 Organen
 Organismen/individuen, een levend wezen
 Populatie, groep organismen van dezelfde soort die een voortplantingsgemeenschap vormen
 Levensgemeenschap, alle organismen in een bepaald gebied
 Ecosysteem, levensgemeenschap met biotische factoren en abiotische factoren (meer, bos)
 Biosfeer/systeem aarde, alle ecosystemen samen

Biotische factoren = de organismen van een levensgemeenschap en de
invloed die ze op hun omgeving uitoefenen
Abiotische factoren = invloeden vanuit de levenloze omgeving

Op elk niveau waarop ze onderzoek doen hebben ecologen te maken met
emergente eigenschappen (eigenschappen die specifiek zijn voor dat niveau)

5.2 organismen
Het klimaat is een combinatie van abiotische factoren (temperatuur, wind, licht en water)
Macroklimaat = grote gebieden waar hetzelfde klimaat heerst
Microklimaat = binnen een macroklimaat kunnen door de abiotische factoren microklimaten
ontstaan

Bodem:
 Bestaat uit een mengsel van bodemdeeltjes die omgeven zijn door een dun
watervliesje
 De hoeveelheid humus, zuurgraad, de grondwaterstand en de concentratie
mineralen hebben invloed op de soortensamenstelling van een ecosysteem

Licht:
 Licht is nodig voor fotosynthese van planten
 Zon/schaduwplanten
 Daglengte heeft invloed op de voortplanting bij planten en dieren

Water:
 Planten zijn aangepast aan de beschikbare hoeveelheid water
 Planten in een vochtig gebied hebben veel huidmondjes, een dunne cuticula en kleine
wortels
 Planten in een droog gebied hebben weinig huidmondjes, een dikke cuticula en lange
wortels
 Voor waterdieren zijn het zuurstof en waterstofgehalte van belang


Temperatuur:

,  Chemische processen in organismen worden geregeld door enzymen die afhankelijk zijn van
temperatuur
o Lage temperatuur  kleine enzymactiviteit
o Hoge temperatuur  grote enzymactiviteit
o Te hoge temperatuur  enzymen gaan kapot
 Planten/dieren hebben een wisselende lichaamstemperatuur (poikilotherme dieren) leven
tussen de 0 en 45 graden
 Dieren met een constante lichaamstemperatuur (vogels/zoogdieren) kunnen ook
temperaturen onder de 0 graden verdragen (homoiotherme dieren)

Tolerantie:
 Het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen
 Soorten hebben een eigen verspreidingsgebied (areaal), wanneer planten/dieren zich buiten
hun eigen gebied niet kunnen handhaven is er van tenminste 1 abiotische factor de
tolerantiegrens overschreden  beperkende factor




5.3 populaties
In een populatie kunnen de relaties tussen organismen gericht zijn op concurrentie of coöperatie
(samenwerking)

Concurrentie
 beschikbare voedsel, partners, beschikbare ruimte, beschikbare hoeveelheid licht
 Territorium afbakenen  een eigen gebied waaruit soortgenoten weren
 Niche  de rol van een bepaalde populatie in het geheel van relaties in een ecosysteem (vb:
zwaluw & vleermuis, de ene overdag actief ander ’s nachts)

Coöperatie (balts en paring)
 Het samenleven in groepen kan voordelen hebben voor de verdediging en het zoeken naar
voedsel
 Symbiose  langdurig samenleven van organismen van verschillende soorten
o Mutualisme  beide soorten hebben voordeel van de samenleving (bijen en bloem)
o Commensalisme  als één voordeel heeft en de ander neutraal (boomalgen)
o Parasitisme  de parasiet onttrekt voedsel aan de gastheer (luizen, vlooien)

Er zijn relaties tussen verschillende soorten (interspecifiek) en er zijn relaties tussen organismen van
dezelfde soort (intraspecifiek).

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rooswesselsboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 58716 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd