1.1 BELANGRIJKSTE ASPECTEN
Belangrijkste functies van de nier
- Stabilisatie osmolariteit
Mictiereflex = urine reflex, het lozen
- Regelen ionenconcentraties
van de urine (mictie = wateren)
- Verwijderen metabole afvalproducten/lichaamsvreemde stoffen
- Homeostase van het zuur-base evenwicht Zieke koe reactie wanneer je (als
- Gluconeogenese uit substanties onbekende) de stal binnenkomt ➔
- Productie Erythropoëtine en actief vit D (calcitriol) °bang ➔ stress ➔ urineren
- Productie van renine
- Belangrijke interactie met Deze urine zo snel mogelijk opvangen
o De longen ➔ PH-regeling voor verdere onderzoeken uit te voeren
o Circulatiestelsel
NEFRON
De functionele eenheid van de nier wordt een nefron genoemd, een nier is
opgebouwd uit duizenden van deze nefronen.
Heel het systeem eindigt “blind”.
De bloedvaten hebben een in- en uitgang ➔ de afferente (ingang) en efferente
(uitgang) arteriole
- 2x arterie ➔ arterie → arterie overgang. NIET arterie → venen
overgang
- Vocht duwen doorheen de filter (BV wand, …)
Er zijn 3 processen gaande in de nier (tegelijkertijd)
Filtratie, Reabsorptie, Secretie
FILTRATIE
= Glomerulaire filtratie (in het kapsel van Bowman)
De filter zelf
- Ondoorgangkelijk voor eiwitten ➔ er zijn geen grote hoeveelheden eiwitten terug
te vinden in normale urine, als dit wel zo is dan is het abnormaal
- Eiwitten terugvinden kan gebeuren door de secretie, door bv een ontsteking ➔
deze zijn dus niet gefilterd, alles dat aan een eiwit hangt kan NIET gefilterd worden
- Wat wel door kan hangt af van de grootte en de lading
- Overige substanties = bloedplasma
- De filtratie is zeer intens, om de 20 min een filterbeurt
- RUW proces
REABSORPTIE
= tubulaire reabsorptie ➔ terug opnemen van belangrijjke stoffen die bij de filtratie toch in
de primaire urine geraakt zijn (bv glucose of ureum), dit komt omdat de filtratiezeef niet
aangepast kan worden aan groottes
SECUNDAIR ACTIEF TRANSPORT
De reabsorptie
- Fijner proces dan de filtratie ➔ afval ≠ bruikbare producten
- Van verzamelbuizen naar peritubulaire capillairen in functie van de behoefte
- Geringe resorptie van afvalstoffen
, SECRETIE
= tubulaire secretie ➔ secretie van bepaalde stoffen, ook door cellen in de tubulus zelf
De Secretie
- Van peritubulaire capillairen opnieuw naar de afvoerbuizen in functie van de behoefte
- Bepaalde secreten worden in het tubulusepitheel aangemaakt door de wandcellen
- Secretie KAN urine > filtraat
URINE
Bevat geen bruikbare stoffen, grote hoeveelheden afvalstoffen
ADH = anti diuretisch
Osmolariteit urine > plasma
Ookal drink je niet, toch is er urineproductie want de processen in het lichaam blijven werken hormoon of VP =
- Samenstelling urine in functie van de passage door de tubuli vasopressine
- Bevatten GEEN belangrijke hoeveelheden nutriënten Regelt de
- WEL grote hoeveelheden afvalstoffen (bv ureum) waterpermeabiliteit
- Minimale bevloeiing noodzakelijk ➔ minimale urineproductie van de distale
- Herresorptie is in functie van de waterbeschikbaarheid verzamelbuizen
ADH ➔ URINE en WATERREABSORPTIE
1.2 FUNCTIONELE MORFOLOGIE
(zie anatomielessen)
Opgebouwd uit een cortex en een
medulla, macroscopische bouw/uitzicht is
diersoort specifiek
,BOUW NEFRON
- Tubulus gesloten aan 1 zijde en aan de andere
zijde gaat het over in de afvoergang
- Afvoergangen en verzamelbuizen monden uit in
het nierbekken
- 2 soorten terug te vinden
o Corticale = glomeruli in de buitencortex,
hebben korte lussen van Henle
o Juxta-medullaire = dicht bij de medulla,
hebben diep penetrerende lussen van
Henle
BOUW GLOMERULUS
- Glomerulaire capillairen
- De glomeruli bevinden zich enkel in de cortex
- Afferente arteriolen zorgen voor de bloedtoevoer
- Het filtraat bestaat uit een proteïne vrije vloeistof
- De capillairen zijn verbonden met efferente
arteriolen (er komen GN venulen aan te pas)
- De efferente arteriolen staan in verbinding met de
peritubaire capillairen die verbonden zijn met
venulen
TUBULAIR SYSTEEM
- Wand is een Eenlagig epitheel met BM
- Dubbelwandig kapsel ➔ kapsel van Bowman
- Ruimte van Bowman ontvangt het filtraat
Tubulair systeem
- Proximale tubulus
- Lis/lus van Henle
- Distale tubulus
- Verzamelbuizen
Macula densa = deel van de distale tubulus tussen de
afferente en efferente arteriole
Naast de macula densa ➔ juxtaglomerulaire cellen die
RENINE produceren
Belangrijkste H2O herresorptie in de proximale tubuli
Finale urine-samenstelling bepaald door de hormonale
mechanismen thv de distale tubuli en de verzamelbuizen
URINEWEGEN
Bestaan uit: 2 nierbekkens, 2 ureters, urineblaas en 1 urethra
- Sterk gevouwen epitheliale bekleding ➔ volume vergroting
- Epitheel ondoorlaatbaar voor H2O en opgeloste stoffen, urine samenstelling
ligt vast
o Behalve bij het paard ➔ MUCINE-bijmenging, er wordt nog
mucosa gemengd met de urine in de blaas
- Nierbekken en ureters ➔ contracties en relaxaties stuwen urine naar de
blaas
- Geen sfincter tussen ureter en blaas → uitzetten blaas ➔ ureters worden
dichtgedrukt door diagonale inplanting in blaaswand ➔ retrograde flow
van blaas naar ureter verhinderd
, 1.3 BLOEDVLOEI EN DRUK IN DE RENALE BLOEDVATEN
Bloedperfusie van de nier
- Is >>> dan nodig voor voeding en oxygenatie
- Perfusie = filtratie op gang houden ➔ uitscheiding afvalproducten
- Hoge bloedvloei zorgt zelfs voor minieme wijzigingen ➔ grote impact
- Niet homogeen verdeeld
o 90% door cortex ➔ filtratie in de glomeruli
o Afname vanaf cortex naar nierbekken
- Lage bloedvloei in de medulla
o Noodzaak voor concentrerend vermogen van de nier
o Mee veroorzaakt door de hoge weerstand in de vasa recta
DRUKVERVAL
HD in de glomerulaire capillaire GROTER dan in de ‘normale’ capillairen
Druk in de efferente arteriolen GROTER dan in de ‘normale’ venulen (daarom geen venulen genoemd)
GERINGE drukverlies over de lengte van de capillairen
Gecombineerde weerstand tegen bloedvloei in afferente en efferente arteriolen is HOOG
Druk in de peri tubulaire capillairen is LAGER dan in de ‘normale’ capillaire
Gunstig voor reabsorptie
stippellijn geeft drukverval bij constrictie van de afferente arteriole
bij een constrictie van de afferente/aanvoerende arteriole ➔ daalt de
druk in de andere tubulaire systemen
bij een constrictie van de efferente/afvoerende arteriole ➔ stijgt de
druk in de voorgaande tubulaire systemen en daalt de druk in de
aansluitende systemen
1.4 FUNCTIE VAN DE GLOMERULUS
Filtratie doorheen
- Endotheel van de glomerulaire capillairen = gefenestreerd
(fenestrae epitheel)
- Basaal membraan
- Binnenste epitheellaag kapsel van Bowman ➔ podocyten die het
doorlekken van eiwitten verhinderen ➔ filtratie doorheen de
poriën tussen de podocyten
Doorheen een ZEEF
- Doorlaatbaar voor kleine moleculen, water (grotere
doorlaatbaarheid dan ‘normale’ capillairen)
- ONDOORLAATBAAR voor bv rode bloedcellen en proteïnen
- Elektrisch bedongen
Glomerulair filtraat is een proteïne-vrij plasma
Kleine hoeveelheid albumine mee afgefilterd ➔ wordt geherresorbeerd)
Ook zeer kleine hoeveelheid vrij hemoglobine afgefilterd
Factoren die de filtratie beïnvloeden
- Filtratie principe van de glomerulaire capillairen = ‘normale’ capillairen
- Er spelen 3 krachten een rol bij de filtratie
o HD in de capillairen (+)
o Eiwit osmotische druk in het plasma (capillairen) (-)
o HD in kapsel van Bowman (-)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jack9. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.