In dit document zijn de leerdoelen van het vak Juridische en Ethische Aspecten van Opvoeding uitgewerkt aan de hand van de samenvatting van de literatuur en de hoorcolleges en kadervideo's. De leerdoelen geven een compleet overzicht van de te leren stof voor het tentamen.
, Thema 1 – Afstamming en gezag
Wat is afstamming en gezag?
- Afstamming = Wie zijn juridische gezien de ouders van het kind?
- Gezag = Recht en plicht van ouders om kinderen te verzorgen, op te voeden en zorg te
dragen voor geestelijk en lichamelijk welzijn en veiligheid van het kind en het bevorderen van
de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid.
Hoe ‘ontstaat’ afstamming en gezag?
Afstamming Gezag
Gehuwde ouders
Geboorte
Ouders/geregistreerde
partners
Juridische moeder Gezamenlijk gezag Na echtscheiding
Informele relatie
Adoptie (erkenning en
inschrijven in CGR)
Ouder en een niet-
Ouderlijk gezag ouder, op verzoek
Huwelijk of Na overlijden zet de
Ontstaan ouderschap geregistreerd overlevende ouder het
partnerschap moeder
gezag voort
Na scheiding opgelegt
door de rechter
Gezag door één ouder
Erkenning Alleenstaande
minderjarige moeder
Tweede juridische Gezag
ouder
Na beëndigen van het
gezag van één ouder
Gerechtelijke
vaststelling a. Voogd aangewezen in
Na overlijden (beide) testament of CGR
ouder(s) b. Voogd benoemd door
rechter
Adoptie Voogdij Na beëindigen gezag Voogd benoemd door
van beide ouders rechter
Niet-ouder zet gezag
Na overlijden ouder
alleen voort
Welke rechten en plichten komen voort uit afstamming en gezag?
Wat betekent het als een man of een vrouw een juridische ouder wordt?
- Gezag = ouders mogen het kind opvoeden en hebben zeggenschap over het kind;
- Omgang = dat ouder en kind elkaar regelmatig mogen zien (hiervan is sprake als een
juridische ouder geen gezag heeft);
- Onderhoudsplichtig = verplicht zijn om de kosten te dragen van de verzorging en opvoeding
van jouw kind. Deze plicht loopt tot na het 21 e levensjaar;
- Familienaam = de achternaam van de juridische ouders;
- Wettelijk erfgenaam = de jeugdige is een wettelijke erfgenaam van zijn ouders;
- Nationaliteit = het kind krijgt dezelfde nationaliteit als de ouders;
- Positie in juridische procedures = in juridische procedures (bijvoorbeeld over gezag, omgang
en kinderbeschermingsmaatregelen) heeft de juridische ouder bepaalde rechten als de
rechtszaak betrekking heeft op een minderjarig kind.
Wat staat er in de wet over het gezag:
Ouderlijk gezag omvat de plicht en het recht van de ouder om zijn minderjarig kind te verzorgen en
op te voeden. Onder verzorging en opvoeding wordt mede verstaan de zorg en de
verantwoordelijkheid voor het geestelijk en lichamelijk welzijn van het kind en het bevorderen van de
ontwikkeling van zijn persoonlijkheid. In de verzorging en opvoeding van het kind passen de ouders
geen geestelijk of lichamelijk geweld of enige andere vernederende behandeling toe.
Wat is voogdij en hoe kan dit ontstaan?
, Voogdij is als een niet-ouder het gezag uitvoert over het kind. De voogdij kan bij een persoon of bij
een organisatie liggen. Hoe voogdij kan ontstaan zie bovenstaand schema.
Wanneer is (ook) toestemming van kinderen vereist?
Een medische behandeling mag alleen worden uitgevoerd met toestemming van de patiënt. Tot 12
jaar geven de ouders toestemming. Tussen de 12 en 16 jaar moet naast de ouders ook toestemming
gegeven worden door de jeugdige en vanaf 16 jaar hoeft alleen de jeugdige nog maar toestemming
te geven. Als blijkt dat een jeugdige van 14 jaar een andere behandeling wil dan de ouders, dan telt
de stem van de jeugdige het zwaarst en geeft die de doorslag. Ondanks de bezwaren van de ouders
mag de behandelaar de jeugdige toch behandelen:
- Als de medische behandeling kennelijk nodig is om ernstig nadeel voor de jeugdige te
voorkomen;
- Als de jeugdige de behandeling weloverwogen blijft wensen.
Is de jeugdige nog geen 12, dan geeft de wens van de ouders de doorslag.
0-12 jaar Ouders beslissen
Ouders en kind beslissen
12-16 jaar Kindermening telt het zwaarst
16 jaar Kind beslist
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marijnpiksen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,55. Je zit daarna nergens aan vast.