Basis acute zorg deel 2
Algemene leerdoelen:
Benoemt de observaties van de patiënt in acute en/of levensbedreigende situaties en kan
uitleggen
Hoe de verpleegkundige zorg continu bijgesteld kan worden aan de hand van de
resultaten;
Legt uit hoe de zorg en de behandeling van de patiënt op een systematische wijze
overgedragen kan worden aan anderen binnen deze keten van zorgverlening;
Verwoordt hoe op doeltreffende wijze continu bewaking uitgevoerd kan worden en totale
zorg verleend kan worden aan een patiënt, waarbij een of meerdere vitale functies zijn
bedreigd die leiden tot ondersteuning van vitale functies en/of overname van vitale
functies;
Beschrijft hoe continu gegevens in acute en/of levensbedreigende situaties verzameld
worden en de complexiteit van de zorgsituatie kan worden vastgesteld met de daarbij
behorende verpleegkundige diagnoses;
Beargumenteert wat aandachtspunten zijn binnen verschillende patiëntencategorieën in
de acute zorg.
Studieactiviteit 1 infectiepreventie en hygiëne
,Leerdoelen:
Benoemt wat de rol is van de ziekenhuishygiënist op de bewakingsafdeling;
Benoemt welke maatregelen getroffen kunnen worden om (kruis)infecties te voorkomen;
Legt uit wat multiresistente bacteriën zijn en welke gevolgen dit kan hebben voor de
patiënt en de verpleegkundige zorg;
Benoemt wat meldingsplichtige infectieziekten zijn en wat dit betekent voor de
verpleegkundige zorg.
Samenvatting e-learning isolatiemaatregelen
Besmettingscyclus:
Mens zit vol micro-organismen = nuttig en onmisbaar (bijv. darmflora)
Darmflora beschermt je lichaam tegen het binnendringen van schadelijke micro-organismen =
kolonisatieresistentie
Sommige schadelijke micro-organismen zijn altijd schadelijk en andere alleen onder bepaalde
omstandigheden (bijv. bij een verminderde weerstand)
Belangrijkste veroorzakers van infecties zijn:
o Bacteriën
o Virussen
o Schimmels
o Protozoën en parasieten
Een besmetting vindt als volgt plaats:
o Bron - micro-organismen verspreiden zich vanuit een bron (voedsel, water, mineralen,
andere personen, zieke pt)
o Porte de sortie – besmetting door een menselijke bron kan pas plaatsvinden als de
micro-organismen via een uitgang de mens kunnen verlaten. Bijv. via lichaamsvocht,
zoals bloed, urine, feces, speeksel en zweet. Zo’n uitgang heeft porte de sortie.
o Verspreidingsweg – een micro-organisme is afhankelijk van een transportmiddel. Bijv.
lucht, voedsel, insecten. Meest voorkomende is handen van de zorgprofessional!!
o Porte d’entree – het micro-organisme dringt ergens binnen. Bijv. inademing, maag-
darmkanaal, bloed, huid, urine, seks. Bij een foetus de placenta
o Ontvankelijkheid – pt met verminderde weerstand is meer vatbaar voor een
ziekte/infectie.
De kans op een infectie wordt groter bij:
o Toename van de hoeveelheid micro-organismen
o Toename van de virulentie van micro-organismen
o Afname van de afweer van de pt
Besmettelijke aandoeningen
BRMO – bijzonder resistente micro-organismen.
Zijn resistent voor de meeste AB, door deze ongevoeligheid belemmert het genezingsproces bij
infecties die worden veroorzaakt door deze micro-organismen
VRE
MRSA
ESBL
CPE
Verschijnselen: mensen worden niet ziek van BRMO en worden niet behandeld. Bacterie
verdwijnt meestal van zelf.
Behandeling: geen
Besmettingsweg: via de handen van zorgprofessionals
MRSA – meticilline-resistente staphylococcus aureus
Is een ‘ziekenhuisbacterie’. MRSA komt veel voor bij gezonde mensen. Is resistent geworden
voor behandeling met meticilline en de meeste andere AB.
,Verschijnselen: gezonde mensen worden niet ziek van MRSA. Bacterie verdwijnt meestal
vanzelf. Pt die wel ziek worden door MRSA krijgen een infectie.
Behandeling: niet te behandelen met standaard AB. Er is speciale AB nodig afhankelijk van het
type MRSA.
Besmettingsweg: meestal via direct huidcontact (handen zorgprofessional). Werkkleding kan
tijdens de verzorging ‘besmet’ raken en daardoor overdragen. Een specifiek type MRSA komt
voor bij verschillende diersoorten (varkens- vleeskalverhouderijen)
Preventie: goede handhygiëne. Search and destroy-beleid = er wordt actief naar MRSA gezocht
bij zorgvragers en zorgprofessionals die tot een risicogroep behoren.
Strikte isolatie
TBC – tuberculose
TBC is een infectieziekte. Wordt veroorzaakt door de bacterie Myobacterium tuberculosis. Meest
voorkomende vorm is long tuberculose, maar het kan ook in het hart, lymfeklieren en wervels
voorkomen.
Verschijnselen:
TBC is niet altijd besmettelijk, soms wel = open TBC
TBC kan zonder klachten voorkomen
Lange tijd hoesten
Slijm en eventueel bloed ophoesten
Vermageren, geen zin in eten
Vermoeid zijn
Koorts hebben en nachtzweten
Moeilijker ademen
Behandeling:
Combinatie verschillende AB, duur van minimaal 6 maanden, veel bijwerkingen. Bij de
multiresistente TBC duurt de behandeling 20 maanden.
Besmettingsweg:
Via de lucht
2-3 weken na de behandeling is het besmettingsgevaar voorbij.
Preventie:
Infectiepreventiemaatregelen zijn belangrijk. TBC komt niet vaak voor, daarom wordt er
niet snel gedacht aan TBC
Aerogene isolatie
Isolatievormen en -maatregelen
Isolatievormen en maatregelen kunnen per zorgorganisatie variëren. Ze zijn er in ieder geval
op gericht besmetting van zorgvragers, zorgprofessionals en de omgeving te voorkomen.
Per isolatievorm staan maatregelen vermeld op een isolatiekaart.
Afhankelijk van de isolatievorm draag je
o Handschoenen
o Mondneusmasker
o Jasschort (met lange mouwen)
o Muts
Het doel van verplegen op een isolatiekamer is overdracht van micro-organismen tot een
minimum te beperken
De sluis vormt een buffer tussen de gang en de kamer waar de zorgvrager ligt.
Bij een eenpersoonskamer zonder sluis, mag de kamerdeur open staan, tenzij de
isolatievorm dit niet toestaat
Door de over en onderdruk in een kamer met sluis, kunnen micro-organismen niet
verspreiden.
Mondneusmasker
o FFP 1 – filterrendement van 80% tegen aerosolen
o FFP 2 – filderrendement van 94% tegen aerosolen
o FFP 3 – filterrendement van 99% tegen aerosolen
Vormen van isolatie:
, o Bronisolatie = beschermen van zorgprofessionals, zorgvragers en andere
betrokkenen tegen besmettelijke micro-organismen. Bijv. bij zorgvragers die
geïnfecteerd zijn met een besmettelijk micro-organisme of die drager zijn van
pathogene micro-organismen.
Contactisolatie
Druppelisolatie -> als micro-organismen via de lucht gaan over korte afstand
(<1,5m).
Contact-druppel isolatie
Aerogene isolatie -> als micro-organismen via de lucht gaan en over lange
afstanden (>1,5m)
Strikte isolatie
o Beschermende isolatie = toegepast om de zorgvrager te beschermen. Bijv. bij
verminderde weerstand.
o Universele isolatie = combinatie van beschermende isolatie en bronisolatie. Onder
andere geïndiceerd bij zorgvragers met ernstige brandwonden die drager zijn van
MRSA.
Melding plichtige infectieziekten:
https://www.rivm.nl/meldingsplicht-infectieziekten/welke-infectieziekten-zijn-meldingsplichtig
Meldingsplichte infectieziekten is onderverdeeld in de groepen A, B1, B2 en C. Indeling is
gebaseerd op de mate waarin dwingende maatregelen opgelegd kunnen worden om de
bevolking te beschermen.
Groepen A, B1 en B2 zijn opgenomen in de Wet publieke gezondheid.
Groep A - mogelijke wettelijke maatregelen: gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie,
gedwongen onderzoek, gedwongen quarantaine, verbod van beroepsuitoefening.
COVID
MERS
Pokken
Polio
SARS
Virale hemorragische koorts
Groep B1 – mogelijk wettelijke maatregelen: gedwongen opname tot isolatie of thuisisolatie,
gedwongen onderzoek, verbod op beroepsuitoefening.
Humane infectie met dierlijk influenzavirus
Difterie
Pest
Rabiës
TBC
Groep B2 – mogelijk wettelijke maatregelen: verbod op beroepsuitoefing.
Cholera
Hepatitis A, B, C
Kinkhoest
Mazelen
Rubella (rode hondetc…)
Groep C – dwingende maatregelen kunnen niet opgelegd worden. Maar melding en
persoonsgegeven zijn nodig om inzet van vrijwillige/adviserende maatregelen rondom de patiënt
of andere in de gemeenschap mogelijk te maken:
Bof
Gele koorts
Ziekte van creutzfeldt-jakob
Malaria
MRSA
