Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis havo tijdvak 5 tm 10 leerdoelen
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
samenvatting van geschiedenis tijdvak 5 tm 10, alle leerdoelen uitgewerkt
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
H5Uitleggen wat de renaissance is en waarom in Italië begon:
Omdat daar klassiek erfgoed aanwezig was, veel rijke handelaren en een groep rijke mensen die
interesse had in het laten maken van kunst,
Wat heeft het veranderde mens- en wereldbeeld in de renaissance te maken met de heroriëntatie
op de klassieke oudheid?
Met nadenken, argumenteren, redeneren en onderzoeken hoopte de rijke burgerij de wereld beter
te begrijpen hierbij gebruikte ze theorieën uit de klassieke oudheid.
Ideeën enkele humanisten:
Je kent de economische, politieke en religieuze motieven voor ontdekkingsreizen en kolonisatie:
Economisch: een zeeroute naar Indië te vinden om zelf te handelen in Aziatische producten.
Politiek: het uitbreiden van gebieden en koloniale overheersing
Religieus: het overbrengen van het katholieke geloof.
Je weet hoe in de 16de eeuw de kolonisatie van Midden-Amerika door de Spanjaarden verliep:
Columbus dacht dat hij in Indië was maar dit was eigenlijk Amerika. Conquistadores die gebieden
veroverden kregen als beloning landgoederen. Indianen werkten op plantages en in mijnen, ze waren
niet geschikt hiervoor. Met behulp van trans-Atlantische-slavenhandel werden Afrikaanse slaven
naar Amerika vervoerd.
Beschrijven hoe het wereldbeeld Europeanen veranderde door de combinatie van
ontdekkingsreizen en kolonisatie:
Door de ontdekkingsreizen die Europeanen gingen doen werd het wereldbeeld groter. Ook kwam de
slavenhandel tussen Afrika en Amerika dit was een gevolg van kolonisatie.
Kritiek Luther/Calvijn op de kerk:
Luther: 95 stellingen, wilde met een reformatie/hervorming misstanden rechtzetten, bijbel is alles
wat je nodig hebt, aflaathandel onzin, kerkdiensten in volkstaal + een vertaalde versie van de bijbel
die iedereen begrijpt en vorst is aangewezen door god.
Calvijn: voor je geboorte staat vast of je naar de hemel gaat, bijbel in begrijpelijke taal uitleggen,
niets in de kerk wat af kan leden van het geloof, vorst mag afgezet worden als hij zich niet aan de
regels van god houdt.
Tegenmaatregelen kerk ten aanzien van de hervormers:
Harde maatregelen tegen protestanten, inquisitie.
Gevolgen kerkhervorming politieke/maatschappelijke situatie in Europa:
Politiek: steeds meer vorsten gingen over tot het lutheranisme. En er ontstonden conflicten tussen
landen met verschillende geloofsovertuigingen.
Maatschappelijk: constante ruzies tussen katholieken en protestanten.
Economische/religieuze/politieke oorzaken Nederlandse opstand:
Economisch: hoge belastingen.
Religieus: Filips II wilde iedereen katholiek.
Politiek: Filips II/Karel V wilde absolutisme en centralisatie en de adel wilde ook macht behouden.
Hoe ontstond de Republiek der zeven verenigde Nederlanden uit de opstand?
Unie van Utrecht: noordelijke gewesten, Unie van Atrecht: zuidelijke gewesten die toenadering van
Spanje zochten. De Nederlanden zocht zonder resultaat naar nieuwe landsheer.
Gevolgen opstand voor bestuurlijke/religieuze verhoudingen in de republiek:
Bestuurlijk: Nederland een republiek. Religieus: godsdienstvrijheid.
, H6
Je kunt uitleggen dat de graanhandel het begin vormde van een uitgebreid handelssysteem met
een stapelmarkt voor een steeds groter handelsnetwerk:
Omdat de Nederlandse grond niet geschikt was voor het verbouwen van graan gingen wij graan
halen uit oost-zeegebieden (moedernegotie). Handelaren gingen graan opslaan in stapelmarkten, dit
betekend graan opslaan om het op een moment met een tekort met zo veel mogelijk winst te
verkopen. Dit groeide en zorgde voor een steeds groter handelsnetwerk.
Je kunt de doelen en de werkwijze van de VOC en de WIC beschrijven:
VOC was een handelscompagnie met een handelsmonopolie op Azië. De WIC was een
handelscompagnie met handelsmonopolie op West-Afrika en Amerika. VOC en WIC speelden een
belangrijke rol in de wereldeconomie doordat zij met verschillende delen van de wereld handel
dreven.
Je kunt beschrijven hoe Engeland en Frankrijk reageerden op de economische voorspoed van de
republiek:
Engeland en Frankrijk probeerden de Nederlandse handel tegen te gaan doormiddel van
mercantilisme.
Je kunt beschrijven hoe het streven naar particularisme de staatsinrichting van de republiek heeft
beïnvloed:
Er was geen invloedrijke koning, maar de macht lag bij de Gewestelijke Staten en de Staten-Generaal.
Hierin vergaderden vertegenwoordigers van de gewesten. Zo behield elk gewest zelf veel macht en
invloed, waardoor ze zelfstandigheid en onafhankelijkheid behielden
Je kunt de verschillen van inzicht tussen staatsgezinde en Oranjegezinden benoemen en verklaren:
staatsgezinde wilden een sterke machtspositie van de Staten-Generaal en de Gewestelijke Staten
(Oldenbarnevelt). Oranjegezinden wilden een sterke machtspositie van de Stadhouder (Maurits).
Oranjegezinden wilden de oorlog voortzetten (goed voor steden) en de staatsgezinde wilde vrede
met Spanje (beter voor de handel).
Je kent de kenmerken van het Franse absolutisme:
Alle macht bij de koning, centralisatiepolitiek en droit divin.
Je kunt overeenkomsten en verschillen noemen tussen de staatsinrichting van de republiek en die
van Frankrijk:
Het rampjaar:
In het Rampjaar 1672 werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden van verschillende kanten
aangevallen, namelijk door Engeland, Frankrijk (onder koning Lodewijk XIV) en de bisdommen
Münster en Keulen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jaydaqg610. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79650 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen