Samenvatting week 5 neurologie
Hersenschade
Het analyseren van hersenmetabolisme is erg belangrijk voor het onderzoeken van mogelijke
therapeutische interventies voor hersenschade. Het analyseren van de hoeveelheid schade in de
hersenen, en de verbetering van voorspellen van het herstel zijn belangrijke onderzoeksgebieden.
Het monitoren van de hersenen kan belangrijk zijn in elke situatie waar de conditie van de
hersenen in gevaar is, bijvoorbeeld na een herseninfarct, hersentrauma of vergiftiging. Hypoxie
(zuurstoftekort) of ischemie (zuurstof en voedingstekort) ontstaat wanneer de hersenen niet
voldoende zuurstof en glucose uit het bloed kunnen halen doordat de bloeddoorstroming is gestopt
(door bijvoorbeeld een hartaanval of een bloedprop in de hersenen). Door het tekort aan zuurstof
kan glucose alleen nog maar anaëroob omgezet worden, waardoor er hoge concentraties lactaat
ontstaan. Het tekort aan energie veroorzaakt uiteindelijk hersenoedeem en celdood. Specifieke
markers voor hersenschade, die buiten de hersenen (in het bloed) gemeten kunnen worden,
zouden wellicht kunnen helpen om de grootte van de hersenschade en het eventuele herstel in
kaart te brengen. Omdat de concentraties van glucose en lactaat veranderen tijdens hersenschade,
zijn zij potentiële kandidaten om als markers voor hersenschade te dienen
Milieu interne
Hypothalamus Het regelcentrum dat zorgt voor het handhaven van het interne milieu
(homeostase). Dit gebeurt zowel direct als indirect. Direct door de aansturing van het autonome
zenuwstelsel en indirect door het organisme te motiveren bepaald gedrag te vertonen, bijvoorbeeld
eten als de hypothalamus een hongergevoel veroorzaakt. De hypothalamus ligt aan de voor- en
onderzijde van de thalamus, weegt vier gram en neemt minder dan één procent van het
hersenvolume in beslag. Een belangrijke taak van de hypothalamus is de besturing van het
hormonale systeem. Dit gebeurt op twee manieren, direct door de aanmaak van de hormonen, en
indirect via de bloedbaan door beïnvloeding van de hypofyse. De hypothalamus speelt daarnaast
een hoofdrol bij het reguleren van het autonome zenuwstelsel. Het draagt bij aan het klaarmaken
van het lichaam voor actie en aan het herstel tijdens de rust. De hypothalamus regelt ook
gevoelens van honger, dorst en verzadiging en daarmee de energiehuishouding. Tot slot bevat de
hypothalamus de biologische klok via de nucleus suprachiasmaticus. De hypothalamus bestaat uit
meer dan tien afzonderlijke kernen en heeft nauwe verbindingen met het limbisch systeem en de
hersenschors van de grote hersenen
Anatomie en fysiologie ruggenmerg: Het ruggenmerg is samen met de hersenen onderdeel van
het centrale zenuwstelsel en het heeft een belangrijke functie in ons lichaam: het is de snelweg van
informatie van en naar onze hersenen. Dit wordt gedaan met zenuwcellen. De zenuwvezels die
richting de hersenen gaan zijn sensibele vezels. De zenuwvezels die van de hersenen weg gaan zijn
de motorische vezels. Op volwassen leeftijd is het ruggenmerg ongeveer 40cm en heeft een
doorsnede van ongeveer 1cm. Als we er een plakje uit snijden zien we een rondjes met hier de
voorkant (ventraal) en de achterkant (dorsaal).
Zowel ventraal als dorsaal zit een inkeping, en in het midden zit een gat, dat is het canalis centralis
(Centrale kanaal) waar de liqour oftewel hersenvloeistof doorheen loopt. In het midden zien we een
vlindervormige structuur. Hier zit de grijze stof (zit binnenin). De rest is witte stof (zit aan de
buitenkant). In de hersenen is dit precies andersom. De uiteindes van de vlinderfiguur noemen we
de hoorn. Dus dan hebben we hier de dorsale hoorn en daar de ventrale hoorn.
Grijze stof: Bevindt zich in het binnenste gedeelte van het ruggenmerg. Het is de plaats waar de
neuronen zich bevinden en waar de informatie verwerkt wordt. Het bestaat uit diverse gebieden,
namelijk: ventraal, dorsaal, lateraal en intermediair.
- Dorsale hoorn: Dit gedeelte is verantwoordelijk voor informatie van de zintuigen.
- Intermediaire hoorn: De plaats waar interneuronen (of associatieve neuronen), die
neuronen aan elkaar verbinden, worden gevonden.
- Laterale
Witte stof: De witte stof van het ruggenmerg is de plaats waar de axonen, die informatie naar
boven en naar beneden sturen, zich bevinden. De belangrijkste functie is ook weer het verzenden
van informatie. Zoals de substantia nigra is deze ook verdeeld in verschillende delen. In dit geval
kolommen:
- Dorsaal: verstuurt somatische informatie.
- Ventraal en lateraal: de efferente banen die verantwoordelijk zijn voor het verzenden van
informatie van de hersenen naar de spieren. Ze maken ook deel uit van het motorische
systeem
De witte stof is dus verantwoordelijk voor de transmissie van motorische en sensorische
informatie van een breed scala aan bewegingen en sensaties, waarbij het communiceert tussen
verschillende gebieden.
Definitie coma (Coma/ niet responsief waaksyndroom, Oorzaken)
, Coma is een toestand van sterk gedaald of geheel opgeheven bewustzijn. Dit bewustzijnsverlies
zorgt ervoor dat de comateuze patiënt zijn ogen niet opent, niet spreekt en niet beweegt. Ook
vitale functies van het lichaam, zoals de ademhalings- bloeddruk en temperatuurregulatie kunnen
aangedaan zijn. Coma lijkt in eerste instantie op een diepe slaap, maar onderscheidt zich daarvan
doordat het niet mogelijk is om gewekt te worden.
Er zijn verschillende gradaties van bewustzijnsdaling die worden beschreven aan de hand van de
zogenaamde Glasgow Coma Scale. Met deze schaal wordt aan de hand van de reactie op prikkels
bepaald hoe diep het bewustzijn is gedaald. Het gaat dan om het wel of niet kunnen openen van de
ogen, het wel of niet spreken en de mate van bewegen na toediening van verschillende prikkels.
Hoe langer deze score, des te lager is het bewustzijn.
Niet responsief waaksyndroom (vegetatieve toestand)
Sommige mensen openen na enkele weken hun ogen, zonder dat ze echt wakker worden. Je
spreekt dan van een vegetatieve toestand. De patiënt heeft zijn ogen open en lijkt soms zelfs rond
te kijken, ademt zelfstandig, kan grimassen, kan geluiden en enkele bewegingen maken en heeft
een dag-nachtritme. De patiënt is zich hier echter in zijn geheel niet bewust van en het is niet
mogelijk om contact te maken.
Kunstmatige coma
Soms is het noodzakelijk om iemand kunstmatig in coma te brengen. Dit gebeurt om de hersen rust
te geven om te herstellen, bijvoorbeeld bij hersenletsel na een ongeluk. De lichaamstemperatuur
van de patiënt wordt dan sterk verlaagd om het lichaam als het ware stop te zetten zodat het
beschadigde weefsel tijd krijgt om rustig te herstellen. Je kunt kunstmatige coma zien al een
extreme vorm van verdoving.
Hersendood
Hersendood is een zeer diepe toestand van coma waarbij alle functies van de hersenen zijn
uitgevallen. Om de patiënt in leven te houden moeten alle hersenfuncties kunstmatig worden
gehandhaafd, hetgeen gezien de afwezige kans op herstel zinloos is.
Coma kent verschillende mogelijke oorzaken. Alle oorzaken hangen samen met een verstoring van
de werking van de hersenen. De meest voorkomende oorzaken zijn:
- Een verhoogde druk in de hersenen door een hersenbloeding, - infarct, - tumor of –
kneuzing
- Een infectie van het hersenweefsel (encefalitis) of het vlies om de hersenen heen
(meningitis)
- Stofwisselingsstoornissen zoals ontregelde diabetes (hyperglycemische/ hypoglycemische
coma), nierfalen of leverfalen
- Zuurstoftekort door hartstilstand of na bijna- verdrinking
- Vergiftiging door drugs, medicijnen of alcohol (comadrinken of comazuipen)
Intracerebraal
Een intracerebraal hematoom, in de volksmond vaak hersenbloeding genoemd, is een bloeding in
de hersenen, ontstaan door een gebarsten bloedvat en komt slechts 20% bij CVA-gevallen (een
beroerte) voor.
Extracerebraal
Bloedingen buiten de hersenen. Hierbij wordt nog een onderscheid gemaakt tussen epidurale en
subdurale bloedingen. Epidurale bloedingen bevinden zich tussen de schedel en het buitenste,
harde hersenvlies (dura). Subdurale bloedingen zijn bloedingen onder de dura maar nog buiten de
zachtere vliezen (spinnenwebvlies en zachte vlies)
ICP en CPP
